Η έλλειψη προσωπικού ναρκοθετεί Τουρισμό και ανάκαμψη – Μεγάλα προβλήματα στις επιχειρήσεις
Μετά από μια δεκαετία στο εξωτερικό, ο σεφ Νικόλαος Τσιμιδάκης επέστρεψε στην Ελλάδα πέρυσι από το Ντουμπάι ελπίζοντας ότι η ανάκαμψη από την πανδημία και το τουριστικό κύμα θα του εξασφάλιζε μια καλή δουλειά. Όπως πολλοί άλλοι, απογοητεύτηκε.
Τα lockdown επιβράδυναν την επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας και την έναρξη της τουριστικής περιόδου. Όπως μεταδίδουν οι Financial Times, ο κ. Τσιμιδάκης προσπάθησε να βρει δουλειά με ασφάλεια και αξιοπρεπή μισθό. Μάταια… Με απροθυμία, τελικά, αποφάσισε να επιστρέψει στον Περσικό Κόλπο, αφού βρήκε μια καλά αμειβόμενη εργασία στο Αμπού Ντάμπι. «Είχα δύο [δουλειές] προσφορές [στην Ελλάδα]. . . Αλλά κανείς δεν μπορούσε να μου πει πότε θα ανοίξει το ξενοδοχείο ή για πόσο καιρό» δηλώνει ο Τσιμιδάκης.
Η περίπτωση του κ. Τσιμιδάκη εξηγεί γιατί η Ελλάδα έχει ξεμείνει από επαγγελματίες στον χώρο του Τουρισμού. Όπως είναι γνωστό, ο τομέας αντιπροσωπεύει το ένα πέμπτο της οικονομικής παραγωγής, αλλά με δυσκολία θα ανταποκριθεί στη ζωτική θερινή περίοδο, καθώς οι υποψήφιοι για θέσεις εργασίας σε εστιατόρια και μπαρ αποθαρρύνονται από τον κίνδυνο επιβολής νέων περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της Covid-19.
Μάλιστα, το πρόβλημα είναι τέτοιο, που απειλεί σοβαρά την ανάκαμψη της χώρας από την πανδημία, δεδομένης της σημασίας του Τουρισμού για την οικονομία. «Είναι η πρώτη φορά που αντιμετωπίζουμε τέτοια έλλειψη στον κλάδο», δήλωσε ο Γιώργος Καββαθάς, πρόεδρος της ομοσπονδίας εστιατορίων και συναφών επαγγελμάτων της Ελλάδας.
Διογκωμένο το πρόβλημα
Και σε άλλες χώρες, όπως η Γερμανία, διαπιστώθηκαν ανάλογα προβλήματα, ωστόσο στην Ελλάδα έχουν ξεχωριστή σημασία, δεδομένου του μεγέθους του κλάδου και της συμβολής του στην οικονομία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ελληνικής κυβέρνησης, στον κλάδο απασχολούνται
περισσότερα από 432.000 άτομα, ή 10% του εθνικού εργατικού δυναμικού, αναλογικά σχεδόν διπλάσιο από την Ισπανία. Άρα τυχόν προβλήματα μπορεί να έχουν μακροοικονομικές επιπτώσεις.
Εκτιμήσεις
Η HSBC προέβλεψε ότι η «επιστροφή» του Τουρισμού στην κανονικότητα θα ενίσχυε την ανάπτυξη στην Ελλάδα κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες φέτος.
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει προβλέψει ότι οι εισπράξεις από τον τουρισμό θα φτάσουν τα 8 δισεκατομμύρια ευρώ το 2021 – λιγότερα από τα μισά των 18 δισ. ευρώ του 2019, ωστόσο διπλάσιες από το περασμένο έτος, όταν τα έσοδα κατέρρευσαν στα 4 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι η έλλειψη εργατικού δυναμικού, παρά το υψηλό ποσοστό ανεργίας 16,5%, θα μπορούσε να συγκρατήσει την οικονομική ανάπτυξη και να εμποδίσει την είσπραξη εσόδων.
Τα αίτια
Το 92% των επιχειρήσεων που άνοιξαν μεταξύ του 2010 και του 2020 ήταν στον τομέα των τροφίμων και ποτών, υπολόγισε ο Καββαθάς, κάτι που οδήγησε σε μια μακροχρόνια κρίση υπερπροσφοράς που ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. «Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι ένα εύκολο επάγγελμα, ο καθένας μπορεί να ανοίξει ένα καφέ, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια».
Μερικοί εστιάτορες λένε ότι οι κυβερνητικές πολιτικές για τον μετριασμό του οικονομικού αντίκτυπου της Covid-19 έχουν επιδεινώσει το πρόβλημα. Τα επιδόματα που καταβάλλονται σε υπαλλήλους της εστίασης και της φιλοξενίας αποτελούν κίνητρο για μη εργασία… Πολλοί εργαζόμενοι προτιμούν πλέον να ζουν με τα επιδόματα των 534 ευρώ το μήνα, αντί να εργάζονται σε ένα εστιατόριο όπου οι μισθοί ξεκινούν από τα 850 ευρώ το μήνα, λένε οι εστιάτορες. Το καθεστώς επιδομάτων έχει κοστίσει στην κυβέρνηση σχεδόν 1 δισ. ευρώ από την έναρξη της πανδημίας. «Πολλοί έχουν εφησυχάσει λόγω των παροχών που λαμβάνουν και δεν ψάχνουν για δουλειά», δήλωσε ο ιδιοκτήτης εστιατορίου και μπαρ Νεκτάριος Νικολόπουλος.
Άλλοι βλέπουν την έλλειψη προσωπικού ως σύμπτωμα ευρύτερων προβλημάτων στην ελληνική αγορά εργασίας.
Η δεκαετία της οικονομικής κρίσης της χώρας οδήγησε σε χαμηλότερους μισθούς που δεν έχουν ακόμη ανακάμψει, με αποτέλεσμα πολλοί να επιλέγουν τη μετανάστευση. Οι ελλείψεις προσωπικού είναι «ένδειξη δυσλειτουργίας στην αγορά εργασίας», δηλώνει ο επικεφαλής του ΙΟΒΕ Nίκος Βέτας, ο οποίος θεωρεί ότι η απασχόληση στην Ελλάδα είναι «άκαμπτη και ανελαστική».
