Κλίμα συναγερμού στην ΕΕ για την ενεργειακή κρίση

Μόνο ευοίωνες δεν μπορούν να θεωρηθούν οι προβλέψεις για τον φετινό χειμώνα με το κύμα ακρίβειας να συνεχίζει να μαστίζει τα νοικοκυριά και την ενεργειακή κρίση να είναι πλέον δεδομένη. Την ίδια στιγμή οι Ευρωπαίοι πολίτες βλέπουν τους λογαριασμούς του ρεύματος να έρχονται όλο και πιο φουσκωμένοι.

Καθώς οι τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού έχουν εκτοξευτεί στα ύψη, εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη δαπανούν πλέον ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του εισοδήματός τους για την ενέργεια. Ως εκ τούτου, η μία μετά την άλλη οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σχεδιάζουν την υιοθέτηση νέων μέτρων στήριξης των νοικοκυριών με στόχο την ανάσχεση της ακρίβειας και του υψηλού πληθωρισμού.

Ο πρωθυπουργός της Τσεχίας, η χώρα του οποίου ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτό το εξάμηνο, δήλωσε σήμερα πως η χώρα του θα συγκαλέσει μια έκτακτη σύνοδο για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης που συνδέεται με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η τσεχική προεδρία “θα συγκαλέσει μια έκτακτη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας προκειμένου να συζητήσει συγκεκριμένα έκτακτα μέτρα για να αντιμετωπισθεί η κατάσταση στον τομέα της ενέργειας”, ανέφερε σε ένα τουίτ ο πρωθυπουργός Πετρ Φιάλα.

Η απόφαση αυτή, η οποία εγκρίθηκε από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ελήφθη καθώς τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ προσπαθούν να μειώσουν την εξάρτησή τους από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Η μείωση του εφοδιασμού και η ανησυχία για το μέλλον προκάλεσαν μια ιλιγγιώδη αύξηση των τιμών της ενέργειας στην Ευρώπη.

Ο Τσέχος υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου, Γιόζεφ Σικέλα, δήλωσε πως το ευρωπαϊκό συμβούλιο ενέργειας πρέπει να συγκληθεί “το ταχύτερο δυνατό”.

“Είμαστε σε ενεργειακό πόλεμο με τη Ρωσία και αυτό βλάπτει το σύνολο της ΕΕ”, είπε.

Την απόφαση της τσεχικής προεδρίας χαιρέτισα η Ιταλία, με τον υφυπουργό Οικονομικών να αναζητά 20 με 25 δισ. ευρώ, για να καλύψει τις ενεργειακές ανατιμήσεις. Τα χρήματα μπορούν να βρεθούν, είτε με τον εκτροχιασμό του προϋπολογισμού, είτε με την αύξηση του ελλείμματος. Με τις εκλογές προ των πυλών, ο ηγέτης της Λέγκας, Ματέο Σαλβίνι, δεν αποκλείει ακόμα και την πιθανότητα η επόμενη κυβέρνηση να επιβάλει δελτίο στην κατανάλωση του ρεύματος και του φυσικού αερίου.

Βοήθεια στα νοικοκυριά της Γαλλίας θα συνεχίσει να παρέχει η κυβέρνηση της χώρας, με τον Υπουργό οικονομικών να μιλά για περιορισμένες αυξήσεις στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος.

Στην κατασκευή δύο νέων αντιδραστήρων στο πυρηνικό εργοστάσιο Paks έως το 2030 από το ρωσικό γίγαντα πυρηνικής ενέργειας Rosatom σχεδιάζει η κυβέρνηση της Ουγγαρίας, με στόχο την ενεργειακή επάρκεια στη χώρα.

Γερμανία: Ετοιμάζει την εθνικοποίηση της Gazprom Germania

Η γερμανική κυβέρνηση δημιούργησε εταιρεία συμμετοχών η οποία θα αναλάβει την ενδεχόμενη εθνικοποίηση της Gazprom Germania, της θυγατρικής του ρωσικού γίγαντα του τομέα της ενέργειας στη Γερμανία, η οποία πρακτικά εγκαταλείφθηκε τον Απρίλιο, σύμφωνα με ρεπορτάζ που δημοσιεύει στο σημερινό της φύλλο η εφημερίδα Welt am Sonntag.

Ο εποπτικός φορέας του τομέα της ενέργειας στη Γερμανία είχε διαβεβαιώσει τον Απρίλιο πως θα διαχειρίζεται την εταιρεία, που δραστηριοποιείται στην εμπορία, την αποθήκευση και τη μεταφορά αερίου, προς το συμφέρον της Γερμανίας και της Ευρώπης.

Η εταιρεία συμμετοχών, με διακριτικό τίτλο Securing Energy for Europe Holding GmbH (SEEHG), θα είναι υπεύθυνη για τις επενδύσεις της εταιρείας, σημειώνει το ρεπορτάζ της Welt, που επικαλείται κυβερνητικό έγγραφο.

Τη διεύθυνσή της θα αναλάβουν δύο δικηγόροι του γραφείου CMS Hasche Sigle, πρόσθεσε η εφημερίδα.

Το δικηγορικό γραφείο δεν θέλησε να κάνει κανένα σχόλιο, επικαλούμενο τις υποχρεώσεις του σε ό,τι αφορά την τήρηση εμπιστευτικότητας.

Το υπουργείο Οικονομίας της Γερμανίας ανέφερε ότι είναι ενήμερο για την ίδρυση της εταιρείας συμμετοχών, διευκρινίζοντας πως πρόκειται για προληπτικό μέτρο ενόψει ενδεχόμενης αναδιάρθρωσης της γερμανικής θυγατρικής της Γκαζπρόμ.

Πρόκειται για «εντελώς προληπτικό» σχήμα που προς το παρόν είναι απλώς άδειο «εταιρικό νομικό κέλυφος», εξήγησε εκπρόσωπος του υπουργείου στη Βελτ Αμ Ζόνταγκ.

Στη ΔΕΘ τα νέα μέτρα στήριξης

Η αντίστροφη μέτρηση για την ολοκλήρωση της σύνταξης του πακέτου της ΔΕΘ που θα ανακοινωθεί από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη έχει ήδη ξεκινήσει, ενώ πολλά θα κριθούν την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, όπου θα γίνουν γνωστά τρία σημαντικά στοιχεία για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.

Στο τραπέζι υπάρχουν μία σειρά από προτάσεις τόσο για μέτρα μόνιμου χαρακτήρα, όσο επίσης και για τα μέτρα που στηρίζουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις απέναντι στην ακρίβεια.

Ένα από τα μέτρα που κερδίζει έδαφος είναι η επιταγή ακρίβειας. Ένα μέτρο στοχευμένο που θα βοηθήσει ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, που δέχονται μεγαλύτερες πιέσεις από την ακρίβεια και τις πληθωριστικές πιέσεις.

Τα βασικά σενάρια που εξετάζονται είναι τα ακόλουθα:

– Αύξηση του κατώτατου μισθού: Ο πρωθυπουργός εκτιμάται ότι θα δώσει την κατεύθυνση για αύξηση του κατώτατου μισθού, χωρίς βέβαια να την προσδιορίσει, αφού υπάρχουν συγκεκριμένες διαδικασίες, τις οποίες σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελε να τις υπερκεράσει. Πληροφορίες θέλουν τον κατώτατο μισθό να διαμορφώνεται σε επίπεδα προ μνημονίων, δηλαδή στα 751 ευρώ, από 713 ευρώ που είναι σήμερα.

– Αύξηση συντάξεων: Από την 1η Ιανουαρίου του 2023 εκτιμάται ότι θα υπάρξουν αυξήσεις στις συντάξεις οι οποίες σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη θα αφορούν όλους τους συνταξιούχους.

– Εισφορά αλληλεγγύης: Στο προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού, που θα κατατεθεί στη Βουλή την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου, θα περιλαμβάνονται μεταξύ των άλλων η κατάργηση εισφοράς αλληλεγγύης για δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους.

– Επιταγή ακρίβειας: Για το 2022 εξετάζεται η χορήγηση νέας επιταγής ακρίβειας, προκειμένου να στηριχθούν οι χαμηλοσυνταξιούχοι, άνεργοι και εκείνοι που ανήκουν στην κατηγορία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

– Μείωση του Τέλους Επιτηδεύματος: Υπάρχουν σενάρια για μείωση κατά 50% του τέλους επιτηδεύματος με κόστος 200 εκατ. ευρώ για τα κρατικά ταμεία, αλλά είναι από τα μέτρα θα κριθούν στο παρά πέντε και ανάλογα με την πορεία των δημοσίων οικονομικών.

– Fuel Pass 3: Στην περίπτωση που οι τιμές των καυσίμων διατηρηθούν σε υψηλά επίπεδα θα υπάρξει και νέος γύρος ενίσχυσης.

Σημειώνεται οτι ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας σε τηλεοπτική του συνέντευξη στον ΣΚΑΪ ανέφερε πως έρχονται μέτρα στήριξης για 700.000 νοικοκυριά που χρησιμοποιού φυσικό αέριο, τονίζοντας πως “θα στηρίξουμε τους καταναλωτές φυσικού αερίου αυτόν τον χειμώνα απέναντι στις εκρηκτικές αυξήσεις των τιμών”.

Για τον μήνα Σεπτέμβριο σημείωσε πως η κυβέρνηση θα διαθέσει 1,9 δισ. ευρώ για τη στήριξη των νοικοκυριών από τα οποία, όπως διευκρίνισε, το 1,2 δισ. θα προέλθουν προέλθει από το νέο μηχανισμό ανάκτησης υπερεσόδων από τις εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής, τα οποία πηγαίνουν στα Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και στη συνέχεια δίνονται για την επιδότηση των νοικοκυριών.

“‘Έχουμε δεσμευτεί ότι θα ανακτούμε από το 80% έως το 90% της αύξησης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Για τον Σεπτέμβριο απορροφούμε το 94% της αύξησης στα νοικοκυριά“, ανέφερε, εξηγώντας πως “για παράδειγμα, εάν ένα νοικοκυριό που είχε μέση μηνιαία κατανάλωση 400 κιλοβατόρων θα πλήρωνε πριν την επιδότηση 315 περίπου ηλεκτρική ενέργεια για το ρεύμα, μετά την επιδότηση πληρώνει κάτω από 60 ευρώ”.

“Εντολή του πρωθυπουργού είναι να εξετάσουμε σενάρια στήριξης των νοικοκυριών που καταναλώνουν φυσικό αέριο γιατί δεν μπορούμε και δεν επιτρέπεται να αφήξουμε νοικοκυριά στην καρδιά του χειμώνα να μην μπορούν να θερμάνουν τα σπίτια τους”, δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας για να συμπληρώσει “πέρσι είχαμε στηρίξει τα νοικοκυριά και μέσω του αυξημένου επιδόματος θέρμανσης που είχαμε συμπεριλάβει και καταναλωτές φυσικού αερίου, αλλά και με επιδοτήσεις στους λογαριασμούς φυσικού αερίου“.

Στην ερώτηση με ποιόν τρόπο θα γίνει αυτή η στήριξη, ο κ. Σκρέκας σημείωσε ότι “όλα αυτά τα συζητάμε το υπουργείο Οικονομικών που είναι το αρμόδιο υπουργείο. Θα σας πούμε περισσότερα όταν μετά την πολύ καλή συνεργασία που έχουμε με τον Χρήστο Σταϊκούρα και τον Θοδωρή Σκυλακάκη και μετά φυσικά την έγκριση του πρωθυπουργού, καταλήξουμε τελικά στα πιο δίκαια και πιο εστιασμένα στήριξης αυτών που ιδιαίτερα έχουν μεγαλύτερη ανάγκη τον επόμενο χειμώνα”.

“Θα στηρίξουμε και τους καταναλωτές φυσικού αερίου τον χειμώνα απέναντι σε αυτές τις εκρηκτικές αυξήσεις των τιμών”, συμπλήρωσε ο κ. Σκρέκας.

Εκατομμύρια νοικοκυριά απειλούνται με ενεργειακή φτώχεια στη Βρετανία

Τεράστιες αυξήσεις στους λογαριασμούς πρόκειται να δουν αυτόν τον χειμώνα οι Βρετανοί, με το κόστος της ενέργειας για τους Βρετανούς να αναμένεται να παρουσιάσει αύξηση κατά 80% από τον Οκτώβριο, όπως ανακοίνωσε πριν μερικές ημέρες η ρυθμιστική αρχή Ofgem. Κατά μέσο όρο τα νοικοκυριά θα πληρώνουν ετησίως 3.549 λίρες (περίπου 4.200 ευρώ) στους λογαριασμούς.

Αυτόν τον χειμώνα, οι Βρετανοί θα δαπανήσουν κατά μέσο όρο το 10% του εισοδήματός τους για φυσικό αέριο, ηλεκτρικό και άλλα καύσιμα για τη θέρμανση και τη μετακίνησή τους (κυρίως πετρέλαιο και ντίζελ). Το ποσοστό είναι διπλάσιο σε σύγκριση με εκείνο του 2021, σύμφωνα με υπολογισμούς του Carbon Brief βασισμένους σε επίσημα στοιχεία. Αυτό σημαίνει ότι η τρέχουσα ενεργειακή κρίση είναι πιο σοβαρή από εκείνες των δεκαετιών του 1970 και του ’80.

Το πετρελαϊκό εμπάργκο των πετρελαιοπαραγωγών χωρών και η ιρανική επανάσταση του 1979 προκάλεσαν μπλακ-άουτ και μεγάλες ουρές στα βενζινάδικα στη Δύση. Στο αποκορύφωμα εκείνης της κρίσης, το 1982, οι Βρετανοί ξόδευαν το 9,3% του εισοδήματός τους για να καλύπτουν τους λογαριασμούς ενέργειας.

Η βρετανική φιλανθρωπική οργάνωση National Energy Action (Εθνική Ενεργειακή Δράση – ΝΕΑ) υπολογίζει ότι 8,9 εκατομμύρια νοικοκυριά στο Ηνωμένο Βασίλειο θα βρεθούν αντιμέτωπα με το φάσμα της ενεργειακής φτώχειας μετά τον Οκτώβριο – πέρσι το πρόβλημα αυτό αντιμετώπιζαν 4,5 εκατομμύρια νοικοκυριά.

Ως ενεργειακή φτώχεια ορίζεται η κατάσταση ενός νοικοκυριού που έχει χαμηλό εισόδημα και δαπανά το 10% ή και περισσότερο από το εισόδημα αυτό για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του, σύμφωνα με τη ΝΕΑ και άλλες οργανώσεις. Ο όρος χρησιμοποιείται ανεπίσημα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.