Οι ρουκέτες, το Iron Dome και τα περάσματα – Έτσι «έπιασε στον ύπνο» το Ισραήλ η Χαμάς
Παγκόσμιο σοκ έχει προκαλέσει η τεραστίων διαστάσεων επίθεση, που εξαπέλυσε το Σάββατο 7/10 η παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς εναντίον του Ισραήλ και είχε ως αποτέλεσμα χιλιάδες άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους.
Παράλληλα, όμως κλόνισε την πίστη των Ισραηλινών στους ηγέτες τους καθώς ουδείς περίμενε τέτοιου είδους έκβαση…
Το BBC κατέγραψε βήμα – βήμα πώς η Χαμάς έπιασε «στον ύπνο» την άμυνα του Ισραήλ.
Το Σάββατο το Ισραήλ ξύπνησε στις 6.30 το πρωί τοπική ώρα, από χιλιάδες ρουκέτες που εκτοξεύτηκαν από τη Λωρίδα της Γάζας, «σπάζοντας» ακόμα και τον «Σιδηρούν Θρόνο» (Iron Dome), το εναέριο σύστημα πυραυλικής άμυνας του Ισραήλ που μπορεί να αμυνθεί κατά πυραύλων μικρού βεληνεκούς, αναχαιτίζοντάς τους στον αέρα.
Σύμφωνα με τη Χαμάς, εκτοξεύτηκαν πάνω από 5.000 ρουκέτες στον πρώτο γύρο της επίθεσης, με το Ισραήλ να κάνει λόγο για αριθμό που αντιστοιχεί στις μισές.
Την ώρα που οι ρουκέτες έπεφταν «βροχή», οι μαχητές της Χαμάς συγκεντρώνονταν στα σημεία από τα οποία είχαν σχεδιάσει να διεισδύσουν από τον οχυρωμένο φραγμό της Γάζας.
Σημειώνεται ότι το Ισραήλ, παρότι έχει αποσύρει στρατεύματα και εποίκους από τη Λωρίδα της Γάζας το 2005, εξακολουθεί να ελέγχει τον εναέριο χώρο της, την ακτογραμμή και τα σύνορα.
Ο έλεγχος των σημείων γίνεται από στρατιωτικές περιπόλους και από δίκτυο με κάμερες και ανιχνευτές κινήσεων. Ωστόσο, αυτός ο φραγμός παραβιάστηκε ξανά και ξανά, μέσα σε λίγες ώρες από τους μαχητές της Χαμάς.
Σε ένα συγκλονιστικό άρθρο ο Seth J. Frantzam της Jerusalem Post εξηγεί πώς το Ισραήλ, αλλά και η διεθνής κοινότητα αιφνιδιάστηκαν από την επίθεση της Χαμάς.
Στην ανάλυσή του ο αρθρογράφος εξηγεί πώς το Ισραήλ «αποκοιμήθηκε» με μία αίσθηση ασφάλειας, «ξυπνώντας» απότομα σήμερα μέσα σε έναν εφιάλτη.
Μας ξύπνησαν οι σειρήνες στην Ιερουσαλήμ σήμερα το πρωί γύρω στις 8:15 το πρωί. Ήταν ασυνήθιστο. Ήταν επίσης απίστευτο ότι οι ρουκέτες θα εκτοξευόντουσαν στην Ιερουσαλήμ χωρίς προειδοποίηση.
Σε προηγούμενες συγκρούσεις, όπως το 2012, όταν οι πύραυλοι στόχευσαν για πρώτη φορά την πόλη, και το 2014 και το 2021, υπήρξε μακρά προοπτική της επίθεσης. Σήμερα (σ.σ. το Σάββατο) η σιωπή διαπέρασε και υπήρχε μια βαθιά αίσθηση έλλειψης ασφάλειας και μια αίσθηση σημαντικής αλλαγής στο είδος της σύγκρουσης που αντιμετωπίζουμε.
Η Χαμάς προσπάθησε στο παρελθόν να διεισδύσει σε κοινότητες κατά μήκος των συνόρων και να χρησιμοποιήσει σήραγγες για να εξαπολύσει επιθέσεις, αλλά το Σάββατο 7 Οκτωβρίου ήταν ένα διαφορετικό είδος επίθεσης. Ο μεγάλος αριθμός σημείων διείσδυσης και το γεγονός ότι εισέβαλαν σε κοινότητες και παρέλασαν, τραβώντας βίντεο δίπλα σε κατεστραμμένα οχήματα ή δίπλα σε θύματα των επιθέσεων τους, δημιουργεί ένα τεράστιο αίσθημα έλλειψης ασφάλειας.
Iron Dome
Σύμφωνα με την Wall Street Journal, το σύστημα αεράμυνας (Iron Dome), που αναπτύχθηκε από την Rafael Advanced Defense Systems και την Israel Aerospace Industries, τέθηκε σε λειτουργία τον Μάρτιο του 2011 και πραγματοποίησε την πρώτη αναχαίτιση ρουκέτας από τη Γάζα τον Απρίλιο του 2011.
Αποτελεί μέρος του Οργανισμού Πυραυλικής Άμυνας του Ισραήλ (IMDO), ο οποίος ωστόσο διαθέτει και πολλά άλλα συστήματα: Το David’s Sling αναχαιτίζει πυραύλους μικρού έως μεσαίου και μεσαίου έως μεγάλου βεληνεκούς, το Arrow-2 αναχαιτίζει πυραύλους μεσαίου έως μεγάλου βεληνεκούς και το Arrow-3 αναχαιτίζει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς.
Το Iron Dome δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει όλμους και ρουκέτες που εκτοξεύονται στο Ισραήλ, από σχετικά κοντινή απόσταση, από μαχητές στη Γάζα και από αντι-ισραηλινούς μαχητές στον Λίβανο, οι οποίοι ανήκουν στη Χεζμπολάχ. Η πρώτη αναχαίτισή του ήταν τον Απρίλιο του 2011 όταν κατέρριψε έναν πύραυλο Grad που εκτοξεύτηκε από τη Γάζα στην ισραηλινή πόλη Ασκελόν. Έκτοτε έχει αναχαιτίσει χιλιάδες ρουκέτες.
Πώς λειτουργεί και τι συνέβη το Σάββατο
Όταν ένας πύραυλος εκτοξεύεται προς το Ισραήλ, το ραντάρ ανίχνευσης και εντοπισμού ανιχνεύει την εισερχόμενη τροχιά και διαβιβάζει τις πληροφορίες στο σύστημα ελέγχου όπλων, το οποίο εκτελεί άμεσους και πολύπλοκους υπολογισμούς για να ανιχνεύσει την τροχιά, την ταχύτητα και τον αναμενόμενο στόχο του πυραύλου.Ένα κέντρο ελέγχου επεξεργάζεται αυτές τις πληροφορίες και συνδέεται με έναν εκτοξευτή που εκτοξεύει έναν πύραυλο για να καταστρέψει τον πύραυλο. Το σύστημα έχει σχεδιαστεί για να ανταποκρίνεται μόνο σε βλήματα που αποτελούν απειλές, ιδιαίτερα σε πολυπληθή κέντρα.
Σύμφωνα με το NDTV, το σύστημα αεράμυνας φαίνεται ότι δεν λειτούργησε τόσο αποτελεσματικά στην παρούσα κατάσταση, επισημαίνοντας ότι εδώ και αρκετά χρόνια, η Χαμάς προσπαθεί να βρει αδυναμία στο σύστημα Iron Dome.
Το Σάββατο εξουδετέρωσε σε μεγάλο βαθμό το σύστημα εξαπολύοντας επίθεση με ρουκέτες Salvo (πολλαπλές ρουκέτες που εκτοξεύονται σε σύντομο χρονικό διάστημα), καθιστώντας δύσκολο για το σύστημα ελέγχου να αναχαιτίσει όλους τους στόχους. Πάνω από 5.000 πύραυλοι εκτοξεύτηκαν μέσα σε μόλις 20 λεπτά.
Η Χαμάς αναπτύσσει συνεχώς την τεχνολογία των πυραύλων της και με την πάροδο των ετών έχει αυξήσει το βεληνεκές τους ώστε να καλύπτει μεγάλες πόλεις του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένου του Τελ Αβίβ, ακόμη και της Ιερουσαλήμ.
Ένας πύραυλος που εκτοξεύεται από τη Χαμάς είναι πολύ φθηνότερος από τον πύραυλο Tamir που εκτοξεύεται για να τον αναχαιτίσει.
Κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης με τη Χαμάς το 2012, το Ισραήλ ισχυρίστηκε ότι το 85% των 400 ρουκετών που εκτοξεύτηκαν από τη Λωρίδα της Γάζας, προς αμάχους και στρατηγικές περιοχές, εξουδετερώθηκαν.
Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης του 2014, η Χαμάς εκτόξευσε πάνω από 4.500 ρουκέτες σε αρκετές ημέρες. Πάνω από 800 αναχαιτίστηκαν και περίπου 735 καταρρίφθηκαν, σημειώνοντας ποσοστό επιτυχίας 90%.
Το 2021, το Ισραήλ γνωστοποίησε ότι είχε αναβαθμίσει το σύστημα για να αντιμετωπίσει πρόσθετες εναέριες απειλές, συμπεριλαμβανομένης της επιτυχούς αναχαίτισης πυραύλων, καθώς και της ταυτόχρονης αναχαίτισης πολλαπλών μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Τον Μάιο του 2021, στη διήμερη σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστίνης, εκτοξεύτηκαν πάνω από 1.000 ρουκέτες τις πρώτες ημέρες και πάνω από 4.500 κατά τη διάρκεια ολόκληρης της σύγκρουσης.
Πώς πέρασε η Χαμάς
Ενώ ρουκέτες έπεφταν σε οικισμούς, ένοπλοι της Χαμάς συγκεντρώνονταν στα σημεία όπου σκόπευαν να περάσουν τον φράχτη. Παρά τις περιπόλους, τις κάμερες, τα εμπόδια και τους αισθητήρες, παραβιάστηκε επανειλημμένα μέσα σε διάστημα ωρών. Κάποιοι μαχητές φάνηκαν να περνούν από πάνω πετώντας με paragliders, ενώ άλλοι πέρασαν από τη θάλασσα με ταχύπλοα. Ωστόσο, αυτό που κάνει την επίθεση να ξεχωρίζει είναι ο συντονισμός πολλών ενεργειών σε σημεία διέλευσης στον φράχτη. Η Γάζα έχει επτά επίσημα περάσματα. Τα έξι ελέγχονται από το Ισραήλ, ένα από την Αίγυπτο. Όμως μέσα σε λίγες ώρες η Χαμάς μπήκε στο Ισραήλ από σημεία κατά μήκος του φράχτη.
Οι ισραηλινές αρχές λένε πως οι άνδρες της παλαιστινιακής οργάνωσης επιτέθηκαν σε 27 σημεία, με εντολές να σκοτώνουν απευθείας. Η Χαμάς διείσδυσε μέχρι την πόλη Οφακίμ, 22,5 χιλιόμετρα ανατολικά της Γάζας. Στη Σντερότ εθεάθησαν να στέκονται πάνω σε φορτηγάκι που προχωρούσε μέσα στην πόλη, 3 χλμ ανατολικά της Γάζας, ενώ περίπου δώδεκα ένοπλοι φάνηκαν να κινούνται στους άδειους δρόμους της Ασκελόν. Παρόμοιες σκηνές έλαβαν χώρα και σε πόλεις του νότιου Ισραήλ, με τις αρχές να δίνουν οδηγία στους πολίτες να μείνουν μέσα. Σε μουσικό φεστιβάλ κοντά στη Ρεΐμ, ένοπλοι άνοιξαν πυρ εναντίον νέων που είχαν συγκεντρωθεί στην έρημο.
Οι Παλαιστίνιοι μαχητές έπιασαν ομήρους από το φεστιβάλ και άλλα σημεία και τους πήγαν πίσω στη Γάζα. Το Ισραήλ λέει πως περίπου 100 άτομα απήχθησαν.
Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Ασφαλείας είπαν ότι απώθησαν δύο προσπάθειες της Χαμάς να διεισδύσουν στο Ισραήλ με λέμβους στην παραλία.
Πέρα από οικισμούς, η Χαμάς επιτέθηκε και σε δύο στρατιωτικές βάσεις, μία στη Ζικίμ και μία στη Ρεΐμ. Εικόνες από τη Ρεΐμ δείχνουν καμένα οχήματα στον δρόμο προς τη βάση. Είναι άγνωστοι πόσοι σκοτώθηκαν. Γενικότερα, τα κανάλια της Χαμάς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν δείξει επανειλημμένα εικόνες νεκρών Ισραηλινών στρατιωτών.Οι επιθέσεις της Χαμάς έφτασαν σε βάθος μέσα στην ισραηλινή επικράτεια.
Αυτό όμως που έκανε την επιχείρηση της Χαμάς να πετύχει, ήταν οι δεκάδες άμεσες επιθέσεις στα σημεία ελέγχου του φραγμού. Σύμφωνα με λογαριασμούς του Telegram που επικαλείται το βρετανικό δίκτυο και σχετίζονται με τη Χαμάς, οι πρώτες εικόνες από το έδαφος τραβήχτηκαν στο Κερέμ Σαλόμ, το πιο νότιο πέρασμα της Γάζας.
Το πώς και γιατί αιφνιδιάστηκαν οι υπηρεσίες πληροφοριών και οι ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ είναι το μεγάλο ερώτημα.
Όπως φαίνεται το Ισραήλ κοιτούσε προς τη λάθος κατεύθυνση. Σύμφωνα με τον Jacob Dallal, έναν Ισραηλινό έφεδρο αξιωματικό και πρώην εκπρόσωπο του IDF, αυτού του είδους η επίθεση αναμενόταν να πραγματοποιηθεί από τον Λίβανο από τη Χεζμπολάχ που υποστηρίζεται από το Ιράν.
«Το στρατιωτικό σενάριο οραματιζόταν τη Χεζμπολάχ να επιτεθεί από τον Βορρά, όχι η Χαμάς από τη Γάζα. Κανείς δεν πίστευε ότι η Χαμάς είχε τέτοια ικανότητα, ειδικά με την κάλυψη πληροφοριών από την ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών Σαμπάκ», έγραψε στην εφημερίδα Times of Israel.
