Μεσανατολικό: Η πιο αιματηρή σύγκρουση εδώ και δεκαετίες
Το Ισραήλ και η Λωρίδα της Γάζας βρίσκονται ξανά σε πόλεμο μετά από μια αιφνιδιαστική και θεαματική στρατιωτική επίθεση που εξαπέλυσε το πρωί του Σαββάτου η παλαιστινιακή ένοπλη οργάνωση Χαμάς, η οποία εκτόξευσε χιλιάδες ρουκέτες κατά της ισραηλινής επικράτειας, ενώ μαχητές της οργάνωσης διείσδυσαν στο ισραηλινό έδαφος σκοτώνοντας και πιάνοντας ομήρους Ισραηλινούς πολίτες και στρατιώτες.
Το ξέσπασμα βίας έχει αφήσει «περισσότερους από 200 νεκρούς» και «περισσότερους από 1.000 τραυματίες» από την ισραηλινή πλευρά, σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό που κατηγόρησε τη Χαμάς για «σφαγές αμάχων», και 232 νεκρούς στην παλαιστινιακή πλευρά, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας του παλαιστινιακού θύλακα, όπου το ισλαμιστικό κίνημα βρίσκεται στην εξουσία από το 2007.
Οι επίσημοι αυτοί απολογισμοί είχαν γίνει γνωστοί μέχρι τις 00:30 ώρα Ελλάδας. Ισραηλινά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων.
Από κάθε άποψη, αυτή είναι η πιο θανατηφόρα κλιμάκωση στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση εδώ και δεκαετίες και ένας μεγάλος αιφνιδιασμός των ισραηλινών δυνάμεων.
«Αυτή δεν είναι μια απλή επιχείρηση ή ένας ακόμη κύκλος βίας, αλλά ένας πόλεμος (…) και θα τον κερδίσουμε», δήλωσε νωρίς το πρωί ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Το βράδυ, σε τηλεοπτικό του διάγγελμα, ο Νετανιάχου έκανε λόγο για μια «μαύρη μέρα» για το εβραϊκό κράτος και ορκίστηκε ότι ο ισραηλινός στρατός θα χρησιμοποιήσει «όλη του τη δύναμη» για να «καταστρέψει τις δυνατότητες» της Χαμάς, υποσχόμενος να μετατρέψει τα κρησφύγετα της παλαιστινιακής οργάνωσης σε «ερείπια».
«Βρισκόμαστε κοντά στο να πετύχουμε μια μεγάλη νίκη», είπε από την πλευρά του το απόγευμα ο Ισμαήλ Χανίγια, ηγέτης της Χαμάς.
Η επίθεση έρχεται την τελευταία ημέρα της εβραϊκής γιορτής Σουκότ στο Ισραήλ και μία ημέρα μετά τη συμπλήρωση 50 ετών από την έναρξη του αραβοϊσραηλινού πολέμου του 1973 που αιφνιδίασε εντελώς το Ισραήλ και έγινε κατά τη διάρκεια του Γιομ Κιπούρ (εβραϊκή Ημέρα της Εξιλέωσης). Εκείνος ο πόλεμος οδήγησε στον θάνατο 2.600 Ισραηλινών και σε τουλάχιστον 9.500 νεκρούς και αγνοούμενους από την αραβική πλευρά σε τρεις εβδομάδες μαχών.
Όμηροι
Οι εχθροπραξίες ξεκίνησαν λίγο πριν από τις 6:30 το πρωί (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας) με ομοβροντία ρουκετών που εκτοξεύτηκαν από τη Λωρίδα της Γάζας, προς ισραηλινές πόλεις κοντά στον φράκτη του θύλακα με την ισραηλινή επικράτεια, αλλά και βαθύτερα στο Τελ Αβίβ και την Ιερουσαλήμ.
Εκμεταλλευόμενοι το στοιχείο του αιφνιδιασμού, μαχητές της Χαμάς με οχήματα, ακόμη και μηχανοκίνητα αλεξίπτωτα, πέρασαν το επιβλητικό φράγμα ασφαλείας που έχει στήσει το Ισραήλ γύρω από τη Λωρίδα της Γάζας, και οι ισλαμιστές μαχητές επιτέθηκαν σε στρατιωτικές θέσεις και σε αμάχους Ισραηλινούς πολίτες στους δρόμους.
Οι Ταξιαρχίες Ιζεντίν αλ Κασάμ, η ένοπλη πτέρυγα της Χαμάς, ανέφεραν σε ένα βίντεο ότι «συνέλαβαν πολλούς στρατιώτες του εχθρού» και οι Ταξιαρχίες αλ Κουντς, το στρατιωτικό σκέλος του παλαιστινιακού Ισλαμικού Τζιχάντ, δήλωσαν επίσης ότι έπιασαν αιχμαλώτους «πολλούς Ισραηλινούς στρατιώτες».
Ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού επιβεβαίωσε ότι «ισραηλινοί στρατιώτες και πολίτες» έχουν απαχθεί.
Ο διοικητής των Ταξιαρχιών αλ Κασάμ, Μοχαμάντ Ντείφ ανακοίνωσε ότι η οργάνωση ξεκίνησε την επιχείρηση με το όνομα «Καταιγίδα αλ-Ακσά» κατά του Ισραήλ και εκτόξευσε περισσότερους από «5.000 ρουκέτες» για «να βάλει τέλος σε όλα τα εγκλήματα της κατοχής».
Σε απάντηση, ο ισραηλινός στρατός ξεκίνησε την επιχείρηση «Σιδερένια Ξίφη» και, περίπου στις 11:00 το πρωί ανακοίνωσε ότι εξαπέλυσε σε αντίποινα τις πρώτες του αεροπορικές επιδρομές στη Λωρίδα της Γάζας.
Ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, αντισυνταγματάρχης Ρίτσαρντ Χεστ δήλωσε ότι το Ισραήλ έχει καταμετρήσει περισσότερες από 3.000 επιθέσεις με ρουκέτες κατά της ισραηλινής επικράτειας.
Οι εχθροπραξίες προκάλεσαν την αναστολή της λειτουργίας του διεθνούς αεροδρομίου Μπεν Γκουριόν και πολλές αεροπορικές εταιρείες ακύρωσαν πτήσεις προς το Τελ Αβίβ αυτό το Σαββατοκύριακο.
Κλειστά θα παραμείνουν τα ισραηλινά σχολεία σήμερα Κυριακή, αρχή της εβδομάδας στο Ισραήλ.
Μάχες
«Στείλτε βοήθεια (…), πυροβολούν στο σπίτι μας», ικέτευσε μια έγκυος γυναίκα που ζει λίγα χιλιόμετρα μακριά από τη Λωρίδα της Γάζας, σε μια μαρτυρία που μεταδίδει η ισραηλινή εφημερίδα Times of Israel.
«Αντίκρισα πολλά πτώματα», ανέφερε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Σλόμι, ένας Ισραηλινός που ζει κοντά στο κιμπούτζ Γκεβίμ στο νότιο Ισραήλ.
Ο αντισυνταγματάρχης Χεστ ανακοίνωσε ότι στρατεύματα ενεπλάκησαν σε μάχες στο ισραηλινό έδαφος σε «πολλές τοποθεσίες γύρω από τη Λωρίδα της Γάζας» με παλαιστίνιους εισβολείς.
Ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις εμπλέκονταν σε μάχες σε «22 τοποθεσίες» μέχρι και το βράδυ του Σαββάτου εναντίον «εκατοντάδων» ενόπλων που έχουν «εισβάλει» στο Ισραήλ.
Οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές κατέστρεψαν τρία κτίρια του «Πύργου της Παλαιστίνης» στη Γάζα.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ανέφεραν ότι ένας ισραηλινός αεροπορικός βομβαρδισμός έπληξε ένα νοσοκομείο στον παλαιστινιακό θύλακα, σκοτώνοντας πολλούς ανθρώπους, ανάμεσά τους μια νοσηλεύτρια και έναν οδηγό ασθενοφόρου.
Στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, πέντε Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν και 120 τραυματίστηκαν σε συγκρούσεις με ισραηλινές δυνάμεις και εποίκους, σύμφωνα με το παλαιστινιακό υπουργείο Υγείας.
Ο Ισραηλινός στρατηγός Ρασάν Αλιάν δήλωσε ότι η Χαμάς «άνοιξε τις πύλες της κόλασης» και «θα υποστεί τις συνέπειες».
Από το πρωί του Σαββάτου, εκατοντάδες άμαχοι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους στη βορειοανατολική Γάζα για να απομακρυνθούν από τα σύνορα με το Ισραήλ.
Το βράδυ του Σαββάτου, το Ισραήλ διέταξε να διακοπεί η ηλεκτροδρότηση του παλαιστινιακού θύλακα.
Ερωτηματικά εντός του Ισραήλ για τον αιφνιδιασμό
Ο αιφνιδιασμός των ισραηλινών δυνάμεων από την επίθεση της Χαμάς προκάλεσε πολλά ερωτηματικά. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έκανε λόγο για μαύρη μέρα για το εβραϊκό κράτος, παραδεχόμενος ότι «αυτό που συνέβη σήμερα δεν έχει ξανασυμβεί στο Ισραήλ». Ο πρεσβευτής του Ισραήλ στη Γαλλία, Ραφαέλ Μόραβ αναγνώρισε την πιθανότητα αποτυχίας των ισραηλινών υπηρεσιών πληροφοριών και την ανεπαρκή προετοιμασία της χώρας του απέναντι στην επίθεση της Χαμάς. «Αν είχαμε την παραμικρή πληροφόρηση, θα είχαμε λάβει μέτρα για να αντεπιτεθούμε. Θα ήμασταν έτοιμοι. Συνεπώς, πρέπει να υπήρξε μια αποτυχία σε επίπεδο πληροφοριών, δεν το κρύβω. Τώρα, αυτό που είναι σημαντικό είναι να δώσει μια ουσιαστική απάντηση σε αυτή την επίθεση», δήλωσε ο Ισραηλινός πρέσβης μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο BFM. Είναι ο πόλεμος του Γιομ Κιπούρ, αναφέρει κεντρικό άρθρο της ισραηλινής εφημερίδας Haaretz.
Μετά την αιφνιδιαστική επίθεση ο ηγέτης της ισραηλινής αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ πρότεινε στον πρωθυπουργό Νετανιάχου τον σχηματισμό κυβέρνησης έκτακτης ανάγκης. «Δεν θα ασχοληθώ με το ποιος φταίει και γιατί αιφνιδιαστήκαμε», είπε ο Λάπιντ, πρώην πρωθυπουργός, με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ. «Θα αντιμετωπίσουμε τον εχθρό μας ενωμένοι», πρόσθεσε.
Λίγες ώρες αργότερα, το κυβερνών κόμμα Λικούντ ανακοίνωσε ότι ο Νετανιάχου κάλεσε τους ηγέτες κομμάτων της αντιπολίτευσης, τον Λαπίντ και τον Μπένι Γκαντς να συμμετάσχουν σε μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Οι συνομιλίες για ένα τέτοιο σχηματισμό κυβέρνησης δεν είχαν γίνει γνωστοί μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής.
Διεθνείς εκκλήσεις για ηρεμία
Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι συγκάλεσε για σήμερα Κυριακή μια έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για τη Μέση Ανατολή.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες κάλεσε σήμερα τη διεθνή κοινότητα να καταβάλει «διπλωματικές προσπάθειες για να αποφευχθεί μια ευρύτερη ανάφλεξη» μετά την κλιμάκωση της σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν σε σύντομες δηλώσεις που έκανε στον Λευκό Οίκο έπειτα από τηλεφωνική επικοινωνία με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, τόνισε ότι η υποστήριξη των ΗΠΑ στο Ισραήλ είναι «ακλόνητη και δεδομένη».
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, κάλεσε τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, «να συνεχίσει και να εντείνει τα μέτρα για την αποκατάσταση της ηρεμίας και της σταθερότητας στη Δυτική Όχθη».
Από την πλευρά το ο Αμπάς δήλωσε στον Μπλίνκεν ότι η «αδικία» κατά των Παλαιστινίων ωθεί τη σύγκρουση με το Ισραήλ σε μια «εκρηκτική» κατάσταση.
Η ΕΕ και πολλές κυβερνήσεις ευρωπαϊκών χωρών από την πλευρά τους «καταδίκασαν σθεναρά» τις επιθέσεις.
Το Ιράν, ορκισμένος εχθρός του Ισραήλ, χαιρέτισε τις επιθέσεις της Χαμάς, λέγοντας ότι αυτές αποδεικνύουν την αυξημένη αυτοπεποίθηση των Παλαιστινίων έναντι του εβραϊκού κράτους.
Η σιιτική ένοπλη οργάνωση του Λιβάνου, σε πόλεμο με το Ισραήλ και σύμμαχος της Χαμάς, επέδειξε επιφυλακτική στάση, αναφέροντας με ανακοίνωσή της ότι παρακολουθεί στενά την κατάσταση στη Γάζα και ότι βρίσκεται σε «άμεση επαφή με την ηγεσία της παλαιστινιακής αντίστασης».
Διπλωματική κινητικότητα γίνεται από την Αίγυπτο και την Ιορδανία που παραδοσιακά μεσολαβούν για την αποκλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή.
Σε αμήχανη θέση φαίνεται να είναι οι αραβικές χώρες που έχουν υπογράψει συμφωνίες εξομάλυνσης των σχέσεων με το Ισραήλ, καθώς και η Σαουδική Αραβία η οποία προσανατολίζεται στη σύναψη διπλωματικών σχέσεων με το εβραϊκό κράτος.
