Σε βαθιά ύφεση η ευρωπαϊκή οικονομία, αν η Ρωσία κλείσει τη στρόφιγγα του αερίου
Αντιμέτωπη με βαθιά ύφεση θα βρεθεί η ευρωπαϊκή οικονομία, δεδομένου ότι σοβεί η πιο σοβαρή ενεργειακή κρίση της τελευταίας δεκαετίας, πάντα με τη δαμόκλειο σπάθη της κλιματικής κρίσης να επικρέμαται. Αναμφίβολα, η Ρωσία έχει μειώσει σημαντικά τις ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη από τότε που οι δυτικές χώρες επέβαλαν σκληρές κυρώσεις στο Κρεμλίνο, μετά την εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.
Από την άλλη, η Μόσχα αρνείται ότι χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο ως όπλο – με τους Ευρωπαίους να διαμαρτύρονται ότι η Gazprom, η κρατική ενεργειακή εταιρεία της Ρωσίας, δεν είναι πλέον αξιόπιστος πάροχος. Οι μειωμένες προμήθειες αποτελούν πρόβλημα για τα κράτη της ΕΕ, δεδομένου ότι μέχρι πρότινος εισήγαν περίπου το 40% των αποθεμάτων φυσικού αερίου της από τη Ρωσία.
Τα δεδομένα από τον αγωγό Nord Stream, που συνδέει τη Ρωσία με τη Γερμανία, επιβεβαιώνουν ότι λιγότεροι όγκοι φυσικού αερίου κατευθύνονται δυτικά. Μόνο την περασμένη εβδομάδα, οι προμήθειες μέσω του Nord Stream 1 μειώθηκαν στο 20%, από 40%, με την Gazprom να επικαλείται προβλήματα συντήρησης. Ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας, Robert Habeck, είπε ότι η δικαιολογία της Gazprom ήταν μια «φάρσα».
Οι προμήθειες διεκόπησαν για λίγο πριν από την τελευταία μείωση, με τις εργασίες συντήρησης να ολοκληρώνονται μεταξύ 11 Ιουλίου και 21 Ιουλίου. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον εκτελεστικό βραχίονα της ΕΕ, 12 κράτη μέλη υποφέρουν ήδη από τις μειωμένες ροές φυσικού αερίου ενώ μερικά άλλα έχουν αποκοπεί εντελώς.
Οι τιμές του φυσικού αερίου εκτινάσσονται
Οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί δραματικά. Κάθε φορά που η Ρωσία μειώνει τις προμήθειές της, οι τιμές εύλογα εκρήγνυνται… Ο Salomon Fiedler, οικονομολόγος στην Berenberg Bank, σημείωσε ότι οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη είναι «υπερβολικά πιο ακριβές» τώρα σε σύγκριση με τον μέσο όρο τιμών 2015-2019.
«Σε ένα κανονικό έτος, η ΕΕ μπορεί να χρησιμοποιεί περίπου 4,3 δισεκατομμύρια μεγαβάτ ανά ώρα (MWh). Έτσι, εάν οι τιμές είναι υψηλότερες κατά 100 ευρώ ανά MWh για ένα έτος και η ΕΕ έπρεπε να πληρώσει αυτές τις τιμές, αντί να επωφεληθεί από ορισμένες μακροπρόθεσμες συμβάσεις σταθερής τιμής, το κόστος θα αυξηθεί κατά περίπου 430 δισεκατομμύρια ευρώ (437 δισεκατομμύρια δολάρια) – που ισοδυναμεί με 3% του ΑΕΠ της ΕΕ για το 2021», είπε.
Οι υψηλότερες τιμές στη συνέχεια μετακυλίονται στους λογαριασμούς ενέργειας εταιρειών και ιδιωτών σε ολόκληρο το μπλοκ.
«Οι ευρωπαϊκές τιμές αναφοράς του φυσικού αερίου (TTF) έχουν αυξηθεί σε σχεδόν 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα, με τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας να υποβάλουν προσφορές για εναλλακτικές προμήθειες, κάτι που εγείρει την ανησυχία ότι οι καταναλωτές και η βιομηχανία θα δυσκολευτούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας και ότι θα υπάρξει μια χειμερινή ύφεση», ανέφεραν αναλυτές της συμβουλευτικής εταιρείας Eurasia Group σε ερευνητικό σημείωμα την Τρίτη.
Οι προσδοκίες για την ανάπτυξη γκρεμίστηκαν
Με τις προμήθειες μειωμένες και τις τιμές υψηλότερες, εύλογα η κρίση φυσικού αερίου κλονίζει τις οικονομικές προοπτικές της Ευρώπης. Η τελευταία μέτρηση για την ανάπτυξη της ευρωζώνης, την Παρασκευή, έδειξε το ΑΕΠ στο 0,7% το δεύτερο τρίμηνο – πάνω από τις προσδοκίες της αγοράς.
Αλλά όλο και περισσότεροι οικονομολόγοι προεξοφλούν μια ύφεση για το 2023. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε νωρίτερα αυτό το μήνα ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί 2,7% φέτος και 1,5% το επόμενο έτος.
Ωστόσο, είπε επίσης ότι η πλήρης διακοπή των προμηθειών φυσικού αερίου από τη Ρωσία θα μπορούσε να προκαλέσει ύφεση το 2022. «Οι υψηλότερες τιμές στο φυσικό αέριο αυξάνουν το κόστος των επιχειρήσεων και συμπιέζουν τους προϋπολογισμούς των καταναλωτών, περιορίζοντας την κατανάλωση.
Ως αποτέλεσμα, αναμένουμε ότι η ευρωζώνη θα πέσει σε ύφεση αυτό το φθινόπωρο με υψηλό πληθωρισμό», δήλωσε ο Fiedler.
Τι θα ισχύσει στην Ελλάδα
Όπως ανακοινώθηκε τα πρώτα φώτα που θα σβήσουν στην Ελλάδα θα είναι αυτά των μνημείων. Ο διακόπτης θα πέφτει στις 3:00 τα ξημερώματα. Έπειτα θα ακολουθήσει η μείωση του δημόσιου φωτισμού, με τους δήμους να σβήνουν την παροχή σε μία στις 10 λάμπες.
Σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα ύστατο μέτρο θα είναι οι κυλιόμενες διακοπές ρεύματος στα νοικοκυριά, αφού σε περίπτωση ενός «σιβηρικού χειμώνα», δηλαδή μίας οξείας κρίσης στην Ευρώπη, «τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί».
