Η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να έχει απροσδόκητη επίδραση στις πλούσιες χώρες

του David Meyer

Μια από τις πιο προφανείς οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σχετίζεται με την παραγωγή τροφίμων, αλλά μια νέα μελέτη επισημαίνει κάτι που μπορεί να μην είναι τόσο εμφανές: ότι οι οικονομικά προηγμένες χώρες ενδέχεται να υποστούν χειρότερο πλήγμα από τις χώρες χαμηλού εισοδήματος, παρόλο που οι χώρες χαμηλού εισοδήματος μπορεί να υφίστανται τις μεγαλύτερες επιπτώσεις της ίδιας της κλιματικής αλλαγής.

Οι Jasmien De Winne και Gert Peersman, από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης στο Βέλγιο, εξέτασαν τις επιπτώσεις στις παγκόσμιες τιμές των ειδών διατροφής από προβλήματα στη συγκομιδή (συγκεκριμένα, στη συγκομιδή καλαμποκιού, σιταριού, ρυζιού και σόγιας) και από τις καιρικές συνθήκες. Τα αποτελέσματα και για τους δύο τύπους προβλημάτων είναι παρόμοια: σε όρους ΑΕΠ, οι πλουσιότερες χώρες πλήττονται περισσότερο.

«Οι χώρες υψηλού και μεσαίου εισοδήματος επηρεάζονται πολύ περισσότερο από τις παγκόσμιες μεταβολές των τιμών των βασικών ειδών διατροφής που προκαλούνται από σοδειές και/ή καιρικές μεταβολές αλλού», γράφουν. «Το πραγματικό ΑΕΠ σε αυτές τις δύο ομάδες χωρών μειώνεται κατά 0,52% και 0,91%, αντίστοιχα, ενώ η μέγιστη πτώση στις χώρες χαμηλού εισοδήματος είναι μόνο 0,19% και στατιστικά ασήμαντη».

Πού οφείλεται η ανισότητα; Οι ερευνητές, που και οι ίδιοι φαίνονται έκπληκτοι από το αποτέλεσμα, σημειώνουν ότι οι χώρες χαμηλού εισοδήματος τείνουν να προστατεύονται από τις αλλαγές στις παγκόσμιες τιμές λόγω των υψηλότερων επιπέδων αυτοδύναμης γεωργίας και εμπορίου στις τοπικές αγορές, συν τα εμπορικά οφέλη από την καθαρή εξαγωγή γεωργικών προϊόντων.

Για τις πλουσιότερες χώρες, οι ισχυρότερες επιπτώσεις της αύξησης των τιμών των βασικών ειδών διατροφής θα μπορούσαν να «εμποδίσουν σοβαρά» την οικονομική τους ανάκαμψη από την πανδημία του COVID-19, προειδοποιούν οι De Winne και Peersman.

«Σε αντίθεση με την κοινή αντίληψη, οι μακροοικονομικές επιπτώσεις της αύξησης των παγκόσμιων τιμών των τροφίμων είναι μεγαλύτερες στις προηγμένες οικονομίες από ό,τι στις χώρες χαμηλού εισοδήματος», γράφουν. «Αυτό υποδηλώνει ότι οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στις προηγμένες χώρες μπορεί να είναι μεγαλύτερες από ό,τι πιστεύαμε. Αυτό συνεπάγεται επίσης ότι χρειαζόμαστε μια πιο αναλυτική συζήτηση σχετικά με τις επιπτώσεις στην ευημερία λόγω των υψηλότερων τιμών των τροφίμων».