Αντ’ αυτού πρωθυπουργός
Η δύσκολη πορεία του Αχμέτ Νταβούτογλου στην τουρκική πρωθυπουργία.
Αμέσως μόλις ο «σουλτάνος» -κι απ’ την Πέμπτη επίσημα πια πρόεδρος της Τουρκίας- Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον «έχρισε» αντικαταστάτη του στην ηγεσία του κυβερνώντος AKP και στην πρωθυπουργία, στις 21 Αυγούστου, το πρώτο πράγμα για το οποίο μίλησε ο Αχμέτ Νταβούτογλου ήταν για μία «εποχή μεγάλης παλινόρθωσης» στη χώρα.
Τώρα που ο μέχρι σήμερα ΥΠΕΞ αναλαμβάνει κι επίσημα τα νέα καθήκοντά του (Τετάρτη εξελέγη στην «κεφαλή» του ΑΚΡ, Πέμπτη θα ορκιστεί πρωθυπουργός και την Παρασκευή θα… μάθει από τον πρόεδρο Ερντογάν τη σύνθεση της κυβέρνησής του), πολλοί είναι αυτοί που περιμένουν να δουν τι εννοούσε πραγματικά με τον όρο «παλινόρθωση» ο εμπνευστής του νεοθωμανικού «Στρατηγικού βάθους» -όπως τιτλοφόρησε το best seller βιβλίο του- και της θεωρίας «των μηδενικών προβλημάτων με τα γειτονικά κράτη».
Σε κάθε περίπτωση, «ο όρος δεν έχει να κάνει με την αποκατάσταση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας», έσπευσε να διευκρινήσει ανώνυμα στη Hürriyet στενός του συνεργάτης. Σήμερα ο ίδιος ο Νταβούτογλου, στην ομιλία του στο έκτακτο συνέδριο του AKP, τόνισε ότι η χώρα χρειάζεται άμεσα νέο σύνταγμα φιλελεύθερου χαρακτήρα.
Διαβεβαίωσε το… ήδη γνωστό, ότι μαζί με τον Ερντογάν θα υπηρετήσουν το καλό της χώρας χωρίς διαφωνίες. Τόνισε ότι η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας θα παραμείνει πολυδιάστατη. Και διακήρυξε ότι στρατηγικός στόχος της Άγκυρας, τον οποίο και θα επιδιώξει με αποφασιστικότητα, είναι η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα κρισιμότερα σημεία της πρωθυπουργίας του φαίνεται ότι τα έχει αφήσει πάντως για την Δευτέρα, όταν θα παρουσιάσει το κυβερνητικό του πρόγραμμα στη Βουλή, εν όψει της ψηφοφορίας για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης, στις 6 Σεπτεμβρίου.
«Το νέο πρόγραμμα δεν στοχεύει στο να γυρίσει η Τουρκία 90 χρόνια πίσω, παρά στοχεύει στην «επιδιόρθωση» του πολιτεύματος, της δημοκρατίας, της εξωτερικής πολιτικής κι ενός μοντέλου οικονομίας που έχει πληγεί τα τελευταία χρόνια», εξήγησε επιγραμματικά ο συνεργάτης του Νταβούτογλου στη Hürriyet. Το κείμενο, ανέφερε, θα θέτει στόχους έως και το 2023 (!), οπότε η τουρκική Δημοκρατία θα γιορτάζει τα 100 χρόνια της και ο Ερντογάν φιλοδοξεί να έχει παραμείνει πρόεδρος της Τουρκίας.
«Θα περιέχει πληροφορίες απαραίτητες για τις κινήσεις βελτίωσης της Τουρκίας, σε όλα τα πεδία. Βλέποντας όλα αυτά, θα καταλάβετε ότι τα σχόλια περί “επιστροφής στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, σε ένα ισλαμικό κράτος” είναι εντελώς αβάσιμα και εκτός πραγματικότητας», σημείωσε ο αξιωματούχος.
Ο Μαχίρ Ουνάλ, αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΑΚΡ, ήταν πιο αποκαλυπτικός. Μίλησε για «μία νέα εποχή που θα ονομάζεται Νέα Τουρκία και Διαδικασία Αποκατάστασης», και παρέθεσε τρεις στόχους: ένα νέο σύνταγμα (που προφανώς θα μετατρέπει το πολίτευμα σε προεδρική δημοκρατία α λα τούρκα), τον αγώνα κατά του «παράλληλου κράτους» του ιεροκήρυκα Γκιουλέν, και την επίλυση του «γόρδιου δεσμού» του Κουρδικού ζητήματος.
Όλα αυτά βέβαια γίνονται με το βλέμμα όλων -και κυρίως του Ερντογάν- στραμμένο στις βουλευτικές εκλογές, που έχουν προγραμματιστεί για το 2015. Για να εξυπηρετηθούν τα ηγεμονικά σχέδια του νέου προέδρου, το ΑΚΡ θα πρέπει να βγει από αυτήν την κάλπη ακόμη πιο ισχυρό, με ακόμη πιο άνετη από τη σημερινή κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Μέχρι τότε, η μεγαλύτερη πρόκληση θα είναι η διατήρηση μίας σταθερής οικονομίας, αρκετά ανθεκτικής για να κρατήσει συμπαγή την εκλογική βάση του Ερντογάν και του κόμματός του και να απορροφήσει τις όποιες κοινωνικές «αναταράξεις».
Αυτό πάντως που είναι ήδη σίγουρο, σχολιάζει στην Zaman o αρθρογράφος Γιαβούζ Μπαϊντάρ «είναι ότι η ατζέντα του Ερντογάν για την πάση θυσία πολιτική του επιβίωση θα καθορίσει την πολιτική πορεία, καθώς και ότι η επιτυχία του Νταβούτογλου -εάν έχει- θα εξαρτηθεί από την ικανότητά του να υπηρετεί τη βούληση του νέου προέδρου».
«Εάν το πετύχει, θα είναι νίκη του Ερντογάν, που θα προβληθεί ως ο ηγέτης που έκανε τη σωστή επιλογή διαδόχου. Εάν ο Νταβούτογλου αποτύχει -που είναι και το πιο πιθανό- θα κηρυχθεί “αποδιοπομπαίος τράγος”, για να βγει έτσι ο Ερντογάν “λάδι”»!
«Ο Νταβούτογλου δεν έχει ιδέα σε τι παγίδα έβαλε τον εαυτό του, μου είπε τις προάλλες ένας φίλος», καταλήγει ο Τούρκος αρθρογράφος. «Μπορεί και να το θέλει. Είναι άλλωστε ονειροπόλος», καταλήγει.
Ίσως τώρα να θέλει να δει εάν, σε αντίθεση με την ουτοπική εξωτερική του πολιτική -την οποία βάσισε περισσότερο στην μακρά ακαδημαϊκή, παρά στη σύντομη πολιτική καριέρα του, που άρχισε ατύπως το 2003 ως σύμβουλος του Αμπντουλάχ Γιουλ και μετάπειτα του ίδιου του Εργοντάν σε θέματα εξωτερικής πολιτικής- αυτή τη φορά είναι δυνατή μία «μηδενικών προβλημάτων προεδρία».
Διαβάστε ακόμη:
Το προσωρινό «αντίο» του Ερντογάν
Ο Ερντογάν «φεύγει», ο Νταβούτογλου έρχεται
Πυρετώδεις διεργασίες για την αλλαγή «σκυτάλης» στην τουρκική ηγεσία
