«Φρένο» στα μέτρα στήριξης για το ενεργειακό κόστος βάζει το Eurogroup

Σε ένα πιο περιοριστικό δημοσιονομικό προσανατολισμό για το 2024, ιδίως μέσω της σταδιακής κατάργησης των μέτρων ενεργειακής στήριξης, συμφώνησε το Eurogroup, ενόψει της προετοιμασίας των εθνικών προϋπολογισμών του επόμενου έτους.

“Βρισκόμαστε σε σημείο καμπής για τα δημόσια οικονομικά μας, μετά από 7 χρόνια επεκτατικής πολιτικής“, δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup, Πασκάλ Ντόναχιου. Ωστόσο αυτή η απαραίτητη επεκτατική πολιτική, λόγω των επιπτώσεων πολλών κραδασμών, δημιούργησε επίσης υψηλά χρέη που τώρα πρέπει οι χώρες της ευρωζώνης να αρχίσουν να αντιμετωπίζουν, πρόσθεσε ο ίδιος. Όπως επισημαίνεται στη δήλωση του Eurogroup, ο Πασκάλ Ντόναχιου τόνισε για τη δημοσιονομική πολιτική του 2024 ότι στόχος είναι να επιδιωχθεί «μια σταδιακή και ρεαλιστική δημοσιονομική εξυγίανση» που περιλαμβάνει επίσης μεταρρυθμίσεις και ταυτόχρονα επιτρέπει την αύξηση των επενδύσεων, τόσο μέσω δημόσιων όσο και ιδιωτικών πηγών και της Διευκόλυνσης Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και άλλων μηχανισμών της ΕΕ.

Ο Επίτροπος Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι, εξέφρασε την ικανοποίησή του που η δήλωση του Eurogroup είναι σύμφωνη με τις δημοσιονομικές συστάσεις που παρουσίασε η Επιτροπή τον Μάιο. Τόνισε ότι ο επεκτατικός δημοσιονομικός προσανατολισμός των τελευταίων τριών ετών, σε συνδυασμό με τη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ, ήταν καθοριστικός για τη στήριξη της οικονομίας της ζώνης του ευρώ έναντι των κραδασμών της πανδημίας και του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των τιμών της ενέργειας που αυτό προκάλεσε. Ωστόσο, τόνισε, ότι καθώς οι οικονομίες της ευρωζώνης συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν ακόμη υψηλό -αν και μειούμενο- πληθωρισμό, αυξημένο δημόσιο χρέος και υψηλότερα επιτόκια, «απαιτείται πιο περιοριστικός δημοσιονομικός προσανατολισμός για το επόμενο έτος, ιδίως μέσω της σταδιακής κατάργησης των μέτρων ενεργειακής στήριξης». Ο Π. Τζεντιλόνι σημείωσε ότι υπάρχει «πολύ ευρεία συμφωνία» σε αυτό. «Εν μέρει, πρόκειται για τη διασφάλιση ότι η δημοσιονομική πολιτική θα συνεχίσει να λειτουργεί παράλληλα με τη νομισματική πολιτική την επόμενη περίοδο», ανέφερε.

Όσον αφορά τις συστάσεις της Επιτροπής για συγκεκριμένες χώρες, ο Π. Τζεντιλόνι είπε ότι βαθμονομήθηκαν για να χαράξουν μια πορεία προς την επίτευξη του παραπάνω στόχου, επιδιώκοντας παράλληλα τις κρίσιμες επενδύσεις που απαιτούνται σε τομείς προτεραιοτήτων, όπως η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.

Καταλήγοντας, ο Επίτροπος Οικονομίας τόνισε τη σημασία της επίτευξης μιας καλής συμφωνίας μέχρι το τέλος του έτους για τη μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών κανόνων, λέγοντας ότι το χρονοδιάγραμμα αυτό είναι το κλειδί για να καταστεί δυνατή η έγκαιρη εφαρμογή των νέων κανόνων για την προετοιμασία των εθνικών προϋπολογισμών για το 2025. «Χρειαζόμαστε ένα σταθερό, αξιόπιστο, προβλέψιμο πλαίσιο για τη στήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης και σταθερότητας στην Ευρώπη. Η επίτευξη αυτής της συμφωνίας το φθινόπωρο πρέπει να είναι κοινή μας προτεραιότητα», ανέφερε ο Π. Τζεντιλόνι.

Ολόκληρη η δήλωση του Eurogroup:

«Η οικονομία της ζώνης του ευρώ έχει αποδείξει την ανθεκτικότητά της, ανακάμπτοντας σημαντικά από δύο διαδοχικές και σημαντικές εξωγενείς κρίσεις που προέρχονται από την πανδημία Covid-19 και τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Η ανάπτυξη το 2022 ήταν καλύτερη από το αναμενόμενο, υποστηριζόμενη από μια ταχεία, ισχυρή και συντονισμένη απάντηση πολιτικής σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ, αντανακλώντας τις συζητήσεις στο Eurogroup. Μετά την επιβράδυνση φέτος, η ανάπτυξη το 2024 αναμένεται να βελτιωθεί καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις υποχωρούν. Ωστόσο, ενώ η αβεβαιότητα γύρω από τις οικονομικές προοπτικές έχει μειωθεί, παραμένει αυξημένη και οι κίνδυνοι σταθμίζονται σε μεγάλο βαθμό προς τα κάτω. Οι αγορές εργασίας της ζώνης του ευρώ -μια πηγή ισχύος μέχρι σήμερα- πρόκειται να συνεχίσουν να παρουσιάζουν χαμηλή ανεργία και υψηλά ποσοστά δραστηριότητας. Παρά τη μείωση, ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ παραμένει βασική ανησυχία, εμφανίζοντας αποκλίσεις μεταξύ των κρατών μελών. Ο βασικός πληθωρισμός μειώνεται σταδιακά, με τον πυρήνα του να είναι πιο επίμονος. Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε βασικούς καθοριστικούς παράγοντες, ιδιαίτερα τα περιθώρια και τις μισθολογικές εξελίξεις. Είναι σημαντικό ο πληθωρισμός να μειωθεί περαιτέρω και οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό να παραμείνουν καλά σταθεροποιημένες. Το Eurogroup εξακολουθεί να ανησυχεί για τον αντίκτυπο του πληθωρισμού στην οικονομία της ζώνης του ευρώ και τις συνέπειές του για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις μας.

Την περίοδο 2020-2022 ο δημοσιονομικός προσανατολισμός στη ζώνη του ευρώ ήταν επεκτατικός για την αντιμετώπιση των εξωτερικών κραδασμών και την προστασία των ευάλωτων κοινωνιών μας. Ταυτόχρονα, αυτές οι πολιτικές έχουν επιβαρύνει επιπλέον τα δημόσια οικονομικά. Ενώ η εξυγίανση έχει ήδη ξεκινήσει, η επίδραση του επίμονου πληθωρισμού και του υψηλότερου κόστους δανεισμού θα πρέπει να αντιμετωπιστεί για τη μείωση των δεικτών ελλείμματος και χρέους με την πάροδο του χρόνου.

Υπό το πρίσμα αυτό, δικαιολογείται μια στρατηγική αποφασιστικής, σταδιακής και ρεαλιστικής δημοσιονομικής εξυγίανσης, για την ενίσχυση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, για την ανοικοδόμηση δημοσιονομικών αποθεμάτων ασφαλείας, για την επίτευξη υψηλότερης βιώσιμης ανάπτυξης, για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ζώνης του ευρώ στις μελλοντικές προκλήσεις. Ταυτόχρονα, η εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων καθώς και η διασφάλιση και η αύξηση των επενδύσεων, τόσο μέσω δημόσιων όσο και ιδιωτικών πηγών και μέσω της Διευκόλυνσης Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) και άλλων μηχανισμών της ΕΕ, παραμένει βασικός στόχος, ιδίως για τις κοινές προτεραιότητες όπως η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση και οι αμυντικές δυνατότητες.

Στις 16 Ιουνίου, το Συμβούλιο συμφώνησε σε ειδικές για κάθε χώρα δημοσιονομικές συστάσεις για το 2023 και το 2024, οι οποίες περιλαμβάνουν συστάσεις για διαφοροποιημένη δημοσιονομική προσπάθεια. Ελλείψει ανανεωμένων κραδασμών στις τιμές της ενέργειας, στη ζώνη του ευρώ θα προσπαθήσουμε να περιορίσουμε τα μέτρα ενεργειακής στήριξης, χρησιμοποιώντας τις σχετικές εξοικονομήσεις για τη μείωση των κρατικών ελλειμμάτων, το συντομότερο δυνατό το 2023 και το 2024. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Επιτροπής, για τα περισσότερα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ, αυτό αναμένεται να είναι αρκετό για την υλοποίηση των δημοσιονομικών συστάσεων. Σύμφωνα με προηγούμενες δηλώσεις του Eurogroup, θα αποφύγουμε μόνιμα μέτρα αύξησης του ελλείμματος για να διευκολύνουμε τη διαρκή μείωση του ελλείμματος και του χρέους. Θα επιτύχουμε τον απαραίτητο συνολικό περιοριστικό δημοσιονομικό προσανατολισμό στη ζώνη του ευρώ για το 2024, με την εφαρμογή των δημοσιονομικών συστάσεων από όλα τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ.

Το Eurogroup θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις οικονομικές και δημοσιονομικές εξελίξεις τακτικά και θα προσαρμόζει τις συμβουλές πολιτικής όπως απαιτείται, συμπεριλαμβανομένης της προσαρμογής τους στις οικονομικές συνθήκες. Σημαντικό στοιχείο του συντονισμού των πολιτικών είναι το αναθεωρημένο πλαίσιο δημοσιονομικής διακυβέρνησης, όπου προχωρούν οι εργασίες με σκοπό την ολοκλήρωση του νομοθετικού έργου το 2023. Στο πλαίσιο αυτό, το Eurogroup θα επανεξετάσει τις δημοσιονομικές πολιτικές των μελών της ζώνης του ευρώ τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με την Επιτροπή γνωμοδοτήσεις σχετικά με τα σχέδια προϋπολογισμού για το 2024.»