Πώς η διαχείριση της πανδημίας αναβαθμίζει τον ρόλο της Ελλάδας στην Ε.Ε.
Οι πιο μπαρουτοκαπνισμένοι συντάκτες που έχουν μετρήσει άπειρες εργατοώρες στις συνόδους κορυφής και στα έδρανα των υπουργικών συμβουλίων, μπορούν να θυμηθούν καλύτερα, ποιος ήταν ο ρόλος και η αξία της ελληνικής αντιπροσωπείας, όταν πατούσε το πόδι της στις Βρυξέλλες: απλός παρατηρητής των εξελίξεων στην καλύτερη περίπτωση, αδιάφορος συμμετέχων στην χειρότερα.
Αυτά όμως προ πανδημίας, καθώς γίνεται σαφές ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει. Σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες και έμπειρους παρατηρητές, το «πλεόνασμα αξιοπιστίας» που έχει συσσωρεύσει η κυβέρνηση από τη διαχείριση της πανδημίας έχει ουσιαστικά αναβαθμίσει τη θέση της στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Επιστέγασμα, η πρωτοβουλία του Έλληνα Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για το ευρωπαϊκό ψηφιακό πιστοποιητικό, γεγονός στο οποίο αναφέρθηκε και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην πρόσφατη επίσκεψή της στην Αθήνα.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Ήταν 13 Φεβρουαρίου 2020, όταν ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας συμμετείχε στο έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ακόμα ο πλανήτης και οι θεσμοί του δεν είχαν βρει τα «πατήματά» τους για τη διαχείριση της covid-19. Στην τοποθέτησή του, κατέθεσε πρόταση για τον ψηφιακό συγχρονισμό των κρατών-μελών, με τη δημιουργία ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας επιστημονικών δεδομένων, τα οποία θα ανταλλάσσονται άμεσα μεταξύ των κρατών-μελών για την καλύτερη αντιμετώπιση της κατάστασης. Την ίδια μάλιστα πρόταση, κατέθεσε και στο επόμενο έκτακτο Συμβούλιο που έγινε ένα μήνα μετά, η οποία εν τέλει υιοθετήθηκε στις 22 Απριλίου.
«Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με πολλούς εταίρους εγκαινίασε την ευρωπαϊκή πλατφόρμα δεδομένων COVID-19, η οποία θα καταστήσει δυνατή την ταχεία συλλογή και ανταλλαγή των διαθέσιμων ερευνητικών δεδομένων. Η πλατφόρμα, η οποία εντάσσεται στο σχέδιο δράσης ERAvsCorona , αποτελεί ένα ακόμα ορόσημο στις προσπάθειες που καταβάλλει η ΕΕ για να στηρίξει τους ερευνητές στην Ευρώπη και σε όλον τον κόσμο στη μάχη κατά της έξαρσης του κορονοϊού» ανέφερε η σχετική ανακοίνωση.
Η πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας απέσπασε τα θετικά σχόλια χωρών με βαρύνουσα σημασία στη λειτουργία της Ε.Ε. όπως και της Επιτρόπου Υγείας Στέλλας Κυριακίδου, την ίδια στιγμή που η Ένωση αποκτούσε ένα κρίσιμο εργαλείο για την online ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων στο ζήτημα της πανδημίας.
Η Ελλάδα ως διαμορφωτής πολιτικών υγείας
Η διαχείριση της πανδημίας όμως δεν πέρασε απαρατήρητη ούτε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο οποίος επέλεξε την Αθήνα ως έδρα του νέου Γραφείου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την Ποιότητα της Υγειονομικής Περίθαλψης και την Ασφάλεια των Ασθενών, έπειτα από συνάντηση που είχαν τον Οκτώβριο του 2020 στην Κοπεγχάγη ο Βασίλης Κικίλιας και ο Περιφερειακός Διευθυντής του Οργανισμού για την Ευρώπη Dr Hans Kluge.
Τα εγκαίνια του γραφείου έγιναν μάλιστα τον περασμένο Απρίλιο στην Αθήνα, παρουσία του επικεφαλής του ΠΟΥ Ευρώπης, ο οποίος μάλιστα εξήρε το έργο του Υπουργού Υγείας, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «ο τρόπος που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και ο Υπουργός Υγείας την πανδημία είναι κέρδος τόσο για την χώρα, όσο και την Ευρώπη, προσθέτοντας ότι Ελλάδα αντιμετωπίζει την πανδημία με ολοφάνερα συστηματικό τρόπο».
Το νέο Γραφείο του ΠΟΥ θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των ευρωπαϊκών χωρών, με ιδιαίτερη έμφαση στην παροχή τεχνικής βοήθειας, υποστήριξης και ηγεσίας στην ποιότητα της υγειονομικής περίθαλψης και της ασφάλειας των ασθενών. Αποτελεί το Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας για την ποιότητα της περίθαλψης και την ασφάλεια των ασθενών στην Αθήνα και επί της ουσίας είναι «παράσημο» της Ελλάδας για την διαχείριση της πανδημίας.
Παράλληλα, με αυτόν τον τρόπο η ελληνική κυβέρνηση αποκτά μια αδιαμεσολάβητη και θεσμική συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο οποίος με τις γνώσεις και την εμπειρία του μπορεί να προσφέρει σημαντική τεχνική βοήθεια για την κατάρτιση, την προώθηση και την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων στη χώρα μας (όπως για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό, το ΠΦΥ, τα ΣΔΙΤ, και την ποιότητα υπηρεσιών υγείας).
Η χώρα έχει μια μεγάλη ευκαιρία μπροστά της: Να αξιοποιήσει τα θετικά βήματα που έγιναν εν μέσω πανδημίας και σε συνδυασμό με το «ΕΛΛΑΔΑ 2.0» να κάνει το καθοριστικό upgrade στις πτήσεις της προς τα διεθνή κέντρα λήψης αποφάσεων. Υπενθυμίζεται ότι το Εθνικό Σχέδιο προβλέπει την ενίσχυση, τη βελτίωση και τη μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας, των Νοσοκομείων, της Πρόληψης και της Ψηφιακής Υγείας, με επιπλέον πόρους άνω τoυ 1,5 δισ. ευρώ.
