Τα 4 οφέλη της γιόγκα: Πώς επηρεάζει το σώμα και το νου σας

Της Rachel Reiff Ellis

Είτε είστε λάτρης ή όχι της γυμναστικής, η γιόγκα είναι μια προσιτή, ήπια μορφή σωματικής δραστηριότητας που μπορεί να αυξήσει την ευελιξία και τον μυϊκό σας τόνο, καθώς και να σας φέρει σε επαφή με την αναπνοή σας. Μπορεί να ξέρετε ότι «σας κάνει καλό», αλλά υπάρχει μια πληθώρα επιστημονικών μελετών αναφορικά με το πόσο ευεργετική μπορεί να είναι – και τα θετικά είναι πολλά.

Η γιόγκα συνδυάζει συγκεκριμένες στάσεις (asanas), τεχνικές αναπνοής (pranayama) και διαλογισμό (dhyana) για την ολοκλήρωση του νου και του σώματος. Πρόκειται για μια αρχαία ινδική πρακτική που έχει βρει το δρόμο της – σε διάφορες μορφές και μεθόδους – στα σύγχρονα mainstream στούντιο, βίντεο και σπίτια σε όλο τον κόσμο.

«Αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται ή γνωρίζουν για τη γιόγκα είναι μόνο μια διάσταση της αρχικής της μορφής», λέει η Josie Conte, μέλος της Αμερικανικής Οστεοπαθητικής Ένωσης και ιατρός στο Maine-Dartmouth Family Medicine Residency.

«Η λέξη γιόγκα προέρχεται από τη σανσκριτική λέξη ‘γιούκ’, που σημαίνει ‘ενώνω’ σε σχέση με τον εαυτό και τον ανώτερο εαυτό», λέει η ίδια. «Υπάρχουν οκτώ σκέλη της γιόγκα που περιλαμβάνουν όχι μόνο τις στάσεις της γιόγκα αλλά και τρόπους συμπεριφοράς, τη χρήση της αναπνοής για αλλαγή στο νου και το σώμα, το διαλογισμό, την απόσυρση των αισθήσεων και μια διαλογιστική συνείδηση».

Η γιόγκα που πιθανότατα θα δείτε περισσότερο στο στούντιο της γειτονιάς σας είναι μια εκδοχή που ονομάζεται Hatha γιόγκα, η οποία επικεντρώνεται κυρίως στην κίνηση, με κάποια πρόσθετη εστίαση στην αναπνοή και το διαλογισμό.

Η Neha Gothe, αναπληρώτρια καθηγήτρια κινησιολογίας και κοινοτικής υγείας στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στην Urbana-Champaign, η οποία ερευνά τις επιδράσεις της γιόγκα στον εγκέφαλο και τη γνωστική υγεία, λέει ότι η Hatha γιόγκα είναι συχνά η σχολή στην οποία εστιάζει στις μελέτες της.

«Είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης για κάποιον αρχάριο που δεν έχει ξανακάνει γιόγκα», λέει. «Η κίνηση μπορεί να είναι κάτι που κάνεις όρθιος ή καθιστός∙ κάποιες ασκήσεις στη γιόγκα γίνονται ύπτια, όπου ξαπλώνεις στο στρώμα της γιόγκα καθώς κινείς το σώμα σου. Η Hatha είναι ένας συνδυασμός αυτών των διαφορετικών δραστηριοτήτων».

Να τι έχει ανακαλύψει η Gothe -και άλλοι- ότι η γιόγκα μπορεί να κάνει για το σώμα και τον εγκέφαλό σας.

Οξύνει τις δεξιότητες σκέψης

Τα οφέλη που έχει μια τακτική πρακτική γιόγκα στη στάση του σώματος, την ισορροπία και την ευλυγισία σας μπορεί να είναι οι πρώτες αλλαγές που παρατηρείτε, αλλά και ο εγκέφαλός σας παίρνει μια ώθηση όταν βρίσκεστε στο στρώμα. Σε μια μελέτη, η Gothe και οι συνεργάτες της έβαλαν τους συμμετέχοντες σε ένα πρωτόκολλο εξάσκησης γιόγκα διάρκειας 3 έως 6 μηνών για μία ώρα την ημέρα, τρεις ημέρες την εβδομάδα. Κάθε συμμετέχοντας ολοκλήρωσε μια σάρωση εγκεφάλου πριν και μετά το χρονικό αυτό διάστημα.

«Αυτό γίνεται για να μπορέσουμε φυσικά και βιολογικά να δούμε πώς αλλάζει ο εγκέφαλος ή πώς αλλάζουν οι συνδέσεις και τα δίκτυα στον εγκέφαλο ως συνάρτηση της πρακτικής της γιόγκα», λέει η Gothe.

Τι βρήκαν: Θετικές επιδράσεις στην εκτελεστική λειτουργία, το σύνολο των δεξιοτήτων που χρειάζεστε για να θέτετε στόχους, να ακολουθείτε οδηγίες πολλαπλών βημάτων και να μένετε συγκεντρωμένοι. Επιπλέον, σε μια συστηματική ανασκόπηση πολλών μελετών, η Gothe και οι συνεργάτες της βρήκαν ακόμη περισσότερα παρόμοια αποτελέσματα.

«Η ανασκόπηση αφορούσε διαφορετικούς πληθυσμούς – φοιτητές, εργαζομένους ενήλικες, ηλικιωμένους – και σε όλες τις περιπτώσεις, όλοι έδειξαν θετική βελτίωση στη νόηση».

Μειώνει το στρες και τη φλεγμονή

Αν αναλύσετε τη λέξη «ασθένεια» στα αγγλικά, ορίζετε το άγχος: ‘dis-ease’, δηλαδή απουσία χαλαρότητας. Αυτό το άγχος μπορεί να προέρχεται από τη φασαρία της ζωής ή μπορεί να είναι αποτέλεσμα άλλων παθήσεων που αντιμετωπίζετε. Όπως και να έχει, έχει αρνητικές σωματικές επιπτώσεις.

Το άγχος όχι μόνο σας κάνει να αισθάνεστε άσχημα ψυχικά, αλλά προκαλεί και χάος στα …σωθικά σας. Όταν αισθάνεστε άγχος, είτε σας κυνηγάει ένα άγριο ζώο είτε κάθεστε σε ένα γραφείο προσπαθώντας να προλάβετε μια προθεσμία, οι μύες σας τεντώνονται, η αναπνοή σας γίνεται ρηχή και σύντομη, η καρδιά σας χτυπά πιο δυνατά (αυξάνοντας την αρτηριακή πίεση) και το σώμα σας απελευθερώνει κορτιζόλη, μια ορμόνη του στρες που αυξάνει τη φλεγμονή στους ιστούς και τα όργανά σας.

Μια τακτική πρακτική γιόγκα βάζει το σώμα σας σε σκόπιμη ηρεμία, δίνοντάς του την ευκαιρία να ξεκουραστεί από τις επιπτώσεις που έχει το στρες στα συστήματά σας.

«Η προσπάθεια της κίνησης του σώματος και της χαλάρωσης του σώματος μέσω των asana [στάσεις γιόγκα] χαλαρώνει το μυαλό και όλες αυτές οι δυνάμεις – κυτοκίνες, αρτηριακή πίεση και καρδιακός ρυθμός – μαθαίνουν να χαλαρώνουν», λέει η Barbara Moss, ειδικός οικογενειακής ιατρικής στην Augusta του Maine.

Μειώνει τον χρόνιο πόνο

Σε μελέτες σε άτομα με χρόνιες καταστάσεις πόνου, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η γιόγκα μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στον πόνο στη μέση, την αρθρίτιδα, την ινομυαλγία και τον πόνο στον αυχένα. Τα αποτελέσματα για τον πόνο στην πλάτη είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακά, λέει η Conte.

«Μια μελέτη στην επιθεώρηση Annals of Internal Medicine έδειξε πώς 313 άτομα με χρόνιο πόνο στη μέση αύξησαν την κινητικότητά τους συμμετέχοντας σε ένα μάθημα γιόγκα μία φορά την εβδομάδα -και αυτό βρέθηκε να είναι πιο αποτελεσματικό από την καθιερωμένη θεραπεία», παρατηρεί η Conte.

Μάλιστα, το Αμερικανικό Κολλέγιο Ιατρών συνιστά τη γιόγκα ως την πρώτη θεραπεία για τον χρόνιο πόνο στη μέση, πριν από τη φαρμακευτική αγωγή.

Ενισχύει την mindful διατροφή

Για πολλούς, η No1 ερώτηση είναι «Μα μπορεί η γιόγκα να με βοηθήσει να χάσω βάρος;». Μπορεί, αλλά ίσως όχι με τον τρόπο που νομίζετε. Σε μια καθημερινότητα με γρήγορους ρυθμούς, είναι σύνηθες να θέλει κανείς να μετατρέψει μια πρακτική όπως η γιόγκα σε ένα quick-fix πρόγραμμα γυμναστικής, αλλά η Moss επιμένει ότι αυτό το ολοκληρωμένο «αρχαίο σύστημα ζωής» σχεδιάστηκε για κάτι πολύ περισσότερο από αυτό.

«Η γιόγκα δεν αφορά το να έχεις six pack κοιλιακούς και να στέκεσαι στο κεφάλι σου, αλλά να μάθεις για την ίδια την εμπειρία σου και να κάνεις τα βήματα προς το επόμενο επίπεδο θεραπείας».

Η έρευνα δείχνει ότι οι άνθρωποι που κάνουν γιόγκα τουλάχιστον μισή ώρα, μια φορά την εβδομάδα για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια, παίρνουν λιγότερο βάρος στη μέση ηλικία από όσους δεν το κάνουν. Οι άνθρωποι που είναι υπέρβαροι συνήθως χάνουν βάρος υπό τις ίδιες συνθήκες.

Όταν αφιερώνετε χρόνο στη γιόγκα, συντονίζεστε περισσότερο με το σώμα σας, και αυτό μπορεί να σας κάνει να τρώτε πιο συνειδητά. Γίνεστε καλύτεροι στο να ακούτε τα σήματα πείνας του σώματός σας και -το πιο σημαντικό- τα σημάδια που σας δείχνουν ότι έχετε χορτάσει και πρέπει να σταματήσετε να τρώτε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Τι είναι το σύνδρομο people-pleasing και πώς μπορεί να βλάψει την υγεία σας
• Το hustle culture είναι ένας επικίνδυνος μύθος, σύμφωνα με ειδικούς του burnout