Οικονομία: “Πολεμική” ετοιμότητα για δημοσιονομικά και ρυθμιστικά μέτρα
Ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού και τιμές τίθενται στο επίκεντρο όσο μαίνεται η γεωπολιτική διαταραχή, με την κυβέρνηση να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις προκειμένου να αντιδράσει με στοχευμένα μέτρα που δεν θα επηρεάσουν την δημοσιονομική σταθερότητα.
Ήδη παρατηρούνται αυξήσεις στις τιμές των υδρογονανθράκων, φυσικού αερίου και πετρελαίου ενώ οι ανατιμήσεις στα σούπερ μάρκετ φτάνουν σε διψήφιο ποσοστό σε κατηγορίες προϊόντων πρώτης ανάγκης για τη διατροφή όπως έλαια και φρέσκα προϊόντα.
Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία της NielsenIQ που δημοσιεύθηκαν νωρίτερα, για τις εξελίξεις στην αγορά του οργανωμένου λιανεμπορίου, που δείχνουν ανάπτυξη 9,2% στο 9μηνο με διψήφια αύξηση τιμών στα προϊόντα. Ειδικότερα, από τα στοιχεία που συλλέγει η εταιρεία από καταστήματα τροφίμων άνω των 100 τ.μ. σε ηπειρωτική Ελλάδα και Κρήτη, εξαιρούμενων των νησιών, σε σχέση με τον δείκτη τιμών καταναλωτή, ο οποίος στο 9μηνο βρέθηκε στο +3,6%, η αύξηση της μέσης τιμής για τους ταχυκίνητους κωδικούς (FMCGs) είναι πολλαπλάσια υψηλότερη, στο +10,4%.
Στην ενεργειακή αγορά σημειώνεται ότι το πετρέλαιο κινείται ανοδικά αν και απέχει από τα 100 ευρώ το βαρέλι ενώ η τιμή του φυσικού αερίου έχει ανατιμηθεί σχεδόν 30% από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα. Οι ανοδικές τάσεις καταδεικνύουν ότι οι αγορές προεξοφλούν ότι ο πόλεμος θα έχει διάρκεια, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές που βλέπουν ακόμη και διπλασιασμό της τιμής του πετρελαίου στην περίπτωση γενίκευσης της πολεμικής κρίσης. Το δυσμενές σενάριο, όπως είναι αναμενόμενο, θα παρασύρει το σύνολο της οικονομίας δοκιμάζοντας τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.
Η εβδομαδιαία ανασκόπηση του πρωθυπουργού
22/10/2023Καθώς η Ελλάδα διαθέτει διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο προμηθειών ενέργειας κι επιπλέον δεν προμηθεύεται από το Ισραήλ, δεν φαίνεται να διατρέχει κίνδυνο ως προς την ενεργειακή ασφάλεια. Όμως η διακοπή του κοιτάσματος στο Ταμάρ της Ανατολικής Μεσογείου, για λόγους ασφαλείας, ανέδειξε κινδύνους. Αυτό αποτυπώθηκε ήδη στις αυξήσεις των τιμών ενώ την κατάσταση επιδείνωσε πρόσφατα και η ζημιά σε αγωγό που συνδέει Φινλανδία και Εσθονία.
Ας σημειωθεί ότι με βάση τα στοιχεία της ΡΑΕ για την διαμόρφωση των τιμών στις ευρωπαϊκές Αγορές Επόμενης Ημέρας (Day-Ahead Market – DAM), η Ελλάδα είναι από τις ακριβότερες χώρες της Ευρώπης. Η μέση χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος είναι στα 122,38 ευρώ/MWh σε ετήσια βάση και σε μηνιαία βάση διαμορφώνεται σε 109,91 ευρώ/MWh καθιστώντας τη χώρα την 4η ακριβότερη μεταξύ των ευρωπαϊκών αγορών.
Τα παραπάνω λόγω του αποτυπώματός τους στην βιομηχανία και στο σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας θέτουν σε επιφυλακή τα στελέχη της κυβέρνησης, όπως και τις κυβερνήσεις των άλλων ευρωπαϊκών χωρών που μελετούν τα δυσμενή σενάρια προκειμένου να προετοιμαστούν για επιπτώσεις από τυχόν κλιμάκωση της γεωπολιτικής κρίσης. Ήδη θεσμικοί φορείς στην ΕΕ διερευνούν δυνητικές παρεμβάσεις σε ρυθμιστικό επίπεδο ενώ τοπικά εντατικοποιούνται οι έλεγχοι και αναπτύσσονται δημοσιονομικές πολιτικές.
Στην εγχώρια αγορά μελετώνται σενάρια για πρόσθετα μέτρα στήριξης των νοικοκυριών εάν το επιβάλλουν οι συνθήκες μέχρι το τέλος του έτους, όπως επέκταση του market pass και πλαίσιο για τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας ενώ αναμένονται ανακοινώσεις από το υπουργείο Ενέργειας για τις επιδοτήσεις ρεύματος τον Νοέμβριο.
