«Αερομεταφορές χαρτονομισμάτων έσωσαν τo Ευρώ»

Ένα εκτεταμένο σχέδιο μεταφοράς χρημάτων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προς την Ελλάδα και αργότερα προς την Κύπρο, έτσι ώστε οι ελληνικές τράπεζες να μην πληγούν από έλλειψη ρευστότητας και να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν μαζικές αναλήψεις από τους καταθέτες, αποκαλύπτει στην κυριακάτικη έκδοση της βρετανικής εφημερίδας Daily Mail, ο Βρετανός δημοσιογράφος Faisal Islam.

Πρόκειται για μία καλά οργανωμένη επιχείρηση που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2011, λίγο πριν την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου, όταν υπό την απειλή της τρόικας πως θα πάγωνε την προγραμματισμένη πληρωμή της δόσης των 12 δισ. ευρώ, αυξήθηκε σημαντικά η απόσυρση χρημάτων από τους τραπεζικούς λογαριασμούς, με αποτέλεσμα να παρατηρείται σημαντική έλλειψη μετρητών στη χώρα.

Για να καλυφθεί η ζήτηση σε ρευστότητα και να μη βρεθούν εκατομμύρια Έλληνες εν μία νυκτί αντιμέτωποι με άδεια ΑΤΜ, στήθηκε μία «αερογέφυρα» μεταφοράς χρημάτων -ακόμη και με στρατιωτικά αεροπλάνα- από τα πιεστήρια της ΕΚΤ προς την Ελλάδα.

Λίγους μήνες αργότερα, ο διοικητής της Τραπέζας της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος, θα εξηγούσε στην ετήσια σύσκεψη των μετόχων πως η ΤτΕ έπρεπε να πάρει, σε συνδυασμό με την ΕΚΤ, τα απαραίτητα μέτρα για να καλύψει τη ζήτηση χαρτονομισμάτων, καθώς διαφορετικά θα δημιουργούνταν η εντύπωση πως οι ελληνικές τράπεζες δεν ήταν σε θέση να αποπληρώσουν τους καταθέτες τους. Κάτι τέτοιο κατά τον κ. Προβόπουλο «θα οδηγούσε σε κατάρρευση της εμπιστοσύνης με πολύ σοβαρές συνέπειες για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα και τις γενικές προοπτικές της χώρας».

Και όχι μόνο για την Ελλάδα, αφού υπήρχε ο κίνδυνος η τάση αυτή να επεκταθεί και σε άλλες χώρες της Μεσογείου και να σημειωθεί μαζική εκροή καταθέσεων, με την Ιταλία να αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο.

Η επιχείρηση μεταφοράς χρημάτων αποτελεί συνηθισμένη διαδικασία που εντάσσεται στο πλαίσιο ενίσχυσης των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ, ωστόσο, στην περίπτωση της Ελλάδας η αύξηση των χαρτονομισμάτων που βρέθηκαν να κυκλοφορούν ήταν πρωτοφανής: η αξία τους διπλασιάστηκε από  19 δισ. ευρώ το 2009 στα 40 δισ. ευρώ το Σεπτέμβριο του 2011.

«Μέχρι το καλοκαίρι του 2012, το συνολικό ποσό ανήλθε σε 48 δισ. ευρώ, από τα οποία τα τελευταία 10 δισ. και ίσως περισσότερα, είχαν φτάσει στη χώρα μέσω αυτών των μυστικών αεροπορικών πτήσεων», αναφέρει το δημοσίευμα, το οποίο αποτελεί απόσμασμα του βιβλίου The Default Line που θα κυκλοφορήσει στο τέλος Αυγούστου στη Μεγ. Βρετανία.

 

Τα χρήματα αυτά, αφού έφταναν αεροπορικώς στην Αθήνα, συνέχιζαν το ταξίδι τους προς κάθε γωνιά της Ελλάδας για να γεμίσουν τα ΑΤΜ και τα ταμεία των υποκαταστημάτων των τραπεζών. Δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ είχαν «τραβηχτεί» από τις ελληνικές τράπεζες το 2011 και το 2012, αλλά οι αρχές εκτιμούν ότι μόνο το ένα τρίτο από αυτά δαπανήθηκε. Τα άλλο τρίτο μεταφέρθηκε στο εξωτερικό για επενδύσεις, όπως για παράδειγμα σε ιδιοκτησίες στο Λονδίνο, και το εναπομείναν τρίτο ήταν κρυμμένο κάτω από τα στρώματα και τα πατώματα στα ελληνικά σπίτια.

Το συνολικό ποσό των χρημάτων που βρίσκονταν την περίοδο αυτή σε κυκλοφορία έφτασε τα 48 δισ. ευρώ, ποσό που φαντάζει εξωπραγματικό αν αναλογιστεί κανείς πως οι ανεπτυγμένες οικονομίες έχουν μετρητά σε κυκλοφορία των οποίων η αξία είναι μεταξύ 4% και 7 % του ΑΕΠ, ενώ το 2009 στην Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 8,2 % και μέχρι το 2012 είχε φτάσει το 24,8%.

 

Απόσπασμα από το δημοσίευμα της Daily Mail:
«Ένας συνηθισμένος παρατηρητής, δεν θα διέκρινε τίποτα το περίεργο στις πτήσεις cargo πάνω από την Αδριατική ή πάνω από τις Άλπεις με κατεύθυνση τα Βαλκάνια και την Ελλάδα. Ορισμένα από αυτά τα αεροσκάφη, γιγαντιαία Boeing, είχαν το διακριτικό σήμα της Maersk. Άλλα, μικρότερα και πιο διακριτικά, ήταν βαμμένα με το διακριτικό λευκό και μπλε της ελληνικής σημαίας.

Αν κάποιος έμπαινε στον κόπο να σημειώσει τους σειριακούς αριθμούς αυτών των αεροπλάνων που προσγειώνονταν νωρίτερα μέσα στο χρόνο στην Κύπρο σίγουρα δε θα μπορούσε να μαντέψει το σκοπό αυτών των ταξιδιών ή το “περίεργο” φορτίο τους.

Επειδή οι πτήσεις προς Αθήνα και Λάρνακα που ξεκίνησαν το 2011 δεν ήταν τίποτε άλλο από μια μυστική “αερογέφυρα”.

 Η αποστολή δεν ήταν ούτε να σωθούν ζωές ούτε καν να διατηρηθεί μια εύθραυστη δημοκρατική ελευθερία, όπως οι διάσημες αερογέφυρες στο μεταπολεμικό Βερολίνο, αλλά για την προστασία και την επιμήκυνση του οικονομικού πειράματος ενός πολυεθνικού νομίσματος.

Δισεκατομμύρια σε “φρεσκοκομμένα” χαρτονομίσματα έκαναν ένα τεράστιο ταξίδι προκειμένου να φτάσουν στον τελικό τους προορισμό, την Ελλάδα, που πάλευε να σταθεί στα πόδια της.

Ήταν γνωστό ότι η Ελλάδα είχε ξεμείνει από μετρητά. Τον Ιούνιο του 2011, η υπομονή της τρόικας είχε εξαντληθεί. Κατέστησε λοιπόν σαφές, ότι θα ανέστελλε την τελευταία δόση των 110 δισ. ευρώ, που είχε συμφωνηθεί το Μάιο του 2010. Η καταβολή της τελευταίας δόσης των 12 δισ. ευρώ ήταν ζωτικής σημασίας, προκειμένου να πληρωθούν οι συντάξεις και οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων.

Η Ελλάδα ξέμενε από ρευστό κυριολεκτικά. Σύντομα δε θα υπήρχαν αρκετά χαρτονομίσματα στη χώρα για να αντιμετωπίσουν τις ορδές των Ελλήνων που προσπαθούσαν να “τραβήξουν” από τα αυτόματα μηχανήματα των τραπεζών τα χρήματα που διέθεταν στις καταθέσεις τους. Κι έτσι ενεργοποιήθηκε ένα μυστικό σχέδιο.

“Μιλάμε για τον Ιούνιο του 2011”, λέει ανώτατος αξιωματούχος.
”Οι Έλληνες έπαιρναν περίπου ένα με δύο δισ. ευρώ την ημέρα από το τραπεζικό σύστημα. Η Ελλάδα έπρεπε να στείλει στρατιωτικά αεροπλάνα στην Ιταλία προκειμένου να πάρει χαρτονομίσματα. Η κατάσταση έφτασε σε αυτό το σημείο”, πρόσθεσε ο αξιωματούχος.

Έως τον Ιούνιο του 2012 η απαίτηση για χαρτονομίσματα στην Ελλάδα σχεδόν τριπλασιάστηκε και εν μέσω εκλογικής αναταραχής, οι μυστικές αποστολές που ξεκίνησαν το 2011 κρίθηκαν ξανά αναγκαίες. Η απάντηση ήταν ασυνήθιστη.

Ενώ δημόσια η τρόικα απειλούσε την Ελλάδα, μυστικά έστελνε στρατιωτικά και εμπορικά αεροπλάνα για να τους προμηθεύσει με δισεκατομμύρια ευρώ σε κάθε πτήση. Στόχος δεν ήταν μόνο να διατηρηθεί η κοινωνική σταθερότητα της Ελλάδας, αλλά να προστατευθεί το ίδιο το ευρώ.

Οι Ευρωπαίοι εταίροι ήταν ανήσυχοι. Ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος, εξήγησε κατόπιν πως αν δεν είχε καλυφθεί η ανάγκη για ρευστό, θα δημιουργούνταν η εντύπωση πως οι τράπεζες ήταν ανίκανες να εξοφλήσουν τους καταθέτες.

Η “αερογέφυρα” ήταν το πρώτο στάδιο της αποστολής. Δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, δρομολόγια με φορτηγά και πλοία διοχέτευαν τα νέα χαρτονομίσματα στην ηπειρωτική χώρα, αλλά και στα νησιά, από τη Ρόδο έως την Κέρκυρα και από την Κρήτη στην Κομοτηνή.

Το προσωπικό εργαζόταν όλη τη νύχτα για να εξασφαλίσει ότι τα υποκαταστήματα των τραπεζών σε όλη την Ελλάδα είχαν επαρκείς χαρτονομίσματα για να καλύψουν τις ανάγκες των καταθετών.

Απίστευτο πώς, η συγκεκριμένη επιχείρηση συνεχίστηκε χωρίς ποτέ κανείς να το προσέξει. Όσο οι Έλληνες ανησυχούσαν, τα μηχανήματα ανάληψης χρημάτων συνέχιζαν να λειτουργούν. Ωστόσο, κάτω από τη μύτη τους, γινόταν μια νομισματική επανάσταση.

Η αξία των χαρτονομισμάτων που κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα διπλασιάστηκε από τα 19 δισ. ευρώ το 2009 σε 40 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2011. Μέχρι το καλοκαίρι του 2012, το συνολικό ποσό ανήλθε σε 48 δισ. ευρώ, από τα οποία τα τελευταία 10 δισ. και ίσως περισσότερα, είχαν φτάσει στη χώρα μέσω αυτών των μυστικών αεροπορικών πτήσεων.

Συνήθως, η αξία των χρημάτων που κυκλοφορούν στις ανεπτυγμένες οικονομίες ανέρχεται μεταξύ 4% και 7 % του ΑΕΠ. Το 2009 στην Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 8,2 %. Μέχρι το 2012 είχε τριπλασιαστεί σε 24,8%.

Κρίνοντας από αυτούς τους αριθμούς, στα μέσα του 2012, τα τραπεζογραμμάτια που διέθετε η Ελλάδα είχαν μεγαλύτερη αξία από αυτά που κυκλοφορούσαν στις Κάτω Χώρες, παρόλο που η ολλανδική οικονομία είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από την Ελλάδα.

Δεκάδες δισεκατομμύρια είχαν «τραβηχτεί» από τις ελληνικές τράπεζες το 2011 και το 2012, αλλά οι αρχές εκτιμούν ότι μόνο το ένα τρίτο από αυτά δαπανήθηκε. Τα άλλο τρίτο μεταφέρθηκε στο εξωτερικό για επενδύσεις, όπως για παράδειγμα σε ιδιοκτησίες στο Λονδίνο, και το εναπομείναν τρίτο ήταν κρυμμένο κάτω από τα στρώματα και τα πατώματα στα ελληνικά σπίτια».

Πηγή: Daily Mail