Τα 5 σημαντικότερα εμπόδια της Ρωσίας στις δυτικές εταιρείες που θέλουν να αποχωρήσουν από τη χώρα
Η Ρωσία κάνει ό,τι μπορεί για να δυσκολέψει τις ξένες εταιρείες να αποχωρήσουν από την αγορά της. Παρόλο που περίπου 1.000 εταιρείες ανακοίνωσαν ότι μειώνουν εθελοντικά τις επιχειρησιακές τους δραστηριότητες, δύο μήνες μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, μόλις 535 ξένα brands έχουν κατορθώσει να αποχωρήσουν 18 μήνες αργότερα, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Yale.
Οι ξένες εταιρείες μπορεί να αντιμετωπίζουν εσωτερικά προβλήματα, αλλά και οι ρωσικές αρχές έχουν επίσης αυξήσει τις δυσκολίες – όπως ρυθμιστικές εγκρίσεις και οικονομικές κυρώσεις.
Ακολουθεί ένα timeline με τα πέντε σημαντικότερα ρωσικά εμπόδια στις εταιρείες που επιθυμούν να αποχωρήσουν από την οικονομία της:
Δεκέμβριος 2022: Η Ρωσία απαιτεί μεγάλες εκπτώσεις στα προς πώληση κεφάλαια
Η Ρωσία εισήγαγε τον Δεκέμβριο του 2022 νέα μέτρα που απαιτούν έκπτωση 50% στα κεφάλαια των εταιρειών, που επιθυμούν να αποχωρήσουν από την αγορά της. Η κίνηση αυτή φαίνεται ότι ωφέλησε τους Ρώσους επιχειρηματίες που αγόρασαν τα κεφάλαια 110 δυτικών εταιρειών “που έχουν αποχωρήσει εν μέρει ή πλήρως από τη Ρωσία” σε τιμές χαμηλού επιπέδου, σύμφωνα με την ανεξάρτητη ρωσική εφημερίδα Novaya Gazeta.
Παράλληλα, τα σχέδια αποχώρησης των εταιρειών πρέπει επίσης να εγκριθούν από μια κυβερνητική επιτροπή. Αυτές που λειτουργούν σε στρατηγικά σημαντικούς τομείς – όπως η ενέργεια και οι πόροι – χρειάζονται επίσης την έγκριση της προεδρίας Πούτιν.
Μάρτιος 2023: Το Κρεμλίνο ζητά από εταιρείες που αποχωρούν να κάνουν δωρεές
Οι επενδυτές που πουλούν τις επιχειρήσεις τους και προέρχονται από “μη φιλικές χώρες” – όσες δηλαδή επέβαλαν κυρώσεις κατά της Ρωσίας λόγω της εισβολής της στην Ουκρανία – πρέπει να δωρίσουν τουλάχιστον 10% των εσόδων από την πώληση στο ρωσικό προϋπολογισμό, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών της χώρας.
Δεν είναι σαφές πόσες εταιρείες έχουν κάνει μέχρι στιγμής δωρεές.
Απρίλιος και Ιούλιος 2023: Εθνικοποίηση δυτικών εταιρειών που αποχωρούν, συμπεριλαμβανομένων των Danone και Carlsberg
Λίγες ημέρες πριν από την εισβολή στην Ουκρανία το Φεβρουάριο του 2022, η Ρωσία ενέκρινε μέτρα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην εθνικοποίηση των ξένων εταιρειών που αναστέλλουν τη λειτουργία τους ή αποχωρούν από την αγορά. Τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, αυτό έγινε πραγματικότητα για εταιρείες όπως η γερμανική Uniper και η φινλανδική Fortum, με διάταγμα του Πούτιν. Σημειώνεται ότι αμφότερες οι εταιρείες προσπαθούσαν να αποχωρήσουν από τη Ρωσία μήνες πριν από τις κατασχέσεις.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πέσκοφ δήλωσε τότε ότι οι κατασχέσεις ήταν αντίποινα για αντίστοιχες κινήσεις από δυτικές χώρες, που απέκλεισαν ή κατάσχεσαν 58 δισεκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία που ελέγχονταν από τη Ρωσία τον τελευταίο χρόνο.
Τον Ιούλιο, η Μόσχα στόχευσε τα περιουσιακά στοιχεία των κολοσσών Danone και Carlsberg, χωρίς να εξηγήσει συγκεκριμένα τους λόγους.
Ιούλιος 2023: Η Μόσχα επιβάλλει νέο κανονισμό που της δίνει προτεραιότητα στην απόκτηση μετοχών από εταιρείες που αποχωρούν
Η Ρωσία σκόπευε να εγκρίνει έναν νέο κανονισμό, που επιτρέπει στο Κρεμλίνο να έχει προτεραιότητα στην απόκτηση των μετοχών ξένων στρατηγικών εταιρειών, που αποχωρούν από τη χώρα, ανέφερε το πρακτορείο ειδήσεων Interfax τον Ιούλιο.
Αύγουστος και Σεπτέμβριος 2023: Η Ρωσία είπε ότι δεν θα αφήσει τις τράπεζες να αποχωρήσουν από τη χώρα, εκτός αν πληρούν μια προϋπόθεση
Όπως φαίνεται, η Ρωσία πλέον βάζει στο στόχαστρο στις τράπεζες που επιθυμούν να αποχωρήσουν από την αγορά της.
Τον Αύγουστο, ένα δικαστήριο της Μόσχας απαγόρευσε στις δύο μεγάλες Ελβετικές τράπεζες UBS και Credit Suisse να προσπαθήσουν να αποχωρήσουν από την αγορά, έπειτα από αίτημα της Zenit Bank με έδρα τη Μόσχα, η οποία εξέφρασε ανησυχίες για τον κίνδυνο απώλειας χρημάτων εάν οι δύο τράπεζες αποχωρούσαν.
Έναν μήνα αργότερα, τον Σεπτέμβριο, η Ρωσία απαιτούσε από τις ξένες τράπεζες να ξεκλειδώσουν τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, εάν ήθελαν να αποχωρήσουν.
“Έχουμε δηλώσει τη θέση μας και διατηρούμε την αυστηρότητά μας όσον αφορά στην αποχώρηση ξένων τραπεζών και αυτό θα εξαρτηθεί από την απόφαση να ξεκλειδωθούν τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία”, δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών της Ρωσίας, Αλεξέι Μοϊσέεφ, σε φόρουμ τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με το Reuters.
Οι δυτικές τράπεζες, που εξακολουθούν να λειτουργούν στη Ρωσία φαίνεται ότι βρίσκονται ανάμεσα στις απαιτήσεις της Μόσχας και τις πιέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να αποχωρήσουν από την αγορά όσο το δυνατόν συντομότερα.
