Οικονομία: Άνοιξε ο χορός των αναβαθμίσεων – Οι προκλήσεις
Προάγγελο των αναβαθμίσεων που αναμένονται το προσεχές διάστημα από τους οίκους αξιολόγησης που είναι αναγνωρισμένοι από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αποτελεί η αναβάθμιση του αξιόχρεου του ελληνικού δημοσίου από τον γερμανικό οίκο Scope Ratings την Παρασκευή και από τον ιαπωνικό Rating and Investment Information (R&I) στις αρχές της περασμένης εβδομάδας.
Στις 8 Σεπτεμβρίου αναμένεται η πρώτη “επίσημη” αναβάθμιση, με την προγραμματισμένη αξιολόγηση του καναδικού οίκου DBRS ενώ θα ακολουθήσουν οι αμερικανικοί οίκοι. Η έκθεση της Moody’s, που διατηρεί τη χώρα τρεις βαθμίδες χαμηλότερα από την επενδυτική (Ba3) αναμένεται στις 15 Σεπτεμβρίου και έπεται η Standard & Poor’s στις 20 Οκτωβρίου και στις 2 Δεκεμβρίου η Fitch.
Αν και η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας είναι αναμενόμενη εξέλιξη και εν πολλοίς έχει προεξοφληθεί από τις αγορές, αναμένεται με ενδιαφέρον η αντίδραση των επενδυτών αυτή την εβδομάδα, με τις μετοχές των τραπεζών να βρίσκονται στο επίκεντρο εν μέσω και των ανακοινώσεων για τα οικονομικά αποτελέσματα εξαμήνου.
Η αναβάθμιση τονώνει επίσης το αίσθημα αισιοδοξίας για την πορεία της οικονομίας εν μέσω προκλήσεων στο ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον. Ενισχύει την εμπιστοσύνη των επενδυτών, ευνοεί την αύξηση των επενδύσεων και συνεισφέρει στη μείωση του κόστους χρηματοδότησης και στη βελτίωση των ρυθμών ανάπτυξης. Ως αποτέλεσμα, διευρύνονται οι δυνατότητες φορολογικών εσόδων αλλά και τα περιθώρια παροχών.
Εξάλλου, για τον μέσο πολίτη το όφελος από την αναβάθμιση έρχεται μέσα από την ανάπτυξη της οικονομίας και τη δυνατότητά της να υποστηρίζει καλύτερους μισθούς τόσο μέσω του δημόσιου όσο και μέσω του ιδιωτικού τομέα. Έτσι, σε συνδυασμό και με την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και με μέτρα στήριξης των εισοδημάτων των πιο ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων θα αντιμετωπίζεται ο πληθωρισμός και πιθανόν άλλες προκλήσεις όπως οι αυξήσεις πρώτων υλών, μεταφορικών, ενέργειας κ.ο.κ. Οικονομικοί αναλυτές τονίζουν ιδιαίτερα τη σημασία της αξιοποίησης των διαθέσιμων κονδυλίων με γνώμονα την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα της οικονομίας.
Η κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, με σχετική καθυστέρηση συγκριτικά με άλλες χώρες που μπήκαν σε μνημόνια, σημαίνει επίσης δημοσιονομική σταθερότητα και βιωσιμότητα του χρέους και των ρυθμών ανάπτυξης της οικονομίας. Εξάλλου, συνοδευτικά των θετικών σχολίων στις εκθέσεις των διεθνών οίκων που αναβαθμίζουν την οικονομία, σημειώνονται και οι προκλήσεις όπως το υψηλό δημόσιο χρέος, οι πολιτικοί κίνδυνοι μακροπρόθεσμα και οι ευπάθειες του τραπεζικού συστήματος, όπως επισημαίνει η Scope.
Οι αναβαθμίσεις Scope και R&I
O γερμανικός οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης αναβάθμισε το αξιόχρεο της Ελλάδας σε ΒΒΒ- με σταθερές προοπτικές από ΒΒ+ με θετικές προοπτικές σε συνέχεια της ευρωπαϊκής θεσμικής στήριξης, της ευνοϊκής πορείας του δημόσιου χρέους και των μεταρρυθμίσεων στον τραπεζικό τομέα.
Σημειώνει ωστόσο μεταξύ άλλων ότι το υψηλό δημόσιο χρέος αναδύει μελλοντικές προκλήσεις όπως η σταδιακή εξασθένηση της ισχυρής διάρθρωσής του, με υψηλότερο κόστος αναχρηματοδότησης, σε συνδυασμό με τη σταδιακή μετάβαση της κατοχής του χρέους από δημόσιους φορείς σε ιδιώτες και τη μικρότερη διάρκεια αποπληρωμής του νέου χρέους.
Επιπλέον, καταγράφει κάποιες αδυναμίες του τραπεζικού τομέα και δυνητικές διαρθρωτικές οικονομικές αδυναμίες, όπως ένας μέτριος μεσοπρόθεσμος ρυθμός ανάπτυξης, υψηλή ανεργία, αδύναμος εξωτερικός τομέας και μακροπρόθεσμες περιβαλλοντικές προκλήσεις. Ο οίκος θεωρεί πάντως ότι οι κίνδυνοι για το αξιόχρεο είναι ισορροπημένοι και η ανάλυση βιωσιμότητας δείχνει περαιτέρω πτώση στο 160,7% το 2023 και στο 141,6% έως το 2028 με την ανάπτυξη του ΑΕΠ στο 2,4% το 2023, 1,6% το 2024 και 1,3% την περίοδο 2025-2028.
Τέλος υπενθυμίζεται ότι ο ιαπωνικός οίκος Rating and Investment Information (R&I) αναβάθμισε το αξιόχρεο του ελληνικού δημοσίου στην επενδυτική βαθμίδα BBB- με σταθερές προοπτικές από ΒΒ+ με σταθερή προοπτική.
Στην έκθεσή του κάνει αναφορά στο σταθερό πολιτικό σκηνικό μετά τις εκλογές, στην ισχυρή ανάπτυξη το 2022, πάνω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης και στις προβλέψεις της κυβέρνησης και της ΕΕ για ρυθμό 2,3% και 2,4%, αντίστοιχα, το 2023.
Λόγος γίνεται επίσης στην έκθεση για την πρόοδο στη διάθεση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, τη βελτίωση του δημοσιονομικού ισοζυγίου μετά το μεγάλο έλλειμμα που καταγράφηκε λόγω της πανδημίας, τη μείωση του χρέους στο 171,3% του ΑΕΠ το 2022 και για την διεκδίκηση πρόσθετης χρηματοδότησης από το REPowerEU Plan, επιπλέον των κεφαλαίων που είναι διαθέσιμα στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης.
