Το παλιό εργοστάσιο της ΔΕΗ φιλοξενεί την πιο συναρπαστική έκθεση της σεζόν
Η είσοδος των εγκαταστάσεων σε κάνει να νιώθεις λες και εισέρχεσαι σε μια χρονοκάψουλα. Η πρόσοψη του εντυπωσιακού κεντρικού κτιρίου έχει μια πολύ έντονη αρτ ντεκό αισθητική, η οποία τονίζεται ακόμη περισσότερο με τον φωτισμό μιας χρωματικής παλέτας που αποτελείται κυρίως από ώχρα και κίτρινο, ενώ κάτω από το παλιό σήμα της ΔΕΗ δεσπόζει μια επιγραφή με τη λέξη Now, φτιαγμένη με φώτα neon και χρυσές κουβέρτες έκτακτης ανάγκης. Το έργο της Όλγας Μηλιαρέση Φωκά είναι μια ξεκάθαρη αναφορά στην ταινία Apocalypse Now, και πράγματι αυτό που θα ανακαλύψει κανείς μέσα στο ιστορικό κτίριο είναι μια αποκάλυψη.
Το συγκρότημα των 22.150 τ.μ. του ιστορικού Ατμο-Ηλεκτρικού Σταθμού (ΑΗΣ) της ΔΕΗ στο Νέο Φάληρο ανοίγει τις πύλες του για το κοινό έχοντας πάρει μια τρομακτική, και συνάμα υπέροχη, νέα υπόσταση. Ο λόγος για την έκθεση «Τhis Current Between Us», για χάρη της οποίας το εργοστάσιο του 1903 έχει καταληφθεί από έργα τέχνης Ελλήνων και διεθνών καλλιτεχνών (ζωγραφική, γλυπτά, εικαστικές εγκαταστάσεις, βίντεο, ηχητικά έργα και επιτελεστικές δράσεις), τα οποία στην πλειοψηφία τους συνδέονται με την έννοια του φωτός, του ηλεκτρισμού και του νερού.
«Αν δώσεις στους ανθρώπους φως, θα βρουν μόνοι τους τον δρόμο», Δάντης (Θεία Κωμωδία)
Η έκθεση είναι «απλωμένη» σε τέσσερα κτίρια, όμως, κατά την άποψή μου, το centerpiece βρίσκεται στο κτίριο D. Η διαδρομή προς τα εκεί, ειδικά όταν πέσει το σκοτάδι, μοιάζει βγαλμένη από ταινία μυστηρίου, αφού για να φτάσει κανείς σε αυτό τo απομονωμένο σημείο δεν χρειάζεται παρά να ακολουθήσει τους απόκοσμους ήχους και τις εγκαταλελειμένες λάμπες που τρεμοπαίζουν ηχηρά, χάρη στον Κώστα Σαχπάζη. Και μπορεί ο επισκέπτης να κατακλύζεται από μια ανατριχίλα, καθώς διασχίζει αυτό το ημιφωτισμένο μονοπάτι, οι «γενναίοι» όμως που θα φτάσουν στο τέλος της διαδρομής θα αποζημιωθούν.
Το βλέμμα δεν γίνεται να μην μαγνητιστεί από τα κόκκινα φώτα, τον σίδηρο και τον μαγνήτη του έργου «Τhe destroyer (gazing a lighthouse from the top of a funnel)» του Αλέξανδρου Τζάννη, το οποίο λειτουργεί σαν προειδοποίηση ότι εισέρχεσαι σε ένα δυστοπικό τοπίο που έρχεται να συνδέσει την ομορφιά με την παρακμή. Όμως το πιο «τρομακτικά όμορφο» είναι λίγο πιο κάτω.
Το καταλαβαίνει κανείς από το μπλε χρώμα που «γεμίζει» την όραση και από τον απόκοσμο ρυθμικό, ηλεκτρικό τόνο που σε «καλεί» να ανέβεις με προσεκτικά βήματα τη σιδερένια σκάλα. Η ανάβαση προς αυτό το υπνωτικό κάλεσμα οδηγεί στο κέλυφος του Ατμο-Ηλεκτρικού Σταθμού της ΔΕΗ, όπου μέσα σε μια ανοιχτή αίθουσα αιωρείται ένα μεγάλο εκκρεμές το οποίο ενεργοποιεί μια αυτοτροφοδοτούμενη ηλεκτρική κιθάρα: είναι ένα είδος γιγαντιαίου μετρονόμου-θυμιατού που αιωρείται, παράγει ήχο και ορίζει το χρόνο. Πρόκειται για το έργο «Η καρδιά που χτυπούσε τον χρόνο» του συνθέτη Δημήτρη Καμαρωτού, ένα μοναδικό έργο τέχνης που μαγνητίζει, συναρπάζει και δημιουργεί ένα καταρράκτη συναισθημάτων: φόβο, θαυμασμό, νοσταλγία, ακόμη και κατάνυξη.
Περιήγηση μέσα στα «σπλάχνα» του κτιρίου
Και μπορεί να νομίζει κανείς ότι συναισθηματικά έχει «γεμίσει», όμως δεν θα μπορούσε να κάνει μεγαλύτερο λάθος. Κατεβαίνοντας τα σκαλιά ο επισκέπτης εισέρχεται στα έγκατα του παλαιότερου κτιρίου του σταθμού όπου θα βρει μια σκοτεινή «χώρα των θαυμάτων» ντυμένη με τη μουσική από το «Ενός λεπτού Σιγή», το έργο που παρουσίασε σε αυτόν τον χώρο, τον Οκτώβρη του 1995 ο Δημήτρης Παπαϊωάννου για τα θύματα του AIDS. Τις μελωδίες του εμβληματικού δημιουργού πλαισιώνει η μυστηριώδης φιγούρα του γλυπτού «Ομφαλός» του Louis-Philippe Scoufaras από μάρμαρο Καράρας, και το «Ηalf a Light» του Κώστα Σαχπάζη.
Ο Δάντης, η κόλαση, και η βιομηχανική επανάσταση
Ένας ακόμη εντυπωσιακός σταθμός στην έκθεση βρίσκεται στο κεντρικό κτίριο Τ, ανάμεσα στους στρεφόμενους μετασχηματιστές που χρονολογούνται από τον Μεσοπόλεμο. Εκεί είναι τοποθετημένο το μινιμαλιστικό «Ηλιακό σπίτι» του Νίκου Αλεξίου, με τον άδειο αρχιτεκτονικό σκελετό που λειτουργεί σαν ένας μετέωρος ποιητικός χώρος.
Στον ίδιο χώρο στεγάζεται και η εγκατάσταση «102 Years Out of Synch (2013-2015)» του Μιχαήλ Καρίκη. Πρόκειται για μια οπτικοακουστική περφόρμανς εμπνευσμένη από τον τόπο που σύμφωνα με τον μύθο ενέπνευσε την «Κόλαση» του Δάντη. Πρόκειται για την «Κοιλάδα του Διαβόλου» στην Τοσκάνη όπου βρίσκεται ένας από τους μεγαλύτερους σταθμούς γεωθερμικής ενέργειας στον κόσμο.
“This Current Between Us”
Τα μοναδικά έργα της έκθεσης που φιλοξενούνται στα υπόλοιπα κτίρια του Παλαιού Ατμοηλεκτρικού Σταθμού της ΔΕΗ – όλα εξίσου εντυπωσιακά και αξιοσημείωτα- αποτελούν μια ωδή στο βιομηχανικό παρελθόν του χώρου που έρχεται σε διάλογο με τις σημερινές ηλεκτρισμένες κοινωνικές και πολιτισμικές συνδέσεις.
Σε αυτόν τον ενεργειακά, και καλλιτεχνικά, φορτισμένο χώρο, το σύνολο των καλλιτεχνών που συμμετέχουν στο «This Current Between Us» «παίζουν» με την βιομηχανική φύση και την μοναδική αρχιτεκτονική του εργοστασίου, αναδεικνύοντας θραύσματα προσωπικών αφηγήσεων τα οποία συνδέονται αρμονικά με την ιστορία ενός κτιρίου που άλλαξε για πάντα το αστικό τοπίο. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην έκθεση παρουσιάζεται επίσης εκτενές αρχειακό υλικό από το Ιστορικό Αρχείο της ΔΕΗ.
Ιστορικές Εγκαταστάσεις Ατμοηλεκτρικού Σταθμού, Νέου Φαλήρου
Σολωμού 1 & Δημητρίου Φαληρέως, 185 47 Πειραιάς
Διάρκεια έκθεσης: Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου 2022 – Κυριακή 12 Μαρτίου 2023
Ώρες λειτουργίας: Πέμπτη – Κυριακή 16:00 – 20:00
Συμμετέχοντες καλλιτέχνες:
Νίκος Αλεξίου, Κωνσταντίνος Γιώτης, Αναστασία Δούκα, Παναγιώτης Ευαγγελίδης, Ελένη Καλαρά & Βάλια Παπαχρήστου & Ευαγγελή Φίλη, Δημήτρης Καμαρωτός, Μιχαήλ Καρίκης, Αθηνά Κουμπαρούλη, Άννα Λάσκαρη, Βιργινία Μαστρογιαννάκη, Όλγα Μηλιαρέση-Φωκά, Μαρίνα Μήλιου-Θεοχαράκη & Marianne Tuckman, Ελένη Μπαγάκη, Πέτρος Μώρης, Ζάφος Ξαγοράρης, Μαρίνα Ξενοφώντος, Πάολα Παλαβίδη, Νατάσσα Παπαδοπούλου, Δημήτρης Παπαϊωάννου, Κώστας Σαχπάζης, Μαρία Σιδέρη, Θεόδωρος Τζαννετάκης, Αλέξανδρος Τζάννης, Ίρις Τουλιάτου, Ελένη Χριστοδούλου, Κώστας Χριστόπουλος, Micol Assaël, Hypercomf, Ali Kazma, Miriam Simun & Daria Kaufman, Bill Morrison, Louis-Philippe Scoufaras, Jeph Vanger
Συμμετέχουσες καλλιτέχνιδες εργαστηρίου της ΑΣΚΤ:
Αλεξάνδρα Αψωκάρδου, Δέσποινα Βαξεβανίδη, Άννα Μαστρομιχάλη, Κατερίνα Μεσσήνη, Όλγα Σουβερμέζογλου
Η έκθεση “This Current Between Us” πραγματοποιείται στο πλαίσιο του project “Το Άλλο Σώμα”, σε συνεργασία της Blow-Up (ΑΜΚΕ), της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ), τη ΔΕΗ, και με την υποστήριξη των Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ) και του Γραφείου Διασύνδεσης της ΑΣΚΤ.
*Κεντρική Φωτογραφία: Olga Migliaressi Phoca, Apocalypse Now, The Current Between us, Pinelopi Gerasimou
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
