ΕΕ: Προς απόσυρση ενεργειακά μέτρα λόγω ανθεκτικότητας και τιμών
Η σταδιακή απόσυρση των μέτρων στήριξης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, που βρέθηκε στο επίκεντρο της πρώτης συνόδου των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ για τη νέα χρονιά, αν και υποστηρίζεται από τις καλύτερες των αναμενόμενων συνθήκες στην ευρωπαϊκή οικονομία και από την υποχώρηση των τιμών της ενέργειας, προκαλεί ανησυχία σε μερίδα καταναλωτών.
Ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πάολο Τζεντιλόνι, αναφέρθηκε χθες στην πτωτική πορεία των τιμών και στο γεγονός ότι τα μέτρα στήριξης σε πολλές χώρες μέλη της ΕΕ λήγουν το πρώτο τρίμηνο (υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα προβλέπεται να διατηρηθούν το πρώτο εξάμηνο). Επανέλαβε την ανάγκη τα μέτρα να γίνουν πιο στοχευμένα πριν αποσυρθούν σταδιακά αναφερόμενος στο δημοσιονομικό κόστος, που θα διπλασιαστεί εάν τα μέτρα συνεχιστούν όλο το τρέχον έτος, από 1% του ΑΕΠ που είναι σήμερα και έναντι 1,3% ένα χρόνο πριν.
Στο πλαίσιο της συνόδου παρουσιάστηκαν επίσης οι εμπειρίες Γαλλίας και Ολλανδίας, με τη μεν πρώτη να έχει υιοθετήσει μοντέλο οριζόντιων επιδοτήσεων, όπως συμβαίνει και στη χώρα μας και τη δε δεύτερη να εφαρμόζει μικτό σύστημα, όπου οι καταναλωτές επιβαρύνονται με τις τιμές της αγοράς μετά από συγκεκριμένο όριο κατανάλωσης. Ο πρόεδρος του Eurogroup, Πασκάλ Ντόνοχιου, ευχαρίστησε τους εκπροσώπους των δύο χωρών και σε συνέχεια της σημασίας που δόθηκε από τον κ. Τζεντιλόνι στη συλλογική απόφαση σε επίπεδο Eurogroup για το θέμα των μέτρων σημείωσε τη συμφωνία των υπουργών Οικονομικών για στενή συνεργασία το προσεχές διάστημα.
Ειδικότερα στην Ελλάδα, τα παραπάνω έχουν προκαλέσει ανησυχία σε μερίδα καταναλωτών που εξακολουθούν να λαμβάνουν λογαριασμούς με υψηλά ποσά, παρά τις επίσης υψηλές επιδοτήσεις.
Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι το ηλεκτρικό ρεύμα εμφανίζει πλέον αρνητικό ρυθμό μεταβολής στο καλάθι του πληθωρισμού και ήδη μειώνονται οι ανάγκες για επιδοτήσεις, ενώ εάν η αποκλιμάκωση συνεχιστεί τους επόμενους μήνες είναι πιθανό να συζητηθεί η απόσυρση του προγράμματος στήριξης με τη μορφή που έχει σήμερα.
Με βάση τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό τον Δεκέμβριο του 2022, το χαμηλότερο κόστος ηλεκτρικού ρεύματος αποτυπώθηκε σε αρνητικό ρυθμό μεταβολής του συγκεκριμένου δείκτη, της τάξης του -8,8% συγκριτικά με τον Δεκέμβριο του 2021 συνεισφέροντας στην αποκλιμάκωση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή σε 7,2%, παρά την διψήφια αύξηση στις περισσότερες κατηγορίες τροφίμων.
Τα στοιχεία ενθαρρύνουν αισιόδοξες εκτιμήσεις στο κυβερνητικό επιτελείο για την έκβαση της κρίσης σε μεσοπρόθεσμη βάση, καθώς φαίνεται ότι η αγορά τείνει σε εξομάλυνση. Υπάρχουν ωστόσο αβεβαιότητες που θα αποδυναμωθούν στο βαθμό που οι τιμές σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο θέρμανσης σταθεροποιηθούν σε πτωτική τροχιά. Σημειώνεται ενδεικτικά πάντως ότι ενώ τον Δεκέμβριο στη λίστα των κατηγοριών που συνδιαμορφώνουν τον πληθωρισμό ο ηλεκτρισμός ήταν στο -8,8%, το φυσικό αέριο ήταν στο +50% και το πετρέλαιο θέρμανσης στο +1,4% ενώ τον προηγούμενο μήνα, Νοέμβριο 2022, οι αντίστοιχοι δείκτες διαμορφώνονταν σε -5,3%, +27,8% και +11,6%. Είναι επίσης σημαντικό ότι η χονδρεμπορική τιμή του φυσικού αερίου υποχωρεί, σε -35,2% σήμερα 17.1.2023 στην αγορά επόμενης ημέρας (DAM), ήτοι 132,48 ευρώ/MWh. Είναι χαμηλότερη συγκριτικά με την Ιταλία (169,15) και τη Γαλλία (178,67) αλλά πολύ υψηλότερη συγκριτικά με τις τιμές σε άλλες χώρες όπως στην Ισπανία (5,10) και την Πορτογαλία (5,10). Παρατηρώντας όμως τα στατιστικά στοιχεία σε μηνιαία και ετήσια βάση, μεσοσταθμικά η τιμή στην Ελλάδα είναι η υψηλότερη, στα 213,95 ευρώ/MWh.
Στελέχη της κυβέρνησης παρακολουθούν την αποκλιμάκωση των τιμών του φυσικού αερίου αλλά παραμένουν επιφυλακτικά ως προς τη διατύπωση προβλέψεων, δεδομένου ότι ο χειμώνας δεν έχει τελειώσει και πιθανόν να διαφοροποιηθούν τα επίπεδα ζήτησης κι επιπλέον ενόψει της άνοιξης θα απαιτηθεί αναπλήρωση των αποθηκών, παράγοντες που θα επηρεάσουν τις τιμές του φυσικού αερίου στη διεθνή αγορά.
Πάντως για τον Φεβρουάριο τα σημερινά στοιχεία προϊδεάζουν για μειωμένες τιμές λιανικής. Επιπλέον η κυβέρνηση έχει προϋπολογίσει κονδύλι 1 δισ. ευρώ για την στήριξη των νοικοκυριών, στην περίπτωση που απαιτηθεί ενώ η υπεραπόδοση του προϋπολογισμού του 2022 δημιουργεί επιπλέον δημοσιονομικό χώρο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
