Φυσικό αέριο: Διαταραχή στις αγορές με …κίνδυνο για τους λογαριασμούς

Φυσικό αέριο: Διαταραχή στις αγορές με …κίνδυνο για τους λογαριασμούς
Photo: Φωτ. Προσωπικού Αρχείου
Επιστρέφουν οι φόβοι για ακριβό ρεύμα το χειμώνα - Η απειλή κινητοποιήσεων στην Αυστραλία φέρνει κύματα ανασφάλειας  

Επιστρέφουν στις διεθνείς αγορές οι κίνδυνοι για το φυσικό αέριο με αποτέλεσμα οι καταναλωτές στην Ευρώπη, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, να αναρωτιούνται αν είναι ώρα να λάβουν μέτρα για τις προμήθειες καυσίμων θερμότητας ενόψει του χειμώνα. 

Πιθανές διαταραχές στον εφοδιασμό LNG της Αυστραλίας έχουν προκαλέσει φόβους και νευρικότητα στις αγορές πυροδοτώντας ήδη αύξηση των τιμών. Οι τιμές αναφοράς στο Χρηματιστήριο του Άμστερνταμ (TTF) έφτασαν τα 40 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh) ενώ ένα μήνα νωρίτερα η τιμή ήταν λίγο κάτω από τα 30 ευρώ ανά MWh.

Αναλυτές και παράγοντες της αγοράς, που προέβλεπαν πτώση τιμών, τώρα αναθεωρούν. Αν και δεν υπάρχουν φωνές που να θεωρούν πιθανό το σενάριο επιστροφής της κρίσης του περασμένου φθινοπώρου πληθαίνουν οι εκτιμήσεις για αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου τους επόμενους μήνες.

Δεδομένου ότι οι τιμές είναι ακόμη προσιτές, παράγοντες της αγοράς θεωρούν τη συγκυρία κατάλληλη για προγραμματισμό προμηθειών ενόψει φθινοπώρου και χειμώνα. Εξάλλου, η εικόνα των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης του φυσικού αερίου δείχνουν ότι οι τιμές το δ’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους και το α’ τρίμηνο του επόμενου έτους θα είναι υψηλότερες από τις τιμές του καλοκαιριού (51,45 ευρώ/MWh για το δ’ τρίμηνο και 57,55 ευρώ/MWh για τα συμβόλαια του α’ τριμήνου του 2024).

Η τιμή του φυσικού αερίου αναμένεται να ανέβει όσο πλησιάζουμε στον χειμώνα αλλά καθώς τα επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Ευρώπη είναι ικανοποιητικά, δεν δικαιολογείται φόβος για δραστικές αυξήσεις τιμών. Είναι ωστόσο ζητούμενο εάν η επερχόμενη περίοδος, κατά την οποία αυξάνονται οι ανάγκες για θέρμανση, θα επιβεβαιώσει τις προβλέψεις ότι θα είναι ήπια η όποια αύξηση, ειδικά μετά την εμπειρία της προηγούμενης χειμερινής σεζόν. Υπενθυμίζεται ότι οι τιμές αναφοράς του φυσικού αερίου είχαν ξεπεράσει και τα επίπεδα των 330 ευρώ τον Αύγουστο του 2022.

Στο πλαίσιο αυτής της εμπειρίας εξάλλου παραμένει η ανησυχία των καταναλωτών για τους λογαριασμούς των επομένων μηνών, αν και η “πηγή του κακού” είναι στην άλλη άκρη του …πλανήτη. Αναδείχθηκε με τα αιτήματα των εργαζομένων σε μονάδες των Chevron και Woodside Energy Group (με μερίδιο πάνω από 10% στις παγκόσμιες προμήθειες LNG) για υψηλότερες αμοιβές σε συνέχεια των υπερκερδών που απέφερε το ράλι στις τιμές του φυσικού αερίου πέρυσι. Σημειώνεται ότι αν και οι διαπραγματεύσεις εργαζομένων – εργοδοτών είναι σε εξέλιξη, η πιθανότητα απεργιακών κινητοποιήσεων στην Αυστραλία απειλεί ήδη να προκαλέσει διαταραχή στις παγκόσμιες προμήθειες με αλυσιδωτές αντιδράσεις και με αποτύπωμα στους τελικούς καταναλωτές που ήδη πλήττονται από τα κύματα ανατιμήσεων του πληθωρισμού. Αν και η κατανάλωση παραμένει σχετικά χαμηλή, παρά τις έκτακτες ανάγκες που προκάλεσαν οι ακραίες συνθήκες καύσωνα, απομένει σύμφωνα με τους αναλυτές λίγος χρόνος για την περίοδο υψηλής ζήτησης και η προοπτική παρατεταμένου κλεισίματος μονάδων τροφοδοτεί τις τιμές χονδρικής. 

Εξάλλου στην Ευρώπη υπάρχει και η εμπειρία της απόφασης της Ρωσίας να περιορίσει τις ροές φυσικού αερίου συντηρώντας τους κινδύνους, με στελέχη μεγάλων ενεργειακών εταιρειών να προειδοποιούν τις τελευταίες εβδομάδες ότι ένας κρύος χειμώνας και απροσδόκητες διαταραχές θα μπορούσαν να αναβαθμίσουν τον κίνδυνο ελλείψεων. Ήδη πάντως εδώ και δύο μήνες ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, επικεφαλής του Ομίλου Mytilineos, είχε προβλέψει ότι έχουμε δει τα χαμηλά του αερίου. 

Τα παραπάνω καταδεικνύουν ένα εύθραυστο περιβάλλον που δεν εμπνέει εφησυχασμό σε μια συγκυρία που οι τιμές του ρεύματος τείνουν σε σταθεροποίηση στην εγχώρια αγορά. Ας σημειωθεί ότι η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στην αγορά επόμενης μέρας (Day-Ahead Market-DAM) είναι πλέον από τις χαμηλότερες στην ευρωπαϊκή κατάταξη που δημοσιεύει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), αν και η μέση τιμή τον τελευταίο χρόνο παραμένει από τις υψηλότερες (126,01 ευρώ/MWh).

Με σημερινά στοιχεία, στον χάρτη για την μέση ημερήσια τιμή της χονδρεμπορικής Αγοράς Επόμενης Ημέρας διαμορφώνεται σε 88,12 ευρώ/MWh για την Ελλάδα και είναι υψηλότερη μόνο συγκρινόμενη με την αντίστοιχη στην Εσθονία (22,21 ευρώ/MWh), την Φινλανδία (13,95 ευρώ/MWh), την Νορβηγία (39,22 ευρώ/MWh) και τη Σουηδία (24,12 ευρώ/MWh).