Χάθηκαν 11,3 τρισ. δολάρια σε έναν χρόνο – Τι συνέβη στην Ελλάδα
Απώλειες 11,3 τρισεκατομμύρια δολάρια κατέγραψε πέρυσι ο ιδιωτικός πλούτος παγκοσμίως, με βάση την τελευταία έκθεση της UBS και της
Credit Suisse -δημοσιεύθηκε στις 15 Αυγούστου- και καλύπτει την εκτιμώμενη περιουσία 5,4 δισεκατομμυρίων ενηλίκων σε όλο τον κόσμο. (https://www.ubs.com/global/en/media/display-page-ndp/en-20230815-global-wealth-report-2023.html) Πρόκειται για την πρώτη, μετά την οικονομική κρίση του 2008, πτώση του παγκόσμιου πλούτου ο οποίος «περιορίστηκε» πέρυσι στα 454,4 τρις. δολάρια ή 84.718 δολάρια ανά ενήλικα.
Μεγάλο μέρος της μείωσης του παγκόσμιου πλούτου το 2022 οφείλεται στον υψηλό πληθωρισμό, στην αύξηση των επιτοκίων και στην ανατίμηση του δολαρίου έναντι πολλών άλλων νομισμάτων. Εάν οι συναλλαγματικές ισοτιμίες διατηρούνταν σταθερές στις ισοτιμίες του 2021, τότε ο συνολικός πλούτος θα είχε αυξηθεί κατά 3,4% και ο πλούτος ανά ενήλικα κατά 2,2% κατά τη διάρκεια του 2022.
Οι μεγαλύτερες απώλειες καταγράφονται στη Βόρεια Αμερική και στην Ευρώπη, οι οποίες μαζί απώλεσαν 10,9 τρισεκατομμύρια δολάρια. Οι απώλειες σε Ασία-Ειρηνικό ήταν 2,1 τρις. δολ., ενώ στη Λατινική Αμερική καταγράφηκε αύξηση 2,4 τρις. δολ. λόγω της ανατίμησης του νομίσματος κατά 6% έναντι του δολαρίου.
Όσον αφορά τον πλούτο ανά ενήλικα, η Ελβετία συνεχίζει να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας, ακολουθούμενη από τις ΗΠΑ, το Χονγκ Κονγκ, την Αυστραλία και τη Δανία, παρά τις σημαντικές μειώσεις του μέσου πλούτου σε σύγκριση με το 2021. Μαζί με τη μείωση του συνολικού πλούτου, η συνολική ανισότητα μειώθηκε επίσης το 2022. Ο αριθμός των εκατομμυριούχων παγκοσμίως μειώθηκε κατά 3,5 εκατομμύρια το 2022 σε 59,4 εκατομμύρια.
Όμως μην απογοητεύεστε, σύμφωνα με τις προβλέψεις της έκθεσης, ο παγκόσμιος πλούτος θα αυξηθεί κατά 38% τα επόμενα πέντε χρόνια, φτάνοντας τα 629 τρισεκατομμύρια δολάρια έως το 2027. Η ανάπτυξη από τις αγορές μεσαίου εισοδήματος θα είναι ο κύριος μοχλός των παγκόσμιων τάσεων. Η έκθεση εκτιμά ότι ο πλούτος ανά ενήλικα θα φθάσει τα 110.270 δολάρια το 2027 και ο αριθμός των εκατομμυριούχων στα 86 εκατομμύρια, ενώ ο αριθμός των ατόμων εξαιρετικά υψηλής καθαρής αξίας (UHNWIs) είναι πιθανό να αυξηθεί σε 372.000 άτομα.
Τι συνέβη στην Ελλάδα
Σύμφωνα με την έκθεση στο τέλος του 2022, ο πλούτος ανά ενήλικα στην Ελλάδα ήταν 105.724 δολάρια, 221.370 δολάρια στην Ιταλία και 224.209 δολάρια στην Ισπανία. Μεταξύ 2000 και 2022, ο πλούτος ανά ενήλικα αυξήθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 1,8% στην Ελλάδα, 2,8% στην Ιταλία και 5% στην Ισπανία, αυξάνοντας το χάσμα μεταξύ της Ελλάδας και των υπολοίπων Μεσογειακών χωρών.
Ωστόσο πέρυσι, ο πλούτος ανά ενήλικα, εκφρασμένος σε δολάρια, μειώθηκε κατά 2,3% στην Ελλάδα, 6,1% στην Ιταλία και 2,4% στην Ισπανία. Ωστόσο, σε ευρώ, ο πλούτος ανά ενήλικα αυξήθηκε κατά 3,7% τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ισπανία και μειώθηκε ελαφρά 0,3% μόνο στην Ιταλία.
Το μερίδιο των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων στον ακαθάριστο πλούτο μειώθηκε σταδιακά από το έτος 2000 έως το 2008–2010 σε αυτές τις χώρες. Ωστόσο, μέχρι το 2022, η συνολική σύνθεση του πλούτου είχε επιστρέψει από σημαντικές απόψεις στο πρότυπο του έτους 2000. Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία ήταν κατά μέσο όρο 37,6% του ακαθάριστου ενεργητικού το 2000 και 36,3% το 2021, αν και σημειώθηκε πτώση το 2022 στο 35,3% λόγω των κακών επιδόσεων του χρηματιστηρίου. Ο λόγος του χρέους προς το ακαθάριστο ενεργητικό αυξήθηκε στην Ελλάδα και την Ιταλία από μέσο όρο 5,4% το 2000 σε 10,0% το 2022, αλλά μειώθηκε στην Ισπανία από 11,3% σε 8,7%. Αυτοί οι δείκτες χρέους είναι μέτριοι σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.
Η ανισότητα είναι κάπως χαμηλότερη σε αυτές τις τρεις χώρες από ό,τι στις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες στο Βορρά. Ο μέσος συντελεστής Gini – είναι το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο μέτρο ανισότητας και η τιμή του κυμαίνεται σε ένα εύρος μεταξύ 0 (πλήρης ισότητα) και 100%- το 2022 ήταν 68,1 και το μερίδιο του κορυφαίου 1% ήταν 23,5%. Οι αντίστοιχοι μέσοι όροι για τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν 73,2 και 25%. Η συνολική ανισότητα πλούτου, όπως αντικατοπτρίζεται στον συντελεστή Gini, αυξήθηκε στην Ιταλία και την Ισπανία από μέσο όρο 63 το έτος 2000 σε 68,1 το 2022. Αντίθετα, το Gini μειώθηκε ελαφρά στην Ελλάδα από 69,2 σε 68,1 στο ίδιο διάστημα.
Ωστόσο, μια κοινή διαδρομή σε σχήμα U τόσο για τον συντελεστή Gini όσο και για το μερίδιο του κορυφαίου 1% μπορεί να φανεί και στις τρεις χώρες κατά την περίοδο από το 2000 έως το 2022. Η ανισότητα μειώθηκε από το 2000 στην περίοδο 2008-2010 και στη συνέχεια αυξήθηκε έως το 2021. Αυτό το μοτίβο ταιριάζει και εξηγείται σε μεγάλο βαθμό, αναφέρεται στην έρευνα, από τη χρονική διαδρομή σε σχήμα U των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων ως ποσοστό του ακαθάριστου πλούτου.
