Η αξία του coaching στη λειτουργία της σύγχρονης επιχείρησης

Tα τελευταία χρόνια έχει εισαχθεί στον τρόπο λειτουργίας των οργανισμών και των εταιρειών η έννοια του coaching. Η χρήση του ως εργαλείου εντείνεται, καθώς θεωρείται ένα οικονομικά αποδοτικό μέσο για την επίτευξη μετρήσιμων αποτελεσμάτων σε ομάδες και επιχειρήσεις που εστιάζουν στην ανάπτυξη των ανθρώπων και τη βελτίωση της επιχειρηματικής απόδοσης.

Η ιδρύτρια-managing partner της Τreasure Lab και τέως πρόεδρος του ελληνικού charter chapter της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Coaching (ICF), Κρύστα Τζελέπη, μία από τις πιο έμπειρες ειδικούς στην Ελλάδα, με περισσότερες από 2.500 ώρες σε coaching στελεχών όλων των βαθμίδων, αναλύει στο Fortune Greece τις μορφές και τα οφέλη του coaching και εξηγεί γιατί είναι απαραίτητη η υιοθέτησή του στη νεα μορφή ηγεσίας.

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε έρευνα για τα Business Coaching Practices, υπό την αιγίδα του Μεταπτυχιακού HR του Οικονομικού Πανεπιστήμιου Αθηνών και του ΣΔΑΔΕ*. Ποιo είναι τo βασικό συμπέρασμα που προκύπτει;

Ότι η ελληνική αγορά είναι πλέον ώριμη σχετικά με τη χρήση του coaching ως εργαλείου για την ανάπτυξη των στελεχών και των ηγετών. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι από τις 205 εταιρείες που απάντησαν στην έρευνα οι 185 εξασκούν με κάποιους τρόπους το coaching. Βλέπουμε επίσης, βέλτιστες πρακτικές να εφαρμόζονται με επιτυχία, και θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρότυπο για άλλες εταιρείες, που τώρα ξεκινούν την πορεία τους στην αξιοποίηση του coaching ως εργαλείου ανάπτυξης και διαχείρισης αλλαγών.

Άξιο αναφοράς είναι και το ότι αρκετές εταιρείες αναπτύσσουν τους ηγέτες τους στις τεχνικές του coaching, που σημαίνει ότι επενδύουν σε αυτό. Μετά από 17 χρόνια που έχουμε εκπαιδεύσει εκατοντάδες ηγέτες ομάδων και ανώτερα στελέχη στο να γίνουν coach/leaders, βλέπουμε την τάση αυτή να κερδίζει ακόμη μεγαλύτερο έδαφος.

Τι ήταν αυτό που σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση;

Το ανομοιογενές τοπίο στη χρήση του coaching το περιμέναμε. Ότι, δηλαδή, υπάρχει μεγάλο εύρος: από εταιρείες που δεν γνωρίζουν τι είναι το coaching μέχρι αυτές που εξασκούν πολλές βέλτιστες πρακτικές και πλησιάζουν προς «κουλτούρα coaching». Αυτό που μας έκανε εντύπωση είναι το πόσο κομβικό ρόλο παίζει η ανώτατη διοίκηση, το top management, στο να αποφασίσουν και να επιλέξουν το coaching ως εργαλείο.

«Η μεγάλη παραίτηση συνδέεται με πολύ ουσιαστικά ερωτηματά του στελεχους για την εργασία του»

Θα λέγατε ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν επενδύσει, όσο θα έπρεπε, στη δημιουργία κουλτούρας coaching σε επίπεδο manager στο εσωτερικό τους;

Όταν λέμε «κουλτούρα coaching», εννοούμε ένα περιβάλλον όπου:

• To coaching εκτιμάται από το top management
• Οι ηγέτες, internal coaches, εκπαιδεύονται σε διαπιστευμένα προγράμματα coaching
• Η εταιρεία τα χρησιμοποιεί όλα: εσωτερικούς, εξωτερικούς & ηγέτες coaches
• Όλοι έχουν πρόσβαση σε coaching από επαγγελματία coach
• Yπάρχει ειδικό budget για coaching
• Το coaching ενσωματώνεται στα HR συστήματα.

Και κατά συνέπεια, το κλίμα σε μια τέτοια εταιρεία/οργανισμό ευνοεί τον ανοικτό διάλογο, την περιέργεια, τη διαφορετικότητα, τη δημιουργία καινοτόμων λύσεων. Υπάρχει θετική επικοινωνία, αναγνώριση & strengths feedback.

Έχουμε συναντήσει τέτοιες εταιρείες στην έρευνά μας. Συναντήσαμε φαρμακευτική πολυεθνική που έχει internal coaches τους οποίους εκπαιδεύει σε διεθνώς διαπιστευμένο πρόγραμμα. Συζητήσαμε με εταιρεία που προσφέρει σε κάθε εργαζόμενο την ευκαιρία να επιλέξει έναν coach και να κάνει έως έξι coaching sessions, μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας. Και, βέβαια, στη δική μας εμπειρία, πολλές φορές έχουμε αναπτύξει όλους τους ηγέτες ομάδων της εταιρείας για να γίνουν coaches, σε άλλες περιπτώσεις το top management κ.λπ.

Μέσα από όλα αυτά παρατηρούμε ότι υπάρχει μεγαλύτερη αναγνώριση της ωφέλειας του coaching και ότι ήδη εφαρμόζονται αρκετές πρακτικές coaching, πολύ περισσότερο απ’ ό,τι στα 7-8 προηγούμενα χρόνια.

CHANGE: Οι αλλαγές και τα νέα προγράμματα που αλλάζουν τη ζωή και την εργασία των συνεργατών της TreasureLab

Πώς το coaching μπορεί να αξιοποιηθεί ως εργαλείο διαχείρισης και διακράτησης ταλέντων στο εσωτερικό μιας επιχείρησης, όταν φαινόμενα, όπως αυτό της «μεγάλης παραίτησης», εξακολουθούν να έχουν την ίδια δυναμική;

Η «μεγάλη παραίτηση» συνδέεται με ουσιαστικά ζητήματα του στελέχους και του εργαζόμενου για την εργασία του. Εκτός από τη μεγάλη παραίτηση όμως, υπάρχει και η «σιωπηρή παραίτηση», δηλαδή η ψυχολογική αποσύνδεση του στελέχους και του εργαζόμενου. Οι εταιρείες που προσφέρουν coaching στους εργαζομένους τους για δικά τους θέματα, επαγγελματικά ή και προσωπικά υποστηρίζουν τον εργαζόμενο να ξαναβρεί τις ισορροπίες του και το νόημα στην εργασία του.

Gamification: Ένα από τα νέα πράγματα που έχουμε εισαγάγει βασίζεται στη λογική των digital simulations για agile thinking και high performing teams. Αυτά εμπλουτίζουν τα προγράμματά μας και προσφέρουν μία πιο «παιχνιδιάρικη» μαθησιακή εμπειρία, κάτι σαν gaming experience, που αρέσει πολύ. Όπως μας είπε ένας πελάτης μας, «you are playfully serious!».

Τι είναι αυτό που αναζητάτε σε ένα στέλεχος προκειμένου να δουλέψετε μαζί του;

Σε μια τέτοια σχέση coach-πελάτη, και οι δύο κάνουν την επιλογή. Από τη δική μου πλευρά, αναζητώ το στέλεχος, τον άνθρωπο που θέλει να αναπτυχθεί, να προοδεύσει, που έχει αυτό που λέμε Growth Mindset. Αυτόν που όσο επιτυχημένος και αν είναι, κάνει αναστοχασμό, σκέφτεται, αναζητά νέες οπτικές σε προβλήματα, επενδύει στον εαυτό του για να γίνει καλύτερος ηγέτης ή επαγγελματίας, δοκιμάζει νέα πράγματα, τολμάει, ακόμη και αν αποτύχει.

Innovation: Τα προγράμματα «Leader as a Coach, the Leader’s Lab» εξελίσσονται συνεχώς εντάσσοντας με κάθε νέα εταιρεία/πελάτη και κάτι ακόμη: μία καινοτομία, ένα νέο assessment, ένα διαφορετικό θέμα. Έτσι, σε συνδυασμό με το ότι μελετάμε συστηματικά τις νέες αλλαγές στον χώρο μας, τα προγράμματά μας περιέχουν την αιχμή των εξελίξεων της νευροεπιστήμης και του evidence based management.

Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας κάποιο σχόλιο από managers που ξεκίνησαν το ταξίδι του executive coaching, και σας έκανε εντύπωση;

Συνήθως ακούω κάτι σαν αυτό που μου είπε ένας πελάτης πρόσφατα: «Mε βοήθησες να δω κάποια πράγματα που δεν έβλεπα και να απομακρυνθώ από τρόπους σκέψης που με κρατούν καθηλωμένο». Τα οφέλη είναι διαφορετικά για τον καθέναν: πρόσφατα μια πελάτισσα πήρε προαγωγή, ένας άλλος είναι έτοιμος να αναλάβει νέο ρόλο μετά από κάποιους μήνες συνεργασίας, ένας άλλος μαθαίνει πιο αποτελεσματικούς τρόπους επικοινωνίας με τους stakeholders του ρόλου του κ.ά.

Στα προγράμματα team coaching πριν από λίγες μέρες άκουσα το εξής από έναν γενικό διευθυντή με τον οποίο δουλεύουμε μαζί εδώ και κάποιους μήνες: «Η ομάδα έχει βρει μια επικοινωνία που αποδίδει, καθώς και καλύτερους τρόπους συνεργασίας». Για μένα αυτή είναι η ανταμοιβή.

«Tα προγράμματά μας περιέχουν την αιχμή των εξελίξεων της νευροεπιστήμης και του evidence based management».

Ποια θεωρείτε ότι θα είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν ηγέτη και με τι είδους δεξιότητες πρέπει να εξοπλιστεί προκειμένου να είναι σε θέση να προσαρμοστεί στις ανάγκες ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου περιβάλλοντος;

Σε ό,τι αφορά τις ικανότητες που χρειάζεται ο ίδιος ο ηγέτης, πρέπει να διαθέτει ψυχική ανθεκτικότητα, συναισθηματική νοημοσύνη, να είναι διατεθειμένος να «ξεμάθει και να ξαναμάθει», να διαθέτει περιέργεια και growth mindset. Σε σχέση με την ομάδα του, χρειάζεται να μπορεί να δημιουργήσει κλίμα ανοικτού διαλόγου και ψυχολογικής ασφάλειας, ώστε να προωθούνται η διαφορετικότητα και η καινοτομία. Σε αυτές τις συνθήκες, το coaching, χωρίς να είναι «πανάκεια», μπορεί να δράσει υποστηρικτικά: να προσφέρει εξατομικευμένη υποστήριξη, για να προχωρήσει ο ηγέτης πιο γρήγορα, να αναλάβει νέους ρόλους, να μάθει νέους τρόπους λειτουργίας και να διαχειριστεί αλλαγές.

Who is Who
Η Κρύστα Τζελέπη έχει σχεδιάσει και υλοποιήσει με τους συνεργάτες της σπονδυλωτά προγράμματα coaching & team coaching για εκατοντάδες στελέχη από μεγάλες ελληνικές και πολυεθνικές εταιρείες.

*Φωτογραφίες: Thanassis Anagnostopoulos ACE Photography
**Το κείμενο δημοσιεύεται στο περιοδικό Fortune Δεκεμβρίου που κυκλοφορεί στις 23/12.