Βιοποικιλότητα: Καμπανάκι από τον ΣΕΒ για τις «εκκρεμότητες»
Επικαιροποίηση της εθνικής στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα με εναρμόνιση των επιτρεπόμενων χρήσεων γης με τις διεθνείς πρακτικές και διευκόλυνση της μετάβασης των επιχειρήσεων στο νέο πλαίσιο δημοσιοποίησης πληροφοριών σχετικά με τις επιπτώσεις της δραστηριότητάς τους στη βιοποικιλότητα προτείνει μεταξύ άλλων ο ΣΕΒ ενόψει των προκλήσεων, αλλά και των ευκαιριών που αναδύει το νέο πλαίσιο υποχρεώσεων.
Η προστασία της βιοποικιλότητας ανάγεται σε μείζον θέμα μιας και η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και η μετάβαση σε κλιματική ουδετερότητα το 2050 δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς να σταματήσει η απώλεια της φύσης.
Επίσης, οι φυσικές καταστροφές που προκαλούνται από την υποβάθμιση των οικοσυστημάτων και την κλιματική αλλαγή κοστίζουν πάνω από 300 δισ. δολάρια ετησίως, ενώ η μετάβαση σε επιχειρηματικά μοντέλα που βάζουν σε προτεραιότητα τη φύση μπορεί να δημιουργήσει ευκαιρίες αξίας 10 τρισ. δολάρια και 395 εκατομμύρια θέσεις εργασίας έως το 2030.
Στο Special Report ΣΕΒ, με θέμα: «Προστασία της βιοποικιλότητας και νέο πλαίσιο υποχρεώσεων για τις επιχειρήσεις», γίνεται μνεία στην ευρωπαϊκή στρατηγική, σε συνέχεια πρότασης νόμου τον Ιούνιο του 2022 για την αποκατάσταση της φύσης. Σύμφωνα με αυτήν σε κάθε κράτος μέλος θα ισχύουν νομικά δεσμευτικοί στόχοι για την αποκατάσταση της φύσης σε διάφορα οικοσυστήματα που συμπληρώνουν την ισχύουσα νομοθεσία. Στόχος είναι τα μέτρα αποκατάστασης της φύσης να καλύψουν τουλάχιστον το 20% των χερσαίων και θαλάσσιων περιοχών της Ε.Ε. έως το 2030 και, τελικά, να επεκταθούν σε όλα τα οικοσυστήματα που χρήζουν αποκατάστασης έως το 2050.
Σημειώνεται ότι το Παγκόσμιο Πλαίσιο για τη Βιοποικιλότητα μετά το 2030 περιλαμβάνει 3 ιδιαίτερα σημαντικούς στόχους για τις επιχειρήσεις μεταξύ των 23 ειδικών στόχων.
Είναι οι στόχοι 15, 18 και 19. Ο στόχος 15 αφορά στη λήψη μέτρων που θα υποχρεώνουν τις μεγάλες επιχειρήσεις, τις πολυεθνικές εταιρείες και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα:
α) Να παρακολουθούν τακτικά, να αξιολογούν και να γνωστοποιούν με διαφάνεια τους κινδύνους, τις εξαρτήσεις και τις επιπτώσεις τους στη βιοποικιλότητα, κατά μήκος των δραστηριοτήτων τους, των αλυσίδων εφοδιασμού και αξίας και των χαρτοφυλακίων τους.
β) Να παρέχουν τις απαραίτητες πληροφορίες στους καταναλωτές για την προώθηση βιώσιμων καταναλωτικών προτύπων.
γ) Να υποβάλουν εκθέσεις σχετικά με τη συμμόρφωση με τους κανονισμούς και τα μέτρα για την πρόσβαση και τον καταμερισμό των οφελών.
Ο στόχος 18 αφορά στον προσδιορισμό έως το 2025 και τη σταδιακή εξάλειψη επιδοτήσεων που βλάπτουν τη βιοποικιλότητα και ο στόχος 19 αφορά στην αύξηση του επιπέδου των χρηματοδοτικών πόρων που σχετίζονται με τη βιοποικιλότητα, κινητοποιώντας τουλάχιστον 200 δισ. δολ. ετησίως.
Πέρα από τους παραπάνω τρεις στόχους που επηρεάζουν οριζόντια την επιχειρηματικότητα, αρκετοί από τους υπόλοιπους στόχους στο Παγκόσμιο Πλαίσιο για τη Βιοποικιλότητα μετά το 2020 επηρεάζουν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό συγκεκριμένους τομείς.
Για παράδειγμα, οι στόχοι 2 και 3 για την αποκατάσταση του 30% των οικοσυστημάτων και την προστασία του 30% τουλάχιστον των περιοχών εκτιμάται ότι θα επηρεάσει όλη την αλυσίδα αξίας τροφίμων, την υλοτομία, τη γεωργία, τις υδατοκαλλιέργειες, την ενέργεια και την εξόρυξη. Επίσης, ο στόχος 7 για τη μείωση της ρύπανσης αφορά περισσότερο την παραγωγή πλαστικών και χημικών, τη διαχείριση αποβλήτων, την ανακύκλωση συσκευασιών και ολόκληρη την αγροτική παραγωγή, καθώς τίθενται όρια στη χρήση φυτοφαρμάκων.
Οι εκκρεμότητες στην Ελλάδα
Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα, η Εθνική Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα καταρτίστηκε το 2014 μαζί με το 5ετές σχέδιο δράσης. Σύμφωνα με την έκθεση του ΣΕΒ, παρότι ήταν ένα σημαντικό πρώτο βήμα στην αντιμετώπιση του προβλήματος, σήμερα χρήζει επικαιροποίησης με βάση τόσο τα νέα δεδομένα, όσο και την ανάγκη κάλυψης εκκρεμοτήτων όπως ο προσδιορισμός των ειδικών ανά τόπο στόχων και μέτρων διατήρησης στις περιοχές Natura 2000.
Οι εκκρεμότητες αυτές έχουν επιπτώσεις στην ορθολογική και ολοκληρωμένη ανάπτυξη των περιοχών αυτών, σύμφωνα με τους αναλυτές, που τονίζουν ότι οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης θα πρέπει να εναρμονίζονται με τις σύγχρονες ευρωπαϊκές αλλά και διεθνείς πρακτικές προστασίας, διατήρησης και βιώσιμης ανάπτυξης και να καταστεί εφικτή η ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων σε συμφωνία με τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής.
Η επικαιροποιημένη εθνική στρατηγική για τη βιοποικιλότητα θα πρέπει επίσης να διευκολύνει τη μετάβαση των επιχειρήσεων στο νέο πλαίσιο προσδιορισμού των εξαρτήσεών τους από τη φύση και δημοσιοποίησης πληροφοριών σχετικά με τις επιπτώσεις της δραστηριότητάς τους στη βιοποικιλότητα.
Διαπιστώνεται επίσης ανάγκη ενημέρωσης των επιχειρήσεων. Η προστασία της βιοποικιλότητας εξελίσσεται σε πρωτεύων ζήτημα βιωσιμότητας και η επικαιροποίηση της εθνικής στρατηγικής είναι ένα πρώτο και απαραίτητο βήμα. Όμως οι σημαντικές αλλαγές που συνεπάγονται οι στόχοι που θεσπίζονται σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο αλλάζουν τα δεδομένα και για τις επιχειρήσεις, καθιστώντας κρίσιμη την ενημέρωσή τους.
Ενδεικτικά αναφέρεται η υποχρέωση παρακολούθησης, αξιολόγησης και γνωστοποίησης των κινδύνων, εξαρτήσεων και επιπτώσεων της δραστηριότητάς τους για τη βιοποικιλότητα (στόχος 15), ο προσδιορισμός και η σταδιακή εξάλειψη κινήτρων και επιδοτήσεων που πλήττουν τη βιοποικιλότητα (στόχος 18), η αύξηση της χρηματοδότησης για δράσεις προστασίας της φύσης (στόχος 19), αλλά και στόχοι που αφορούν τις βασικές αλυσίδες αξίας (τρόφιμα, γεωργία, ιχθυοκαλλιέργεια, υλοτομία, ενέργεια, εξόρυξη).
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
