Πώς επηρεάζει την ακτοπλοΐα η αύξηση του κόστους ενέργειας

Για τα 100 χρόνια από την ίδρυση του συνδέσμου των ακτοπλόων, για την ανάκαμψη του τουρισμού, για το αν θα υπάρξουν αυξήσεις στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια, αλλά και για την ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου, αναφέρεται σε συνέντευξή του ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) Μιχάλης Σακέλλης.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τον δημοσιογράφο Πάρη Τσιριγώτη

ΕΡΩΤΗΣΗ: Φέτος, ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας συμπληρώνει 100 χρόνια από την ίδρυσή του. Θα θέλαμε να μας κάνετε μία αποτίμηση της κατάστασης, καθώς η επετειακή χρονιά της ακτοπλοΐας συμπίπτει δυστυχώς και με τις επιπτώσεις της covid 19 που συνεχίζει να ταλαιπωρεί την οικονομία.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ο Σύνδεσμός μας έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της Επιβατηγού Ναυτιλίας σε όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του από το 1921.

Οι δραστηριότητες του Συνδέσμου ξεκίνησαν το 1921 με την ονομασία Πανελλήνιος Ακτοπλοϊκή Ένωσις εκπροσωπώντας αρχικά τα ακτοπλοϊκά πλοία και αργότερα τα κρουαζιερόπλοια και τα ferries των διεθνών γραμμών.

Τα τελευταία χρόνια σημαντική ημερομηνία είναι το 2011 όταν μετά από 35 χρόνια ο ΣΕΕΝ και η ΕΕΑ (Ένωση Επιχειρήσεων Ναυτιλίας) συγχωνεύτηκαν και αποτέλεσαν τον μοναδικό φορέα θεσμικής εκπροσώπησης της επιβατηγού ναυτιλίας στην Ελλάδα.

Επίσης, πρέπει να τονίσουμε τη συμμετοχή του Συνδέσμου σε όλα τα στάδια, τη διαδικασία και τις νομοθετικές μεταρρυθμίσεις και αλλαγές για την απελευθέρωση των υπηρεσιών μετά το 2000.

Υπενθυμίζω ότι στις αποφάσεις αυτές στηρίχθηκε η ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου με τη δρομολόγηση στις ακτοπλοϊκές γραμμές 21 νεότευκτων αλλά και άλλα μικρής ηλικίας πλοίων.

Επίσης, σημαντική ήταν η παρουσία και η συμμετοχή του ΣΕΕΝ στις αλλαγές του νομοθετικού πλαισίου οι οποίες αποφασίστηκαν το 2013 και οι οποίες ενίσχυσαν την ανταγωνιστικότητα του Ελληνικού στόλου στις γραμμές Ελλάδας Ιταλίας.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Η τουριστική περίοδος (κρατήσεις) σε τι επίπεδα διαμορφώθηκε το 2021 σε σχέση με το 2020 και τι αναμένεται για το 2022;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Παρά το γεγονός ότι μέχρι την 13/5/2021 δεν ήταν γνωστές οι προϋποθέσεις αλλά και η ημερομηνία άρσης της απαγόρευσης των μετακινήσεων, ο τουρισμός ανέκαμψε σημαντικά αποδεικνύοντας τη δυναμική της Ελλάδας ως τουριστικού προορισμού και δημιουργώντας κλίμα αισιοδοξίας και θετικές προοπτικές για την επαναφορά στις καλές ημέρες το 2022.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πλοία μας ήταν υποχρεωμένα να λειτουργούν κανονικά και τη χειμερινή περίοδο, παρά την κρίση και την απαγόρευση μετακινήσεων, θα πρέπει να βασίζουμε τις συγκρίσεις μας στη συνολική κίνηση του έτους και όχι μόνο στη θερινή περίοδο.

Για την περίοδο 1/1/2021-31/10/2021: σε σύγκριση με το 2020, η κίνηση επιβατών το 2021 ήταν αυξημένη κατά 30%, των οχημάτων ΙΧ κατά 32% και των φορτηγών κατά 11%, παρόλα αυτά σε σύγκριση όμως με το 2019, η επιβατική κίνηση παραμένει χαμηλά και μειωμένη κατά 40% στους επιβάτες (53% το 2020), κατά 15% στα ΙΧ αυτοκίνητα και 12% στα φορτηγά.

Το συμπέρασμα είναι ότι υπάρχει ακόμα μεγάλη απόσταση για να φτάσουμε την κίνηση του 2019, η οποία αποτελεί στόχο τόσο για την τουριστική όσο και για την ακτοπλοϊκή κίνηση, συμπεριλαμβανομένων και των δρομολογίων της Αδριατικής.

Σε ό,τι αφορά στην αύξηση της κίνησης σε σχέση με το 2020 είναι αξιοσημείωτο να πούμε ότι οφείλεται κυρίως στις Κυκλάδες και λιγότερο στις άλλες γραμμές.

Σχετικά με τα οικονομικά αποτελέσματα φαίνεται ότι η αύξηση των εσόδων το 2021 δεν είναι αρκετή να καλύψει την αύξηση του κόστους των καυσίμων (εκτίμηση μέση αύξηση 2021 + 35% σε σχέση με το 2020), συνεπώς δεν περιμένουμε διαφοροποιήσεις στα οικονομικά ζημιογόνα αποτελέσματα σε σχέση με το 2020.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Η υπογραφή συμβάσεων δημόσιας υπηρεσίας για ορισμένες γραμμές έχει βοηθήσει την κατάσταση; Το υπουργείο Ναυτιλίας αύξησε τη χρηματοδότηση από 90,7 εκατ. ευρώ το 2019 σε 130 εκατ. ευρώ το 2020 και σε 138 εκατ. ευρώ το 2021. Η αυξημένη χρηματοδότηση επέτρεψε επίσης την αύξηση των άγονων γραμμών κατά 24 (18 το 2020 και 6 το 2021).

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εδώ υπάρχει μία παρεξήγηση και πρέπει να διευκρινιστεί ότι τα κεφάλαια τα οποία διατίθενται για τα δρομολόγια Δημόσιας Υπηρεσίας (κακώς λέγονται άγονα) είναι αποζημιώσεις και όχι βοήθεια ή επιδοτήσεις.

Η αύξηση της χρηματοδότησης των δρομολογίων Δημόσιας Υπηρεσίας ήταν θετική και απαραίτητη αλλά δεν αποσκοπεί στην ενίσχυση των Εταιρειών μας αλλά στην αύξηση των δρομολογίων και τη βελτίωση των υπηρεσιών προς τα μικρά νησιά μας αλλά και τα μεγάλα την περίοδο της κρίσης.

Τα παραπάνω πρέπει να διευκρινιστούν με σαφήνεια και από το ΥΝΑΝΠ.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Μέχρι τον Μάρτιο του 2022 εκτιμάται από παράγοντες της αγοράς ότι θα διαρκέσει η επίδραση των ανατιμήσεων σε πρώτες ύλες, μεταφορικό και ενεργειακό κόστος στις τελικές τιμές των προϊόντων. Υπάρχουν ενδείξεις για αυξήσεις στις τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων λόγω ανόδου της τιμής των καυσίμων;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεν γνωρίζω την πολιτική που θα ακολουθήσουν οι εταιρείες.

Σε σχέση με το 2020 οι τιμές των καυσίμων σήμερα είναι σχεδόν διπλάσιες και αναμένεται κατά μέσον όρο, να είναι αυξημένες κατά 35% το 2021.

Η αύξηση του κόστους των καυσίμων που είναι ο σημαντικότερος παράγοντας του κόστους εκμετάλλευσης των πλοίων (συμμετέχει με ποσοστό 50%), δημιουργεί πιέσεις για την αύξηση των ναύλων αλλά δεν αποτελεί πάντα λύση γιατί μειώνεται η κίνηση.

Κάθε εταιρεία θα χαράξει τη δική της πολιτική που δεν την γνωρίζω.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Η κατάσταση στις λιμενικές υποδομές πώς είναι αυτή τη στιγμή; Υπάρχουν σοβαρά προβλήματα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τα προβλήματα με τα λιμάνια μας είναι γνωστά, τα έχουμε επισημάνει, όπως επίσης και η Ένωση Πλοιάρχων, με λεπτομερή αναφορά σε κάθε λιμάνι ξεχωριστά.

Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση του υπουργού Ναυτιλίας έχουν προγραμματιστεί οι χρηματοδοτήσεις 44 έργων κόστους 195.210.000 ευρώ αλλά και μελέτες και παρεμβάσεις κόστους 200 εκατ. ευρώ.

Αυτό που είναι σημαντικό να γνωρίζουμε είναι ότι τα έργα αυτά είναι κοστοβόρα με χρονοβόρες διαδικασίες έγκρισης, συνεπώς δεν θα έχουμε άμεσα αποτελέσματα, πλην των χρημάτων που θα διατεθούν για μικρά έργα συντήρησης.

Πάντως θεωρούμε σημαντικό και θετικό ότι έχουν ληφθεί αποφάσεις και έχει μελετηθεί η εκτέλεση έργων, για τα οποία πιστεύουμε ότι σύντομα θα έχουμε καλύτερη και ολοκληρωμένη εικόνα.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Υπάρχει ανάγκη ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου; Πώς μπορεί να γίνει αυτό και με ποιο τρόπο; Το 2021 το 60% του στόλου θα είναι εντός του ορίου ηλικίας των 30 ετών, ενώ το 2030 το 74% του στόλου θα είναι πάνω από 30 ετών, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της PWC που εκπονήθηκε για λογαριασμό του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, με τη συνεργασία του ΣΕΕΝ

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η Ακτοπλοΐα έχει να αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια δύο μεγάλες προκλήσεις: Την προσαρμογή των πλοίων στους νέους περιβαλλοντολογικούς κανονισμούς και την ανανέωση του ακτοπλοϊκού μας στόλου.

Τα δύο αυτά θέματα είναι πολύ σοβαρά και θα επηρεάσουν τις εξελίξεις.

Λόγω της σοβαρότητας του θέματος αλλά και του νησιωτικού χαρακτήρα της χώρας μας τα θέματα αυτά έχουν ιδιαίτερη σημασία και πρέπει να αντιμετωπιστούν με σοβαρότητα και προσεκτικά βήματα τόσο σε Εθνικό όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.

Ήδη αναμένουμε την ολοκλήρωση των μελετών του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος ΝΕΕ, στις οποίες συμμετέχει και ο Σύνδεσμός μας, για την ανανέωση του ακτοπλοϊκού μας στόλου. Επίσης εκπονούνται μελέτες από τον ΣΕΕΝ τόσο για τις επιπτώσεις των νέων κανονισμών στην τουριστική κίνηση και την ανάπτυξη των νησιών, καθώς και για τεχνικά και θεσμικά θέματα που αφορούν στην ηλεκτροδότηση των πλοίων.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Εκτιμάται ότι το 2021 λόγω των οικονομικών εξελίξεων από τις επιπτώσεις της covid 19 στο λειτουργικό κόστος των εταιρειών θα υπάρξουν συγχωνεύσεις ακτοπλοϊκών εταιρειών η πωλήσεις μετοχών από τράπεζες;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Θα έλεγα ότι όπως συνήθως, πολλά συζητούνται και λίγα γίνονται. Θα ήθελα εδώ να σας παραπέμψω στις υπεύθυνες ανακοινώσεις των Εταιρειών που αποτελούν τη μοναδική αλήθεια.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Η κυβέρνηση καταβάλλει συντονισμένες προσπάθειες για την μείωση της γραφειοκρατίας και ψηφιοποίηση σειράς διαδικασιών που ως τώρα απαιτούσαν φυσική παρουσία των πολιτών και πολύ χρόνο. Πώς συμμετέχει ο κλάδος της ακτοπλοΐας στην προσπάθεια αυτή (ηλεκτρονικό εισιτήριο);

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το ηλεκτρονικό εισιτήριο της Ακτοπλοΐας είναι μία πολύ παλιά υπόθεση. Σας υπενθυμίζω ότι από το 1997 τα εισιτήρια της Ακτοπλοΐας είναι μόνο ηλεκτρονικά. Συνεπώς από τη δική μας τη μεριά έχουν γίνει τα πάντα σ’ αυτόν τον τομέα εδώ και 24 χρόνια.

Τα συστήματα κρατήσεων αν και ιδιαίτερα πολύπλοκα λόγω του μεγάλου αριθμού κατηγοριών εισιτηρίων επιβατών, οχημάτων και φορτηγών, είναι εξελιγμένα και αξιόπιστα και παράγουν σε πραγματικό χρόνο στατιστικά στοιχεία τα οποία οι Εταιρείες αξιοποιούν για την ενημέρωσή τους. Τα στοιχεία αυτά όμως μέχρι σήμερα δεν αξιοποιούνται δυστυχώς για το σύνολο της Ακτοπλοΐας, παρά το γεγονός ότι το ΥΝΑΝΠ ενημερώνεται καθημερινά με την κοινοποίηση των αρχείων των αναχωρήσεων κάθε πλοίου.

Πιστεύουμε ότι είμαστε σε καλό δρόμο για την αξιοποίηση των δεδομένων τα οποία ελπίζουμε και να δημοσιεύονται έγκαιρα.

Για όλα αυτά αλλά και τα λοιπά θέματα είμαστε στη διάθεση του υπουργείου να παρέχουμε κάθε δυνατή συνεργασία και βοήθεια γιατί οι επιπτώσεις της γραφειοκρατίας αφορούν κυρίως τον Κλάδο μας.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Εκτός από πρόεδρος του ΣΕΕΝ είστε και αντιπρόεδρος της «Attica Group». Η εταιρεία μέλος του Ομίλου Marfin Investment Group, ανακοίνωσε πρόσφατα την κατασκευή τριών (3) υπερσύγχρονων πλοίων τύπου Aero Catamaran, που θα δρομολογηθούν το 2022 στις γραμμές του Αργοσαρωνικού.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Στα μέσα της δεκαετίας του ΄70 με τη δρομολόγηση των ιπτάμενων δελφινιών αναβαθμίστηκαν οι Ακτοπλοϊκές υπηρεσίες στα νησιά του Αργοσαρωνικού. Το 2022 με τη δρομολόγηση των τριών νεότευκτων ταχύπλοων της ΑΤΤΙCΑ αποτελεί σταθμό νέων εξελίξεων και αναβάθμισης των υπηρεσιών στον Αργοσαρωνικό με νέα σύγχρονα και φιλικά προς το περιβάλλον πλοία. Η επένδυση αυτή αποτελεί επίσης το πρώτο βήμα, έστω και μικρό αλλά σημαντικό, αν αναλογιστούμε την περίοδο που γίνεται, για την ανανέωση του Ακτοπλοϊκού μας στόλου.