Τρεις τακτικές για να ξεπεραστεί η διστακτικότητα των ανθρώπων να εμβολιαστούν κατά του COVID-19

Τρεις τακτικές για να ξεπεραστεί η διστακτικότητα των ανθρώπων να εμβολιαστούν κατά του COVID-19
Στρατιωτικός γιατρός ετοιμάζεται να εμβολιάσει, με το εμβόλιο της Moderna για Covid-19, γυναίκα στο Εμβολιαστικό Κέντρο του Ελληνικού, Παρασκευή 2 Απριλίου 2021. ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Photo: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Εκτιμάται ότι το 60-70% του παγκόσμιου πληθυσμού πρέπει να εμβολιαστεί κατά του COVID-19 για να επιτευχθεί ανοσία αγέλης. Αυτό καθιστά την υπέρβαση της διστακτικότητας, της αναβλητικότητας και της απόρριψης του εμβολιασμού κατά του COVID-19 τη μεγαλύτερη πρόκληση επικοινωνίας και μάρκετινγκ της εποχής μας.

Οι ΗΠΑ μετακινούνται «από ένα πρόβλημα προσφοράς σε ένα πρόβλημα ζήτησης», όπως σημείωσε νωρίτερα φέτος ο Δρ David Kessler, ο επικεφαλής επιστημονικός υπεύθυνος της ομάδας εργασίας της κυβέρνησης των ΗΠΑ για την αντιμετώπιση του COVID-19. Οι έρευνες δείχνουν ότι άλλες χώρες, όπως η Αυστραλία, η Γαλλία, η Ρωσία, η Νότια Αφρική, η Ιαπωνία και η Γερμανία, θα αντιμετωπίσουν παρόμοια προβλήματα ζήτησης μόλις αντιμετωπιστούν τα προβλήματα παραγωγής και διανομής των εμβολίων τους.

Δεν υπάρχουν αρκετές λύσεις με επίκεντρο τον ασθενή για την αντιμετώπιση της διστακτικότητας, της αναβλητικότητας και της απόρριψης των εμβολίων. Η έρευνά μας επικεντρώνεται στη δημιουργία και εφαρμογή τέτοιων λύσεων, και πιστεύουμε ότι αυτού του είδους η προσέγγιση θα μπορούσε επίσης να ενισχύσει τις επικοινωνιακές προσπάθειες υπέρ του εμβολίου για τον COVID-19. 

Λύσεις με επίκεντρο τον πολίτη για τη διστακτικότητα στο εμβόλιο

Η διαδικασία λήψης αποφάσεων για τους πελάτες – ή στην προκειμένη περίπτωση για τους πολίτες – γίνεται συχνά κατανοητή με τη χρήση του πλαισίου ιεράρχησης των αποτελεσμάτων. Αυτό υποδηλώνει ότι οι πελάτες πρώτα σκέφτονται, μετά αισθάνονται και μετά πράττουν. Σε σχέση με το εμβόλιο κατά του COVID-19, αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες πρέπει πρώτα να το «σκεφτούν», δηλαδή να ευαισθητοποιηθούν και να ενημερωθούν για το εμβόλιο. Στη συνέχεια, πρέπει να «αισθανθούν» θετικά γι’ αυτό, δηλαδή να αναπτύξουν την πεποίθηση ότι πρέπει να κάνουν το εμβόλιο. Τέλος, πρέπει να το «πράξουν» – με άλλα λόγια, να εμβολιαστούν.

Οι περισσότεροι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έχουν δώσει έμφαση στο στάδιο της «πράξης», εστιάζοντας στη διανομή και την ευκολία μέσω ενός συνδυασμού μαζικών εμβολιασμών, και νοσοκομειακών, ιατρικών και φαρμακευτικών χώρων. Αυτό έχει νόημα για τον πληθυσμό που ενδιαφέρεται να εμβολιαστεί. Ωστόσο, για τους πληθυσμούς που αναβάλλουν, διστάζουν και απορρίπτουν το εμβόλιο, πρέπει να επικεντρωθούμε στα στάδια της «σκέψης» και του «αισθήματος» της λήψης αποφάσεων. Χωρίς αυτά τα στάδια, οι ασθενείς είναι απίθανο να μεταβούν στο στάδιο της «πράξης».

Χρησιμοποιώντας παραδείγματα από τις ΗΠΑ – μια χώρα που αντιμετωπίζει σήμερα μεγαλύτερο πρόβλημα ζήτησης εμβολίων παρά προσφοράς – αναπτύξαμε τρεις συστάσεις για το πώς να χρησιμοποιήσουμε καλύτερα αυτή τη θεωρία για να εξαλείψουμε τη διστακτικότητα στα εμβόλια.

  1. Αυξήστε τη γνώση και ξεπεράστε την παραπληροφόρηση

Πρώτον, πρέπει να εστιάσουμε στο στάδιο της «σκέψης», ρωτώντας γιατί οι άνθρωποι διστάζουν, αναβάλλουν και απορρίπτουν το εμβόλιο. Οι έρευνες δείχνουν ότι ένας σημαντικός λόγος είναι ότι οι ασθενείς αυτοί είναι πιθανό να πιστεύουν ότι η διαδικασία εφεύρεσης και έγκρισης του εμβολίου ήταν βιαστική, με υποτιμημένες παρενέργειες. Αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί με την προληπτική προσέγγιση και εκπαίδευση των σκεπτικιστών από τους τοπικούς ηγέτες με εργαλεία όπως τηλεφωνικές κλήσεις, ταχυδρομείο, τηλεόραση, διαφημιστικές πινακίδες και ψηφιακά κανάλια.

Μια αγροτική ενορία στην πολιτεία Λουιζιάνα των ΗΠΑ, για παράδειγμα, επιστράτευσε Αφροαμερικανούς ιεροκήρυκες και τοπικούς ηγέτες για να τηλεφωνήσουν απευθείας στα μέλη της κοινότητάς τους. Αυτό οδήγησε σε αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού της ενορίας κατά 9% μέσα σε μια εβδομάδα.

Η πολιτεία της Αϊόβα εμφανίζει στις διαφημίσεις της για τα εμβόλια μια νυν βουλευτή που είναι επίσης έμπειρη γιατρός. Αυτή η προσέγγιση βασίζεται στο ότι οι άνθρωποι συχνά προτιμούν να ακούσουν από ηγέτες του δικού τους πολιτικού κόμματος με ιατρική εμπειρία, ενώ παράλληλα τους δίνει τη δυνατότητα να λάβουν προσωπικές αποφάσεις χωρίς πίεση.

Χρειάζονται επίσης και πιο έντονες προσεγγίσεις για να ξεπεραστεί η παραπληροφόρηση για τα εμβόλια, ιδίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι η άμεση διάψευση ανακριβών ισχυρισμών από ιατρικές πηγές στο διαδίκτυο είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική. Χρειάζεται εκπαίδευση και χρηματοδότηση για να βοηθηθούν οι οργανισμοί δημόσιας υγείας να απαντούν ενεργά στην παραπληροφόρηση με επιστημονικά τεκμηριωμένα στοιχεία.

  1. Βελτίωση των αισθημάτων

Ο πληθυσμός που αντιτίθεται στο εμβόλιο έχει αναπτύξει έντονα συναισθήματα εναντίον του εμβολίου, οπότε η χρήση πηγών πληροφόρησης που τα άτομα αυτά εμπιστεύονται θα μπορούσε να βελτιώσει τα συναισθήματά τους για το εμβόλιο. Οι έρευνες δείχνουν ότι οι διστακτικοί εμπιστεύονται τους ιατρικούς παρόχους, τους πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες για να παράσχουν γνώσεις που βασίζονται στη «σκέψη» σχετικά με τις ιατρικές αποφάσεις, αλλά είναι πιο πιθανό να βασιστούν στις κοινότητές τους για να παράσχουν το «αίσθημα» για τις αποφάσεις.

Μια νοσοκόμα στη Λουιζιάνα ανέπτυξε μια ιδιαίτερα αποτελεσματική τακτική. Τηλεφώνησε στους ασθενείς της που ήταν διστακτικοί για τα εμβόλια για να τους μιλήσει για το πώς η ίδια ήταν σκεπτικίστρια των εμβολίων, αλλά άλλαξε γνώμη μετά τον θάνατο του συζύγου της λόγω του COVID-19.

Στην αμερικανική πολιτεία του Όρεγκον, οι φυλές των ιθαγενών Αμερικανών έχουν σχετικά υψηλά ποσοστά εμβολιασμού. Μεταξύ των πρωτοβουλιών που αναπτύχθηκαν από τις κοινότητες αυτές για την ενθάρρυνση των εμβολιασμών, οι Συνομοσπονδιακές Φυλές Ινδιάνων Siletz χρησιμοποίησαν απευθείας τηλεφωνικές κλήσεις, συζητήσεις και εφαρμογές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να εμβολιάσουν την οικογένεια και τους φίλους τους.

Ένας άλλος τρόπος για να βελτιωθούν τα αισθήματα των σκεπτικιστών του εμβολίου είναι να παίξει κανείς με τον φόβο της απώλειας, τόσο σε κοινωνικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο.

  1. Διευκολύνετε την πράξη

Οι χώροι μαζικού εμβολιασμού είναι ζωτικής σημασίας για τη διευκόλυνση των ασθενών που θέλουν να εμβολιαστούν. Η προσέγγιση των ανθρώπων που δεν είναι σίγουροι για τον εμβολιασμό, ωστόσο, θα απαιτήσει προληπτικές τακτικές.

Πρώτον, τα κίνητρα μπορούν να λειτουργήσουν. Αρκετές πολιτείες και πόλεις των ΗΠΑ παρέχουν χρηματικά κίνητρα και δωρεάν μετακινήσεις ή δημιουργούν λαχειοφόρους αγορές για να δώσουν κίνητρα για εμβολιασμούς. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει επίσης να ενθαρρυνθούν να συμβάλουν παρέχοντας αμειβόμενες άδειες, δωρεάν προϊόντα και δώρα από λοταρίες.

Η ενίσχυση της ευκολίας του εμβολιασμού είναι μια άλλη χρήσιμη τακτική. Στις επιχειρήσεις, αυτό το αποκαλούμε «πηγαίνοντας στην αγορά σας» ή, στην προκειμένη περίπτωση, «πηγαίνοντας το εμβόλιο στους ασθενείς». Για παράδειγμα, το Δίκτυο Πρωτοβάθμιας Υγείας στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ δημιούργησε μια κινητή μονάδα υγείας για να παρέχει pop-up κλινικές σε αγροτικές και υποεξυπηρετούμενες περιοχές με μεγαλύτερους πληθυσμούς που δεν επιθυμούν τον εμβολιασμό. Το Southwest Health System στο Κολοράντο δημιούργησε «ομάδες εμβολιασμού» για να προσεγγίζουν τις εγκαταστάσεις μακροχρόνιας φροντίδας και τους κατ’ οίκον διαμένοντες που αντιμετώπιζαν δυσκολία να μεταβούν σε χώρους μαζικού εμβολιασμού. Τέτοιες προσεγγίσεις παρέχουν τοποθεσίες μικροεμβολιασμού προσαρμοσμένες για τους διστακτικούς, τους αναβλητικούς και τους απορριπτικούς, σε αντίθεση με τις τοποθεσίες μαζικού εμβολιασμού για τους πρόθυμους να εμβολιαστούν.

Πιστεύουμε ότι η εφαρμογή της ασθενοκεντρικής προσέγγισης «σκέφτομαι – αισθάνομαι – πράττω» στο πρόβλημα της επικοινωνίας του εμβολίου κατά του COVID-19 θα βελτιώσει τις προσπάθειες επιτάχυνσης της παγκόσμιας ανοσίας αγέλης. Η εξασφάλιση μιας επαναλειτουργίας και ανάκαμψης της οικονομίας και η αντιμετώπιση αυτής της σημαντικής υγειονομικής και οικονομικής πρόκλησης ίσως εξαρτηθούν από τέτοιες τακτικές.