Οι πλουσιότεροι άνθρωποι του κόσμου πλέον κατέχουν το 11% του παγκόσμιου πλούτου

της Nicole Goodkind

Οι πλουσιότεροι άνθρωποι του κόσμου έγιναν πολύ πλουσιότεροι κατά τη διάρκεια της κρίσης του COVID-19.

Το 2021, οι δισεκατομμυριούχοι είδαν την πιο απότομη αύξηση του μεριδίου του πλούτου τους που έχει καταγραφεί ποτέ, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση World Inequality Report του The World Inequality Lab.

Το κορυφαίο 0,01% των πλουσιότερων ατόμων – οι 520.000 άνθρωποι που διαθέτουν τουλάχιστον 19 εκατομμύρια δολάρια – κατέχουν πλέον το 11% του παγκόσμιου πλούτου, μια ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα πάνω από το 2020, σύμφωνα με την έκθεση. Εντωμεταξύ, το μερίδιο του παγκόσμιου πλούτου που κατέχουν οι δισεκατομμυριούχοι έχει αυξηθεί από 1% το 1995 σε 3% το 2021.

Το άλμα αυτό έρχεται καθώς οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο «έριξαν» χρήμα στις οικονομίες τους για να μετριάσουν το οικονομικό πρόβλημα που δημιούργησαν τα κλεισίματα της πανδημίας. Αλλά αυτά τα χρήματα αύξησαν επίσης τις τιμές των μετοχών και των ακινήτων, αυξάνοντας τον πλούτο των ατόμων με τα υψηλότερα εισοδήματα.

«Δεδομένου ότι ο πλούτος αποτελεί σημαντική πηγή μελλοντικών οικονομικών κερδών, δύναμης και επιρροής, ουσιαστικά τροφοδοτεί την περαιτέρω αύξηση της ανισότητας», έγραψαν στην εισαγωγή της έκθεσης οι οικονομολόγοι Abhijit Banerjee και Esther Duflo, οι οποίοι κέρδισαν το βραβείο Νόμπελ το 2019 για την έρευνά τους σχετικά με τη φτώχεια. Ζούμε σε έναν κόσμο με «ακραία συγκέντρωση οικονομικής δύναμης στα χέρια μιας πολύ μικρής μειοψηφίας υπερπλουσίων», ανέφεραν.

Ταυτόχρονα, η ανισότητα έχει επίσης αυξηθεί, ιδίως σε χώρες χωρίς ισχυρά δίκτυα κοινωνικής πρόνοιας. Το κορυφαίο 1% έχει «αρπάξει» το 38% όλου του πρόσθετου πλούτου που έχει συσσωρευτεί από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, ενώ το κατώτερο 50% κατέλαβε μόλις το 2% αυτού, σύμφωνα με την έκθεση.

Τα μαζικά προγράμματα εν μέσω της πανδημίας του COVID-19 στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα οποία αποσκοπούσαν στο να διοχετεύσουν μετρητά στις τσέπες όλων των Αμερικανών, μετρίασαν με επιτυχία ένα μέρος αυτής της ανισότητας, σύμφωνα με τη μελέτη.

«Η κρίση του COVID επιδείνωσε τις ανισότητες μεταξύ των πολύ πλούσιων και του υπόλοιπου πληθυσμού. Ωστόσο, στις πλούσιες χώρες, η κυβερνητική παρέμβαση απέτρεψε μια μαζική αύξηση της φτώχειας, αλλά αυτό δεν συνέβη στις φτωχές χώρες. Αυτό δείχνει τη σημασία του κράτους πρόνοιας στην καταπολέμηση της φτώχειας», δήλωσε ο Lucas Chancel, επικεφαλής συγγραφέας της έκθεσης.

Παρόλα αυτά, η ανισότητα του πλούτου έχει αυξηθεί στις περισσότερες χώρες από τη δεκαετία του 1980, γεγονός που συμπίπτει με μια περίοδο κυβερνητικής απορρύθμισης, αναφέρει η έκθεση. Σήμερα, η παγκόσμια ανισότητα του πλούτου βρίσκεται σχεδόν στο ίδιο επίπεδο με αυτό που υπήρχε κατά τη διάρκεια της κορύφωσης του δυτικού ιμπεριαλισμού στις αρχές του 20^ου αιώνα, σύμφωνα με το The World Inequality Lab, μια ομάδα κορυφαίων οικονομολόγων και κοινωνικών επιστημόνων στον κόσμο που επικεντρώνεται στη μελέτη της παγκόσμιας ανισότητας.

Η έκθεση, η οποία, εκτός από τον Chancel, συντάχθηκε από τους Thomas Piketty, Emmanuel Saez και Gabriel Zucman, διαπίστωσε επίσης ότι η ανισότητα του πλούτου έχει ισχυρή συσχέτιση με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και τους στόχους της κλιματικής αλλαγής. Το φτωχότερο μισό του πληθυσμού στις πλούσιες χώρες βρίσκεται ήδη (ή κοντά) στους κλιματικούς στόχους του 2030 όσον αφορά τα ποσοστά εκπομπών, αλλά αυτό δεν ισχύει για το ανώτερο 50%.

«Οι μεγάλες ανισότητες στις εκπομπές υποδηλώνουν ότι οι πολιτικές για το κλίμα θα πρέπει να βάζουν στο στόχαστρο περισσότερο τους πλούσιους ρυπαντές», καταλήγει η έκθεση. «Μέχρι στιγμής, οι πολιτικές για το κλίμα, όπως οι φόροι άνθρακα, έχουν συχνά επηρεάσει δυσανάλογα τις ομάδες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, ενώ έχουν αφήσει αμετάβλητες τις καταναλωτικές συνήθειες των πλουσιότερων ομάδων».