Οι σύμμαχοι των ΗΠΑ μιλάνε για πανωλεθρία στο Αφγανιστάν, αλλά βλέπουν και μεγάλες ευκαιρίες

της Vivienne Walt

Με τις σκηνές χάους στην Καμπούλ να πληθαίνουν στην τηλεόραση, ορισμένοι από τους στενότερους συμμάχους της Ουάσινγκτον έχουν αρχίσει να ασκούν σκληρή κριτική για την εσπευσμένη αποχώρηση του προέδρου Μπάιντεν από το Αφγανιστάν – στην οποία είχαν ελάχιστο λόγο – μετά από χρόνια μαχών στο πλευρό των Αμερικανών στρατιωτών και εκατοντάδων απωλειών στον 20ετή πόλεμο.

«Αυτή είναι η μεγαλύτερη πανωλεθρία που έχει υποστεί το ΝΑΤΟ από την ίδρυσή του», δήλωσε ο Armin Laschet, ο συντηρητικός υποψήφιος για τη διαδοχή της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ. «Τι απέγινε το ‘η Αμερική επέστρεψε’;» δήλωσε στην Washington Post ο Tobias Ellwood, επικεφαλής της Επιτροπής Άμυνας του βρετανικού κοινοβουλίου, ενώ ο υπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου Ben Wallace χαρακτήρισε ευθέως την αποχώρηση από το Αφγανιστάν «λάθος» για το οποίο η Δύση «θα πληρώσει τις συνέπειες».

Και όμως, μακριά από τον αγώνα για την εκκένωση του δυτικού στρατιωτικού προσωπικού και των διπλωματών και τις αγωνιώδεις προσπάθειες των Αφγανών να ξεφύγουν από την κυριαρχία των Ταλιμπάν, οι αναλυτές λένε ότι οι συνέπειες της αποχώρησης των ΗΠΑ θα μπορούσαν να είναι ανάμεικτες – με πιθανά ακόμη και πλεονεκτήματα για τους συμμάχους τους.

«Υπάρχει μια μεγαλύτερη στρατηγική πραγματικότητα εδώ: Η Κίνα μεγάλωσε με τις ΗΠΑ κολλημένες στο Αφγανιστάν και το Ιράκ», δήλωσε ο Fabrice Pothier, ο οποίος διηύθυνε τον σχεδιασμό πολιτικής για τον πρώην Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Anders Fogh Rasmussen μεταξύ 2010 και 2016 – τώρα είναι επικεφαλής στρατηγικής της εταιρείας συμβούλων Rasmussen Global. «Οι Κινέζοι σκέφτονται: ‘Οι ΗΠΑ επιτέλους βγαίνουν από έναν από τους ατελείωτους πολέμους τους και θα μπορέσουν να επικεντρωθούν πολύ περισσότερο στο πραγματικό παιχνίδι’», είπε.

Η Ευρώπη αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο σοβαρών προβλημάτων από την επιστροφή των Ταλιμπάν – συμπεριλαμβανομένης μιας νέας μεταναστευτικής κρίσης. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε σε τηλεοπτικό διάγγελμα το βράδυ της Δευτέρας ότι οι ηγέτες της ΕΕ θα συμμετάσχουν στο μπλοκάρισμα της αναμενόμενης τεράστιας εισροής Αφγανών προσφύγων.

Ωστόσο, μακριά από τη δημόσια αγωνία τους για τη μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ, ορισμένοι ηγέτες της ΕΕ ίσως ελπίζουν επίσης σε μεγαλύτερη αμερικανική προσοχή στην ανάδυση της Ρωσίας – ένα ζήτημα πολύ πιο επείγον γι’ αυτούς απ’ ό,τι το Αφγανιστάν.

«Για τους συμμάχους του ΝΑΤΟ, αυτό που τους ενδιαφέρει περισσότερο αυτή τη στιγμή είναι ότι οι ΗΠΑ είναι καλύτερα εξοπλισμένες βγαίνοντας από αυτή τη σύγκρουση για να επικεντρωθούν στην ενίσχυση της συμμαχίας σε σχέση με μια αναγεννημένη, επιθετική Ρωσία», δήλωσε ο Jason Davidson, ειδικός στις πολιτικές συμμαχίες των ΗΠΑ και καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Mary Washington στο Φρέντερικσμπεργκ της Βιρτζίνια.

«Η κατάσταση στο Αφγανιστάν θα είναι ένα στίγμα στη δέσμευση που έχουν αναλάβει οι ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ», πρόσθεσε.

Ο Pothier, ο οποίος είναι Γάλλος, λέει ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι στον πόλεμο του Αφγανιστάν εξαρτήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από τις πληροφορίες, την αεροπορική υποστήριξη και τις υλικοτεχνικές δυνατότητες του αμερικανικού στρατού. Παρά την οργή των Ευρωπαίων πολιτικών αυτή την εβδομάδα για τη χαοτική αποχώρηση των ΗΠΑ, ούτε μία χώρα της ΕΕ δεν έσπευσε να προσπαθήσει να καλύψει το κενό που αφήνουν οι ΗΠΑ.

«Μπορείτε να επικρίνετε την απόφαση της κυβέρνησης Μπάιντεν, αλλά κανείς άλλος δεν θα μπορούσε να κάνει αυτό που έκαναν οι ΗΠΑ», δήλωσε ο Ποτιέ. «Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κανείς δεν παρενέβη όταν ο Μπάιντεν ανακοίνωσε την απόσυρση».