Ο αγωγός Nord Stream 2 κόστισε 11 δισ. δολάρια, τώρα είναι «νεκρός στο νερό»

Ο αγωγός Nord Stream 2 κόστισε 11 δισ. δολάρια, τώρα είναι «νεκρός στο νερό»
epa07366284 (FILE) - The first spare pipes for the Nord-Stream Baltic Sea pipeline are stored on shore in Lubmin, Germany, 19 June 2012 (reissued 13 February 2019). Reports on 13 February 2019 state the European Union has reached a provisional compromise agreement on more control on the Nord Stream gas pipeline that is currently being built across the Baltic Sea from Russia to Germany. EPA/STEFAN SAUER GERMANY OUT Photo: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ένα από τα πρώτα «θύματα» της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία – και των συνεχιζόμενων γεωπολιτικών και οικονομικών της επιπτώσεων αυτής ήταν ο αγωγός φυσικού αερίου Nord Stream 2, ένα τεράστιο ενεργειακό έργο που χρειάστηκε αρκετά χρόνια για να κατασκευαστεί και κόστισε 11 δισεκατομμύρια δολάρια.

Βέβαια, ακόμη και πριν από την απρόκλητη επίθεση της Ρωσίας, τα σημάδια δεν ήταν καλά για τον υπεράκτιο αγωγό μήκους 1.234 χιλιομέτρων, που είχε σχεδιαστεί για να διπλασιάσει τη ροή φυσικού αερίου μεταξύ Ρωσίας και Γερμανίας. Τώρα, το φαραωνικό αυτό έργο μοιάζει να έχει «σκοτωθεί», όπως το έθεσε ένας αναλυτής.

Η κατασκευή και τοποθέτηση του αγωγού ξεκίνησε το 2018, ωστόσο, προϊόντος του χρόνου, αντιμετώπισε πολλά εμπόδια, με αποτέλεσμα να εξελιχθεί σε γεωπολιτικό θρίλερ, με πρωταγωνίστριες τις Ρωσία, Γερμανία, ΗΠΑ.

Τον Νοέμβριο του περασμένου έτους, η γερμανική ρυθμιστική αρχή ενέργειας σταμάτησε προσωρινά τη διαδικασία πιστοποίησης που θα επέτρεπε τη λειτουργία του αγωγού. Η αναστολή ήταν αποτέλεσμα της ανάπτυξης ρωσικών στρατευμάτων κατά μήκος των συνόρων της Ουκρανίας (αν και η ρυθμιστική αρχή ανέφερε τη νομιμότητα ως λόγο για την αναστολή).

Επισημαίνεται πως η επίθεση της Ρωσίας έχει επιταχύνει την απομάκρυνση της ΕΕ από τα ρωσικά προϊόντα ενέργειας, με το μπλοκ να λέει ότι θα μειώσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου κατά τα δύο τρίτα έως το τέλος του 2022 και ότι σχεδιάζει να τερματίσει την εξάρτησή της από τις ρωσικές εισαγωγές ορυκτών καυσίμων έως το 2030.

Η Ρωσία απάντησε απειλώντας να σταματήσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς τις θεωρούμενες «μη φιλικές» χώρες, εάν οι πληρωμές για το φυσικό αέριο δεν γίνονται σε ρούβλια. Η Ομάδα των Επτά βιομηχανικών χωρών απέρριψε αυτό το αίτημα.

Σε αυτό το φόντο των πικρών γεωπολιτικών εντάσεων, το μέλλον του αγωγού Nord Stream 2 είναι πλέον πολύ αμφίβολο, λένε ενεργειακοί αναλυτές. «Δεν πιστεύουμε ότι θα τεθεί ποτέ σε λειτουργία ο Nord Stream 2», δήλωσε στο CNBC την Τετάρτη η Kateryna Filippenko, κύρια αναλύτρια για την ευρωπαϊκή έρευνα φυσικού αερίου στη Wood Mackenzie.

«Η στάση της Ευρώπης απέναντι στο ρωσικό αέριο έχει αλλάξει. Είναι δύσκολο να δούμε μια προσέγγιση μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας που θα μπορούσε να ανάψει το πράσινο φως στο Nord Stream 2, ακόμη και σε χρόνια από τώρα».

«Νεκρός στο νερό»

Ο αγωγός αναπτύχθηκε και επρόκειτο να λειτουργήσει από τη Nord Stream 2 AG, μια ελβετική θυγατρική του ρωσικού γίγαντα φυσικού αερίου Gazprom που ελέγχεται από το κράτος. Συγχρηματοδοτήθηκε δε από πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων της γερμανικής Uniper, της θυγατρικής της χημικής εταιρείας BASF, Wintershall Dea, καθώς και των Engie, OMV και Shell.

Εξαιτίας των δυτικών κυρώσεων, οι ενεργειακές εταιρείες που συμμετέχουν στο Nord Stream 2 είχαν μεγάλες απώλειες. Η Wintershall Dea ανακοίνωσε στις αρχές Μαρτίου ότι θα «διαγράψει» χρηματοδότηση ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ (1,1 δισ. δολάρια) στα σκαριά, όπως και η OMV και η Uniper. Η Shell έχει επίσης αποσυρθεί από το έργο.

Ο Richard Gorry, διευθύνων σύμβουλος της JBC Energy Asia, περιέγραψε το έργο ως «νεκρό στο νερό», λέγοντας ότι «δεν ήταν ποτέ πραγματικά ζωντανό γιατί αιωρούνταν πάντα στο κενό ».

Το τελευταίο καρφί στο φέρετρο του Nord Stream 2 ήρθε τον Φεβρουάριο μετά τη μοιραία απόφαση της Ρωσίας να αναγνωρίσει επίσημα δύο φιλορωσικές, αποσχισθείσες περιοχές στην ανατολική Ουκρανία. Αυτό ώθησε τη γερμανική κυβέρνηση υπό τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς να σταματήσει εντελώς τη διαδικασία πιστοποίησης.

Όπως όλοι γνωρίζουμε τώρα, η αναγνώριση από τη Ρωσία των αποσχισμένων δημοκρατιών στο Ντονμπάς ήταν ο πρόδρομος της μεγαλύτερης εισβολής της στην Ουκρανία που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου.