Η Fed αυξάνει κι άλλο τα επιτόκια ενώ οι υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες δίνουν μάχη για την αξιοπιστία τους
Δεν έχει τέλος η νομισματική σύσφιξη, παγκοσμίως, καθώς οι μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου επιχειρούν να τιθασεύσουν τις πληθωριστικές πιέσεις, που καταγράφουν ιστορικά υψηλά… για να αποκαταστήσουν, μεταξύ άλλων, την απολεσθείσα αξιοπιστία τους.
Περίπου 90 κεντρικές τράπεζες έχουν αυστηροποιήσει την πολιτική τους φέτος, με τις μισές από αυτές να έχουν προβεί σε αυξήσεις -τουλάχιστον- κατά 75 μονάδες βάσης. Σαν να πρόκειται για ένα διαγωνισμό επιτοκιακών αυξήσεων, λέει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Bank of America, Ethan Harris.
Το τρέχον τρίμηνο θα «δει» τις μεγαλύτερες αυξήσεις επιτοκίων από το 1980, σύμφωνα με την JPMorgan Chase & Co.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής αναμένεται να προβεί, σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, σε αύξηση του βασικού της επιτοκίου κατά 0,75%, ήτοι στο εύρος του 3%-3,25%, ενώ δεν λείπουν οι φωνές που ζητούν ακόμη μεγαλύτερη αύξηση… Υπενθυμίζεται πως ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ ξεπέρασε ξανά το 8% τον Αύγουστο.
Βέβαια, η περιοριστική πολιτική, εύλογα, θα βλάψει τη δραστηριότητα και τις αγορές, με αναλυτές και μετέχοντες στην αγορά να επισημαίνουν πως ίσως η Fed δεν πρέπει να προχωρήσει πολύ επιθετικά, «δεδομένου ότι ήδη διαφαίνονται σημάδια αποπληθωρισμού», όπως υποστηρίζει και η Capital Economics.
Στο ίδιο μοτίβο…
Πάντως, από ό,τι φαίνεται, οι κεντρικές τράπεζες τελούν σε τέλειο συγχρονισμό. Χθες, η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ προειδοποίησε πως η νομισματική πολιτική στην Ευρωζώνη θα γίνει πιο περιοριστική, μέχρι ο πληθωρισμός να επανέλθει στον στόχο του 2%, ενώ το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ιζαμπελ Σνάμπελ, κάνει ξανά και ξανά λόγο για «θυσίες» (ορολογία για την απώλεια της παραγωγής που θα χρειαστεί για τον έλεγχο του πληθωρισμού).
Φυσικά, οι Ευρωπαίοι policymakers έχουν στον νου τους πως, αν η κεντρική τράπεζα της Ευρωζώνης αφήσει την ψαλίδα στο κόστος δανεισμού να διευρυνθεί κι άλλο, θα δει το ευρώ να υποχωρεί πολύ έναντι του δολαρίου
Υπενθυμίζεται πως η ΕΚΤ αύξησε στις αρχές του μήνα το καταθετικό επιτόκιο στο 0,75% από μηδέν και το βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης στο 1,25%. Υπολογίζεται ότι το καταθετικό επιτόκιο θα οδηγηθεί τουλάχιστον στο 2% -αν όχι υψηλότερα – έως τον Φεβρουάριο του 2023.
Την ίδια στιγμή, η Τράπεζα της Αγγλίας προβλέπεται να ενισχύσει τον επιτοκιακό δείκτη αναφοράς της κατά 50 μονάδες βάσης ενώ η σουηδική Riskbank αύξησε τα επιτόκια κατά 1%, σε μια απόφαση σταθμό. Αυξήσεις αναμένονται σε Ινδονησία, Νορβηγία, Φιλιππίνες και Ελβετία.
«Η αξιοπιστία είναι το παν για τις κεντρικές τράπεζες και καταστράφηκε με το να περιγράφουν τον πληθωρισμό ως παροδικό» λέει ο Rob Subbaraman, επικεφαλής οικονομολόγος στη Nomura Holdings Inc.
Οικονομία…
Και, φυσικά, οι policy makers δεν το αρνούνται: Αν και με θλίψη, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής παραδέχονται ότι όσο υψηλότερα βαίνουν τα επιτόκια τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να βλαφτούν ανάπτυξη και απασχόληση.
Ο πρόεδρος της Fed Jerome Powell τον περασμένο μήνα δήλωσε ότι η προσπάθεια να μειωθούν οι τιμές «θα φέρει πόνο στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις». Δεν υπάρχει λοιπόν αμφιβολία ότι η νομισματική πολιτική θα βλάψει. Το ερώτημα είναι πόσο;
Οι αναλυτές της BlackRock Inc. εκτιμούν ότι η επαναφορά του πληθωρισμού στον στόχο του 2% για τις ΗΠΑ θα σήμαινε βαθιά ύφεση και συν 3 εκατομμύρια ανέργους, ενώ η επίτευξη του στόχου της ΕΚΤ θα απαιτούσε ακόμη μεγαλύτερη συρρίκνωση.
Στην αβεβαιότητα προστίθεται η υστέρηση που διαπιστώνεται ήδη, επιπλέον της δομής του σημερινού πληθωρισμού, μεγάλο μέρος του οποίου οφείλεται σε ενεργειακά και άλλα σοκ προσφοράς, τα οποία οι κεντρικοί τραπεζίτες δεν μπορούν να ελέγξουν. Φυσικά, οι επενδυτές δεν θα ξεφύγουν από τις συνέπειες. Ένα είναι σίγουρο… Έρχεται πολύς οικονομικός πόνος.
