Περικόπτει την ελληνική ανάπτυξη η Fitch για το 2022 – Στο +4% ο πληθωρισμός
Πλήγμα αναμένεται να επιφέρει στην οικονομία της Ευρωζώνης ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο οποίος δεν θα εκτρέψει αλλά θα μάλλον θα επιβραδύνει σημαντικά τη δημοσιονομική ανάκαμψη που κατακτήθηκε μετά την πανδημία Covid, σύμφωνα με τη Fitch Ratings.
Εύλογα, θα υπάρξει αντίκτυπος και στην ελληνική οικονομία, που θα έχει αποτέλεσμα την υποβάθμιση της ανάπτυξης, έναντι της προηγούμενης πρόβλεψης του οίκου, κατά -0,57%.
Συγκεκριμένα, η Fitch τον Δεκέμβριο του 2021 «έβλεπε» ανάπτυξη για το 2022 +4,1%, ενώ τώρα προσγειώνει το εγχώριο ΑΕΠ στο +3,53%.
Παράλληλα, ο πληθωρισμός το 2022 αναμένεται να «τρέξει» με 4%, ενώ το έλλειμμα μέχρι το 2024 θα φτάσει στο 5%.
Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η Fitch, ο πόλεμος θα επιβραδύνει αλλά δεν θα εκτροχιάσει την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη.
Τα ελλείμματα βαίνουν μειούμενα σε όλα τα κράτη μέλη το 2022, εν μέρει λόγω της υπεραπόδοσης του περασμένου έτους.
Επίσης, με ενδιαφέρον αναμένονται τα επικαιροποιημένα Προγράμματα Σταθερότητας στα οποία θα εμπεριέχονται στρατηγικές δημοσιονομικής εξυγίανσης ως απάντηση στη σύγκρουση στην Ουκρανία.
Σε αυτό το πλαίσιο, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης αναμένεται να «τρέξει» με ρυθμό -1,5% σε σχέση με προηγούμενη εκτίμηση, δηλαδή +3%.
Η αναθεώρηση έρχεται καθώς η ενεργειακή κρίση θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στον πληθωρισμό και στα εισοδήματα των πολτιών της Ευρωζώνης.
Σημαντικό πλήγμα θα δεχθούν η Γερμανία και η Ιταλία, που έχουν ιδιαίτερα υψηλή έκθεση στη ρωσική ενέργεια (ανάπτυξη κατά 1,9% και 1,6%, αντίστοιχα).
Από την άλλη, ιδιαίτερα δυσοίωνες είναι οι εκτιμήσεις της Fitch για τον πληθωρισμό.
Με τις τιμές της ενέργειας να αυξάνονται περισσότερο από 30% ετησίως τον Φεβρουάριο του 2022 και να προσθέτουν πίεση στο κόστος των εισροών και τις τιμές των τροφίμων, ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης θα κυμανθεί κατά μέσο όρο στο 5,0% το 2022, από 2,6% τον Δεκέμβριο του 2021.
Πανευρωπαϊκές προσπάθειες για απεξάρτηση
Η εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου το 11% της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας στην ευρωζώνη, θα μπορούσε να διατηρήσει τις τιμές στην ενέργεια ψηλά.
Οι ευρωπαϊκές αρχές ανταποκρίθηκαν στο πληθωριστικό σοκ με δημοσιονομικά μέτρα που αρχικά επικεντρώθηκαν στην προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών.
Εάν η κρίση συνεχιστεί, η Fitch αναμένει νέα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των φορολογικών περικοπών.
Η σύγκρουση Ουκρανίας-Ρωσίας θα έχει επίσης δημοσιονομικό κόστος λόγω της προσφυγικής κρίσης που θα δημιουργήσει και των αμυντικών δαπανών, οι οποίες θα υπάρξουν.
Υπενθυμίζεται ότι η γερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε απότομη αύξηση στον αμυντικό προϋπολογισμό, συμπεριλαμβανομένου ενός ταμείου 100 δισεκατομμυρίων ευρώ για την επίτευξη του στόχου δαπανών του ΝΑΤΟ 2% του ΑΕΠ.
Η Ιταλία σχεδιάζει να επιτύχει τον στόχο αυτό σταδιακά, έως το 2028.
Αυτές οι πρόσθετες πιέσεις πρόκειται να επιβραδύνουν τη δημοσιονομική ανάκαμψη της ευρωζώνης.
Ωστόσο, η υπεραπόδοση εσόδων το 2021 παρέχει κάποιο απόθεμα ασφαλείας για την αντιμετώπιση υψηλότερων δαπανών, χωρίς σημαντικές αναθεωρήσεις στους δημοσιονομικούς στόχους.
Οι χώρες που έχουν δημοσιεύσει αποτελέσματα για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης για το 2021 (συμπεριλαμβανομένων των τεσσάρων μεγαλύτερων οικονομιών της ευρωζώνης) ξεπέρασαν σημαντικά τους αρχικούς στόχους τους.
Ο οίκος εκτιμά ότι το συνολικό έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης της ευρωζώνης μειώθηκε στο 5,8% του ΑΕΠ το 2021 από 7,3% το 2020, σε σύγκριση με την εκτίμησή μας τον Δεκέμβριο για 6,7%.
Αναμένεται δε περαιτέρω μείωση στο 4,2% το 2022.
Ο πλήρης δημοσιονομικός αντίκτυπος της σύγκρουσης θα εξαρτηθεί εν μέρει από τη διάρκεια και τη συνεχιζόμενη επίδρασή της στις τιμές και την προσφορά ενέργειας.
Ανά χώρα, ο οίκος αναμένει πως η Σλοβακία θα δει το μεγαλύτερο αρνητικό αντίκτυπο (-2,57%), ενώ για την Ελλάδα αναμένεται πως ο αρνητικός αντίκτυπος στην ανάπτυξη της οικονομίας θα είναι -0,57%.
Πάντως, ο πλήρης δημοσιονομικός αντίκτυπος θα εξαρτηθεί επίσης από το πόσο μπορεί να κατανεμηθεί το πρόσθετο κόστος σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η απάντηση της πολιτικής σε άλλο ένα σοκ με ασύμμετρες επιπτώσεις θα συνεπάγεται κάποιο επιμερισμό των βαρών, αλλά τα νέα συστήματα είναι αμφιλεγόμενα και βραχυπρόθεσμα.
Οι υπερχρεωμένες χώρες γνωρίζουν ότι τα δημοσιονομικά περιθώρια για αντι-κυκλικές πολιτικές είναι πιο περιορισμένα από ότι ήταν στην αρχή της πανδημίας.
Ίσως, εντέλει, επιτραπεί μια κάποια ευελιξία στους δημοσιονομικούς κανόνες.
