Πώς διαμορφώνεται ο “χάρτης” της αγοράς εργασίας μετά την πανδημία

Η πανδημία έφερε επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε, διεύρυνε τις ήδη έντονες ανισότητες ανάμεσα «στους έχοντες και τους μη έχοντες» του εργατικού δυναμικού και η τεχνολογία αλλάζει σχεδόν τα πάντα. Η ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της People for Business & Σύμβουλος Ειδικής Γραμματείας Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού (Foresight), Ρεβέκκα Πιτσίκα, παρουσίασε τον «χάρτη» της αγοράς εργασίας, όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα, στο πλαίσιο του CEO Initiative Forum.  

Όταν ξεκίνησε η πανδημία και τα lockdown, μόνο τον 7% των επιχειρήσεων ήταν έτοιμο από πλευράς εργαλείων και εταιρικής κουλτούρας. Προέκυψε ένας μεγάλος πονοκέφαλος – και τώρα τι; Πώς θα συνεχίσω να λειτουργώ; Νέες συνθήκες, νέα δεδομένα.

Ας δούμε πώς έχει διαμορφωθεί σήμερα η αγορά εργασίας.

• Ανεργία 6,6% στην Ευρωζώνη, 11,8% στην Ελλάδα. Στην Ευρωζώνη είναι σημαντικά χαμηλότερο αλλά έχει μειωθεί και στην Ελλάδα, και η τάση είναι τάση παγίωσης και όχι ανόδου της ανεργίας.
• 9,2% ανεργία στους άνδρες, 15% ανεργία στις γυναίκες. Το ποσοστό είναι πάντα είναι υψηλότερο στις γυναίκες.
• Ανεργία στους νέους 24-29 ετών: 14,6 στην Ευρωζώνη, 28,5% στην Ελλάδα, 2^οι σε όλη την Ευρώπη. Δυστυχώς δεν υποστηρίζουμε την πρακτική άσκηση, η οποία δίνει τη δυνατότητα στους νέους να χτίσουν εμπειρία, είναι παράγοντας καταπολέμησης της νεανικής ανεργίας. Αν αυξηθεί η τάση της πρακτικής άσκησης, θα ήταν λύση για την ανεργία στους νέους.
• Ψηφιακή ωριμότητα επιχειρήσεων: Η Ελλάδα βρίσκεται στην 25^η θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Η ελληνική οικονομία παραδοσιακά πραγματοποιεί χαμηλό όγκο τεχνολογικών επενδύσεων. Μόνο το 7,1% των ελληνικών επιχειρήσεων έχει υιοθετήσει υπηρεσίες cloud, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 20,3%. Μόνο 4 στις 10 επιχειρήσεις διαθέτουν διαδικασίες λήψης αποφάσεων που βασίζονται σε data analytics. Και μόνο το 3% των επιχειρήσεων αξιοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη. Επίσης μόλις 1,8% στην Ελλάδα σε σχέση με 3,9% στην Ευρώπη, είναι το ποσοστό των εργαζομένων με εξειδικευμένες δεξιότητες ΤΠΕ.
• Ψυχική υγεία και ισορροπία: η πανδημία αύξησε τις προσδοκίες των νέων εργαζομένων για την ψυχική υγεία στην εργασία. Το 86% των Millennials και των Gen–Zers θεωρούν εξίσου σημαντική την ψυχική υγεία με τη σωματική υγεία. Επιπτώσεις από κατάθλιψη και άγχος είναι τεράστιες, χάνονται 12 δις. εργάσιμες μέρες ετησίως, 1 τρις. δολάρια σε χαμένη παραγωγικότητα. Διακρίσεις, ανισότητες, φόρτος εργασίας, εργασιακή ανασφάλεια είναι κίνδυνοι που επηρεάζουν την ψυχική υγεία.
• Κυρίαρχες προκλήσεις στην αγορά εργασίας: ευέλικτη εργασία, υβριδικά μοντέλα εργασίας, προτεραιότητες προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, νέα συστήματα μέτρησης επίτευξης στόχων και απόδοσης, reskilling και upskilling για εργαζομένους, ψυχική υγεία, metaverse-εικονική πραγματικότητα.
• Νέες εθνικές στρατηγικές για απασχόληση, δεξιότητες, προσαρμοστικότητα. Στόχος: Μείωση της ανεργίας των νέων στο 22% το 2025 και 18% το 2030. Ο εργαζόμενος είναι αυτός που επιλέγει.

Τρεις γενιές συμβιώνουν στον εργασιακό χώρο

Είναι η πρώτη φορά που στον εργασιακό χώρο βλέπουμε τρεις γενιές να συμβιώνουν. Υπάρχει μεγάλη δυσκολία να καταλάβει η μία γενιά την άλλη. Πλέον η νέα γενιά έχει πολύ διαφορετικές ανάγκες, δεν τους νοιάζει το αυτοκίνητο ή το σπίτι, τους νοιάζει η εμπειρία, να πάνε ταξίδι, έχουν άλλες προτεραιότητες. Αν δεν κατανοήσουμε αυτές τις προτεραιότητες δεν θα μπορέσουμε να δώσουμε τα σωστά κίνητρα. Θέλουν τα παιδιά να χτίσουν καριέρα; Μάλλον όχι. Αν το καταλάβουμε αυτό θα μπορέσουμε να κερδίσουμε από τις γνώσεις τους.