R.E.D.S.: Σε δυναμική ανάπτυξης των νέων επενδύσεών της
Στη γραμμή εκκίνησης για μεγάλες, σύνθετες αναπτύξεις βρίσκεται η θυγατρική του Ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ, η οποία διαθέτει επενδυτικό πλάνο που ξεπερνά ήδη το μισό δισ. ευρώ. Μέσα στο 2023, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, Γιώργο Κωνσταντινίδη, αναμένεται να ξεκινήσουν οι κατασκευαστικές εργασίες για δύο σημαντικές αναπτύξεις, τη Μαρίνα Αλίμου και το Κτήμα Καμπά, που φιλοδοξούν να αλλάξουν την εικόνα στην αθηναϊκή ριβιέρα αλλά και την Ανατολική Αττική, αντίστοιχα. Παράλληλα, η εταιρεία, ως πλειοδότης του σχετικού διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ, αναμένει την ολοκλήρωση των διαδικασιών, ώστε να αποκτήσει την κυριότητα του ακινήτου 350 στρεμμάτων στις Γούρνες Ηρακλείου. Πρόκειται για ένα έργο που σηματοδοτεί την έναρξη σημαντικής τουριστικής επένδυσης στην περιοχή και το οποίο έχει ήδη αρχίσει να προσελκύει το επενδυτικό ενδιαφέρον τρίτων. Στο φόντο όλων αυτών των σχεδίων παραμένει, σύμφωνα με τον επικεφαλής της εταιρείας, τόσο η συνέπεια στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των έργων, όσο και η μεγιστοποίηση της απόδοσης των υφιστάμενων αλλά και των μελλοντικών επενδύσεων.
Πώς εκτυλίσσεται η δραστηριότητα του Smart Park, του μεγαλύτερου ανοιχτού εμπορικού κέντρου της χώρας; Διακρίνετε σημάδια συγκράτησης της κατανάλωσης από την πληθωριστική συγκυρία και την αβεβαιότητα;
Η βάση σύγκρισης για την επίδοση του εμπορικού πάρκου παραμένει το 2019, χρονιά πλήρους λειτουργίας της αγοράς και ειδικότερα του Smart Park, το οποίο λειτούργησε τότε συμπεριλαμβάνοντας και την τελευταία επέκτασή του. Το 2021, οι επιδόσεις του ξεπέρασαν ακόμη κι εκείνα τα υψηλά επίπεδα «κανονικότητας», με αυξημένη επισκεψιμότητα κατά 30% και αύξηση των πωλήσεων των καταστημάτων κατά μέσο όρο 22%. Η παραπάνω τάση διατηρείται και το 2022. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι τον Απρίλιο καταγράφηκε ιστορικό ρεκόρ επίδοσης του αντίστοιχου μήνα από την έναρξη λειτουργίας του εμπορικού πάρκου.
Πέραν της εμπορικής κίνησης, ως διοίκηση επιχειρούμε με στόχο τη μεγιστοποίηση της απόδοσης του Smart Park, καθώς διαβλέπουμε σημαντικά περιθώρια βελτίωσης. Εκτός από την ολοκλήρωση των νέων μισθωτηρίων συμβολαίων και την πλήρη κάλυψη των εμπορικών χώρων έως το τέλος του 2022 -τα οποία αφορούν κυρίως διεθνή brands- προχωρήσαμε και στην επαναδιαπραγμάτευση υφιστάμενων μισθώσεων, με στόχο τη μεγιστοποίηση των εσόδων, τόσο για το Smart Park, όσο και για τις επιχειρήσεις που χρόνια τώρα μας εμπιστεύονται. Η ισχυρή ζήτηση εκ μέρους της αγοράς, αλλά και η αύξηση της επισκεψιμότητας, μας επέτρεψαν να βελτιώσουμε την απόδοση, με μεσοσταθμική αύξηση ενοικίων κατά 17%-18%. Η βελτίωση αυτή αναμένεται να αποτυπωθεί σταδιακά μέσα στο 2022 και πλήρως πλέον το 2023.
Επιπλέον, προχωρήσαμε σε συμπληρωματικές δράσεις, που στοχεύουν αφενός στην περαιτέρω προβολή του εμπορικού πάρκου και αφετέρου στη δημιουργία εσόδων από διαφημιστικές δράσεις. Συγκεκριμένα, έχουμε δημιουργήσει νέα σημεία προβολής τόσο για τους υφιστάμενους μισθωτές, όσο και για τρίτους συνεργάτες, ενώ το νεοσύστατο εμπορικό τμήμα της R.E.D.S. διαχειρίζεται ενεργά πλέον τα ζητήματα διαφήμισης και χορηγιών.
Το δικαίωμα λειτουργίας του Smart Park τις Κυριακές από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο, πώς έχει επιδράσει στη λειτουργία του;
Πρόκειται προφανώς για ένα θετικό μέτρο. Η έως σήμερα εμπειρία αναφορικά με την επισκεψιμότητα του κοινού τις Κυριακές είναι πολύ θετική, ενώ παρατηρούμε και επιμήκυνση του χρόνου παραμονής, γεγονός που υποδεικνύει πως ο καταναλωτής αξιοποιεί περαιτέρω τη συγκεκριμένη δυνατότητα τόσο για αναψυχή, στους προσφερόμενους χώρους εστίασης ή παιχνιδιού, όσο και για αγορές. Επιπλέον, η Κυριακάτικη λειτουργία του κέντρου αποτελεί ιδανική αφορμή να προσελκύσουμε κοινό και από πιο απομακρυσμένες περιοχές, γεγονός που συνεισφέρει στον νέο στρατηγικό στόχο που έχουμε θέσει για το Smart Park, την αύξηση της ζώνης επιρροής του στην ευρύτερη Αττική.
Υπάρχουν σκέψεις συμπληρωματικών επενδύσεων στο Smart Park, όπως προσφάτως ανάφερε o πρόεδρος της εταιρείας, κ. Χ. Παναγιωτόπουλος;
Οι σχεδιασμοί στην ευρύτερη ζώνη του Smart Park αφορούν κυρίως την αξιοποίηση όμορων εκτάσεων που ήδη έχει στην κατοχή του ο όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ, στον οποίο και ανήκει η R.E.D.S. Ο όμιλος διαθέτει ήδη 87 στρέμματα στην περιοχή και εξετάζει την απόκτηση επιπλέον 20 στρεμμάτων περίπου, που θα συμπληρώσουν την ιδιόκτητη έκταση, δημιουργώντας ένα ενιαίο και άρα πιο εύκολα αξιοποίησιμο ακίνητο. Αυτό που εξετάζουμε είναι η δημιουργία νέων χρήσεων γης, με υψηλή ζήτηση στην περιοχή, όπως για παράδειγμα Data Centers & Big Boxes. Οι χρήσεις αυτές είναι ακόμα προς εξέταση, χωρίς ωστόσο να έχουμε καταλήξει μέχρι σήμερα σε μία τελική απόφαση ανάπτυξης.
Σε ποιο βαθμό ωριμότητας βρίσκονται οι νέες σχεδιαζόμενες επενδύσεις της R.E.D.S.;
Εργαζόμαστε για όλα τα έργα, τα οποία ωστόσο βρίσκονται σε διαφορετική φάση ωρίμανσης. Με βάση το χρονοδιάγραμμά μας, προτεραιότητα έχει η επένδυση στην Μαρίνα Αλίμου, ακολουθεί το project αξιοποίησης του Κτήματος Καμπά και στη συνέχεια ο σχεδιασμός για την αξιοποίηση του παραθαλάσσιου ακινήτου στις Γούρνες Ηρακλείου, στο οποίο πλειοδοτήσαμε μετά τον σχετικό διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ και βρισκόμαστε στη διαδικασία υπογραφής απόκτησης των μετοχών του ακινήτου.
Ειδικότερα, πώς προχωρά η ανάπλαση της Μαρίνας Αλίμου και ποιες είναι οι εκκρεμότητες; Σε ό,τι αφορά το master plan, θα μπορούσατε να μας δώσετε μια πρώτη γεύση του τι θα περιλαμβάνει η επένδυση και πώς θα μεταμορφωθεί η μαρίνα;
Η παραχώρηση της Μαρίνας Αλίμου έχει ενεργοποιηθεί από τον Ιανουάριο του 2021, και η ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις έχει αναλάβει την εκμετάλλευση της για 40 έτη (με δυνατότητα επέκτασης στα 50 έτη). Σε αυτήν την Παραχώρηση η R.E.D.S. έχει αναλάβει το έργο της Μελέτης και Κατασκευής για την Ανάπτυξη του έργου. Τον Ιούνιο του 2021 καταθέσαμε το master plan για το έργο ανάπτυξης της Μαρίνας και αναμένουμε την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης από τα συναρμόδια υπουργεία Τουρισμού, Οικονομίας & Περιβάλλοντος. Εκτιμώ ότι ο χρόνος έχει ωριμάσει, ώστε να έχουμε εντός του επόμενου διμήνου τη σχετική ΚΥΑ, η οποία ακολούθως θα μας επιτρέψει να προχωρήσουμε στην έκδοση των οικοδομικών αδειών.
Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός έχει ολοκληρωθεί και εκτιμούμε ότι θα είμαστε σε θέση να ξεκινήσουμε τις κατασκευαστικές εργασίες για την αναβάθμιση της Μαρίνας Αλίμου εντός του α’ τριμήνου του 2023, όπως εξάλλου είχαμε προϋπολογίσει. Πριν τη φάση της κατασκευαστικής εκκίνησης, ωστόσο, έχουμε ήδη υλοποιήσει προπαρασκευαστικά έργα, όπως εκκαθαρίσεις στον χερσαίο και στον θαλάσσιο χώρο, υδραυλικές και ηλεκτρολογικές υποδομές, οργάνωση δομής επαγγελματιών, ασφαλτοστρώσεις, διαγραμμίσεις δρόμων, χώρων στάθμευσης και θέσεων ελλιμενισμού, νέες σημάνσεις, αλλά και ενίσχυση μέτρων και συστημάτων ασφαλείας.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι ελάχιστες αυτές παρεμβάσεις έχουν ενισχύσει σημαντικά την άρτια λειτουργία της Μαρίνας, κάτι το οποίο αποτυπώνεται και στους αριθμούς, με σημαντική αύξηση στον κύκλο εργασιών σε σχέση με τον προϋπολογισμό που είχε αρχικώς τεθεί, πριν την ανάληψη του έργου Παραχώρησης. Έως το τέλος του 2022, θα έχουμε επίσης οριστικοποιήσει την εμπορική πολιτική για τους υπό διάθεση χώρους μίσθωσης (καταστήματα, εστίαση κ.λπ.), ώστε να προχωρήσουμε στις σχετικές προσκλήσεις ενδιαφέροντος. Να υπενθυμίσω πως πρόκειται για τη μεγαλύτερη Μαρίνα στην Ελλάδα και μία από τις μεγαλύτερες στην ανατολική Μεσόγειο, ενώ αποτελεί την κύρια βάση για την ελληνική αγορά τουρισμού ενοικίασης yachting. Το έργο έχει προϋπολογισμό 48 εκατ. ευρώ, ο οποίος έχει ήδη εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, ενώ προβλέπεται να δημιουργήσουμε, μεταξύ άλλων, ζώνη καταστημάτων και εστιατορίων, ξενοδοχείο, νέες πλωτές προβλήτες, πεζόδρομο και ποδηλατόδρομο, νέα γραφεία διοίκησης και ελέγχου της Μαρίνας, και πάρκινγκ 850-1.000 θέσεων. Προσδοκούμε, ότι με την ολοκλήρωση των εργασιών, η νέα Μαρίνα Αλίμου θα συνεισφέρει σημαντικά στην αναβάθμιση του παραθαλάσσιου μετώπου της πόλης και θα αποτελέσει έναν νέο ισχυρό ψυχαγωγικό και τουριστικό προορισμό για την περιοχή της ευρύτερης Αττικής.
Έχετε οριστικοποιήσει το master plan για την έτερη μεγάλη επένδυση της R.E.D.S. στο Κτήμα Καμπά;
Έχουμε ολοκληρώσει τόσο το master plan, όσο και το business plan ανάπτυξης του ακινήτου και εκτιμώ ότι πολύ σύντομα θα είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε τις λεπτομέρειες του σχεδίου αξιοποίησης. Για τη συγκεκριμένη επένδυση, που αγγίζει τα 200 εκατ. ευρώ, δεν υπάρχει εκκρεμότητα εγκρίσεων, μετά την έκδοση του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος τον Μάιο του 2021, οπότε υπολογίζουμε εντός του 2023 να μπορούμε να προχωρήσουμε στη διαδικασία έκδοσης των σχετικών οικοδομικών αδειών. Μέσα στην τρέχουσα χρονιά, θα ξεκινήσουν οι απαραίτητες εκκαθαρίσεις προετοιμασίας του ακινήτου. Οι χρήσεις που ορίζονται από το Προεδρικό Διάταγμα, αφορούν κτίρια γραφείων, χώρους εστίασης, εμπορικά καταστήματα, μουσεία, χώρους πολιτισμού και άθλησης, αλλά και μία μικρή ξενοδοχειακή μονάδα 40 κλινών. Είμαστε βέβαιοι πως η ανάπτυξη του ιστορικού Καμπά θα δώσει «πνοή» στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Αττικής.
Η απόκτηση της έκτασης στις Γούρνες Ηρακλείου μετά τον σχετικό διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ υπήρξε μία από τις σημαντικότερες κινήσεις της περασμένης χρονιάς στο μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων. Ποια είναι η εκτίμησή σας όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της συμφωνίας και έναρξης της επένδυσης;
Έχουμε ολοκληρώσει τον τεχνικό και νομικό έλεγχο του ακινήτου, και είμαστε σε στενή συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ για την ολοκλήρωση των διαδικασιών πριν την υπογραφή του τελικού συμφωνητικού αγοράς των μετοχών του ακινήτου, που θα πραγματοποιηθεί με το κλείσιμο του οικονομικού έτους από το ΤΑΙΠΕΔ. Προηγουμένως, αναμένουμε την έκδοση δύο σημαντικών Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων, εκ των οποίων η μία αφορά στη χωροθέτηση της έκτασης και η δεύτερη στην έκδοση άδειας καζίνο ευρέως φάσματος, καθώς, ως γνωστόν, στη συγκεκριμένη επένδυση προβλέπεται και η ένταξη ενός ολοκληρωμένου τουριστικού συγκροτήματος με καζίνο. Ως πλειοδότες του διαγωνισμού για την απόκτηση του συγκεκριμένου παραθαλάσσιου ακινήτου 345 στρεμμάτων περίπου, έχουμε ήδη καταθέσει τη σχετική εγγυητική και αναμένουμε τις παραπάνω θεσμικές αποφάσεις, που θα ωριμάσουν περαιτέρω την επένδυση, η οποία υπολογίζεται στο σύνολό της να ξεπεράσει τα 200 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, διαμορφώνουμε το master plan για την αξιοποίηση, και είναι χαρά μας ότι παρατηρούμε σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον τόσο από τοπικούς, όσο και από διεθνείς οργανισμούς και επενδυτικά σχήματα.
Από τις παραπάνω γνωστές σχεδιαζόμενες αξιοποιήσεις ακινήτων συνάγεται πως η R.E.D.S. διαθέτει ένα επενδυτικό πλάνο της τάξης του μισού δισ. ευρώ. Πώς θα χρηματοδοτήσετε αυτές τις κινήσεις;
Σε ό,τι αφορά την αναβάθμιση της Μαρίνας Αλίμου, όπως προανέφερα, η χρηματοδότηση είναι εξασφαλισμένη, ενώ για τα υπόλοιπα μεγάλα έργα, πέραν της ιδίας συμμετοχής, προφανώς θα αξιοποιήσουμε την τραπεζική χρηματοδότηση και τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Επιπλέον, θα επιδιώξουμε την προσέλκυση εγχώριων και ξένων φορέων προκειμένου να επενδύσουμε από κοινού στα παραπάνω projects. Εξάλλου, πέρα από πόρους εκτιμούμε ότι οι στρατηγικές συνεργασίες σε τέτοιου μεγέθους αναπτύξεις προσφέρουν ακόμη μεγαλύτερη αξία στο έργο.
Η αγορά ακινήτων δείχνει να διαθέτει ισχυρό momentum. Εξετάζετε νέα projects;
Η R.E.D.S. διαθέτει ήδη ένα μεγάλο χαρτοφυλάκιο προς ανάπτυξη. Προφανώς, πάντοτε εξετάζουμε ευκαιρίες και πιθανές νέες επενδύσεις. Ωστόσο, στην παρούσα φάση επικεντρωνόμαστε στη βέλτιστη δυνατή αξιοποίηση των έργων που έχουμε στο ενεργητικό μας. Οι εταιρείες ανάπτυξης και εκμετάλλευσης ακινήτων έχουν ευθύνη να βάζουν το σωστό χρονοδιάγραμμα, να αξιοποιούν ορθά τους πόρους, ώστε να παραμένουν συνεπείς. Παράλληλα, οφείλουμε να μεγιστοποιούμε την αξία των ακινήτων, δημιουργώντας νέες αναπτύξεις που αποδίδουν στους επενδυτές και τους μετόχους, αλλά και στην ίδια την κοινωνία.
* Η συνέντευξη δημοσιεύεται στο νέο τεύχος του Fortune που κυκλοφορεί στα περίπτερα
**Φωτογραφία: Σύλβια Διαμαντοπούλου
