Ποια είναι η Λέσχη της Ρώμης που διαμαρτύρεται για τη φορολογική «υποκρισία» στο Νταβός

Του Peter Vanham

Καθώς το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ έχει ήδη ξεκινήσει τις εργασίες του από τη Δευτέρα στο Νταβός της Ελβετίας, θα είναι δύσκολο να χάσετε τις δεκάδες συνεδρίες για την παγκόσμια κλιματική κρίση. Όμως, μην αναζητήσετε τον οργανισμό που έφερε για πρώτη φορά το θέμα της βιωσιμότητας στο Νταβός πριν από 50 χρόνια. Η Λέσχη της Ρώμης, η οποία έγινε διάσημη στις αρχές της δεκαετίας του 1970 επειδή έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τα «όρια στην ανάπτυξη» του πλανήτη – με παρουσία και στο Νταβός- παραγκωνίστηκε φέτος από την εκδήλωση.

Ο λόγος μπορεί να είναι μια διαφορά απόψεων. Την περασμένη Παρασκευή, η Λέσχη και οι σύμμαχοί της δημοσίευσαν μια επιστολή με την οποία καλούσαν τους ηγέτες στο Νταβός να «φορολογήσουν προοδευτικότερα τον πλούτο, τα εισοδήματα, τις εταιρείες και τα έκτακτα κέρδη» για να αντιμετωπίσουν την άμεση ανάγκη για το κλίμα. Μεταξύ των υπογραφόντων ήταν μια συν-συγγραφέας του αρχικού βιβλίου Όρια στην ανάπτυξη (Limits to Growth), η Kate Raworth, οικονομολόγος και μία εκ των προέδρων της Λέσχης.

Αλλά ένα τέτοιο μήνυμα είναι απίθανο να έγινε δεκτό θετικά στο ελβετικό χιονοδρομικό κέντρο. Βεβαίως, η αντιμετώπιση της ενεργειακής, διατροφικής και κλιματικής κρίσης είναι ένας από τους πέντε θεματικούς πυλώνες της ετήσιας συνάντησης. Η «δράση για το κλίμα» είναι επίσης το θέμα δεκάδων συνεδριών. Αλλά δεν ισχύει το ίδιο για τις συζητήσεις σχετικά με τους φόρους, τον πλούτο ή την ανισότητα. Υπάρχει μόνο μία σύνοδος για τις φορολογικές μεταρρυθμίσεις και δύο για την ανισότητα.

Οι φόροι θα είναι πάντα πιο δύσκολο να προωθηθούν στην παγκόσμια επιχειρηματική ελίτ. Είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος, εξάλλου. Ένα δολάριο που καταβάλλεται στην κυβέρνηση σε φόρους σημαίνει ένα δολάριο λιγότερα κέρδη για την εταιρεία και τους μετόχους της. Με τη δράση για το κλίμα, αυτό φαίνεται να ισχύει λιγότερο. Ορισμένες εταιρείες κερδίζουν ήδη χρήματα από την ενεργειακή μετάβαση, επωφελούμενες από τη μετατροπή της πράσινης οικονομίας σε ευκαιρία.

Αλλά για την Sandrine Dixson-Decleve, συμπρόεδρο της Λέσχης της Ρώμης, αυτή η λογική δεν έχει νόημα. «Τα κοινωνικά σημεία καμπής θα είναι η μεγαλύτερη πρόκληση καθώς διανύουμε τον 21^ο αιώνα», μου είπε στο τηλέφωνο, καθώς κατευθυνόταν προς το Νταβός. «Δεν μπορούμε να μιλάμε για το κλίμα χωρίς να μιλάμε για την υποκρισία των φορολογικών μας δομών».

Στην επιστολή της, η Λέσχη αναγνώρισε τη δυσκολία να περάσει το μήνυμά της. «Οι ηγέτες των επιχειρήσεων στο Νταβός αυτή την εβδομάδα μπορεί να αισθάνονται ότι αυτή η στρατηγική φορολόγησης του πλούτου, του εισοδήματος, των εταιρειών και των έκτακτων κερδών είναι ενάντια στα βραχυπρόθεσμα και ατομικά τους συμφέροντα», έγραψαν. Αλλά η Λέσχη αποκαλεί αυτή την άποψη «περιορισμένη» και «αυτοκαταστροφική».

Οι φόροι ενισχύουν τις κοινωνίες και τις κυβερνήσεις, λέει το σκεπτικό, και αυτό θα είναι ζωτικής σημασίας καθώς ο κόσμος αντιμετωπίζει τη λεγόμενη «πολυ-κρίση» στο κλίμα, την ενέργεια, τα τρόφιμα, τη μετανάστευση και άλλους τομείς.

Φτάνει όμως αυτό για να γίνει πειστικό το επιχείρημα;

Υπάρχουν τουλάχιστον μερικοί οπαδοί των φόρων που είναι παρόντες στο Congress Centre αυτή την εβδομάδα, οι οποίοι μπορούν να προωθήσουν τη συζήτηση. Ο Gabriel Zucman, ο Γάλλος οικονομολόγος που είναι γνωστός για την έρευνά του σχετικά με τους φορολογικούς παραδείσους, θα είναι ένας από τους συμμετέχοντες στη συνεδρία για τους φόρους στο Νταβός. Ο Mathias Cormann, γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ, του διακυβερνητικού οργανισμού που προσπαθεί να ανεβάσει τον παγκόσμιο φορολογικό πήχη, είναι ένας άλλος τέτοιος υποστηρικτής.

Παρά την παραγκωνισμένη παρουσία της στο Νταβός, η Λέσχη της Ρώμης θα έχει συζητήσεις με κυβερνήσεις και άτομα που ελπίζει να …παρασύρει στα σχέδιά της για αύξηση των φόρων. Μεταξύ αυτών είναι ο John Kerry, ο ειδικός προεδρικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το κλίμα, η Ursula von der Leyen, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Kristalina Georgieva, γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, και ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Antonio Guterres.

Όπως γνωρίζει καλά η Λέσχη της Ρώμης, το να πείσεις την παγκόσμια επιχειρηματική ελίτ για κάτι που την ωφελεί μακροπρόθεσμα, αλλά όχι βραχυπρόθεσμα, είναι από μόνο του ένα μακρύ και δύσκολο παιχνίδι. Χρειάστηκαν σχεδόν 50 χρόνια για να δικαιωθεί η Λέσχη μεταξύ των επιχειρηματικών ηγετών για τις απόψεις της σχετικά με τα όρια της ανάπτυξης.

Αλλά αν η Λέσχη έχει δίκιο για τον επείγοντα χαρακτήρα της κοινωνικής και οικονομικής κρίσης που αντιμετωπίζουμε αυτή τη φορά, καλό θα ήταν η δικαίωσή της στο Νταβός να έρθει πιο σύντομα. Και αυτό θα απαιτήσει είτε να συμμετάσχουν και πάλι άμεσα στη συζήτηση, είτε να βρουν ισχυρούς συμμάχους κοντά στην «τροχιά» του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Μέχρι στιγμής, αυτό παραμένει ένα όριο στην ανάπτυξη της ίδιας της Λέσχης της Ρώμης στο Νταβός.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: 

• Accenture: Οι ηγέτες των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων υστερούν σε τεχνολογικές επενδύσεις για μακροπρόθεσμη ανάπτυξη
• Βαρόμετρο Allianz: Αυτοί είναι οι κορυφαίοι κίνδυνοι για τις ελληνικές επιχειρήσεις το 2023