Ο υπερτουρισμός οδηγεί σε επιβολή φόρων διαμονής στα ξενοδοχεία
Το 2023 ήταν ιδιαίτερα επικερδές για την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία η οποία έβαλε στα ταμεία της 2,3 τρις δολάρια και μάλιστα οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα χρονιά τοποθετούν τα έσοδα κοντά στα 3 τρις! Τούτου λεχθέντος, θα σκεφτόταν κανείς ότι πρόκειται για ιδιαίτερα θετικά νέα αφού τα μεγέθη αυξάνονται και οι τοπικές οικονομίες ενισχύονται, όμως αυτή είναι η μια όψη του νομίσματος. Η άλλη έχει να κάνει με τον υπερτουρισμό ένα φαινόμενο που εξελίσσεται σε πονοκέφαλο, τόσο για τους επαγγελματίες του κλάδου, όσο και για τους προορισμούς, αφού οι κάτοικοι δεινοπαθούν να μετακινηθούν μέσα στην ίδια τους την πόλη.
Μπροστά στο δίλημμα ποσοτικός ή ποιοτικός τουρισμός, οι πόλεις ψηφίζουν το δεύτερο και λαμβάνουν περιοριστικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι θα τις επισκεφτούν λιγότεροι αριθμητικά ταξιδιώτες, υψηλότερου όμως εισοδήματος. Πώς γίνεται αυτό; Ένα μέτρο είναι η επιβολή φόρων διαμονής στα ξενοδοχεία. Οι μεγαλύτερες πόλεις στον κόσμο που λειτουργούν ως τουριστικές ατραξιόν το έχουν ήδη υιοθετήσει, ενώ νέοι ταξιδιωτικοί προορισμοί μπαίνουν στη λίστα.
Βενετία, Βαρκελώνη και Νέα Ζηλανδία, δίνουν καθημερινή μάχη για να διατηρήσουν τον αριθμό των επισκεπτών υπό έλεγχο καθώς οι κάτοικοι υποφέρουν από την κίνηση τους δρόμους, την δυσκολία εύρεσης τραπεζιού σε μπαρ και εστιατόρια, τον μεγάλο όγκο σκουπιδιών και την ηχορύπανση που προκαλούνται ως έναν βαθμό από τους τουρίστες.
Μια τακτική που αποδίδει καρπούς είναι οι τουριστικοί φόροι: τα τέλη δηλαδή που πρέπει να πληρώσουν οι επισκέπτες, πέρα από τα συνήθη έξοδα, όπως η διαμονή και το φαγητό. Ταξιδεύοντας στο εξωτερικό, πιθανότατα έχετε πληρώσει τουριστικό φόρο στο παρελθόν. Μπορεί να μην το έχετε προσέξει ποτέ – καθώς μερικές φορές ενσωματώνεται στα αεροπορικά εισιτήρια ή στους φόρους που πληρώνετε στο ξενοδοχείο σας.
Τα new entries
Η Βαρκελώνη, η οποία βρίσκεται στη λίστα με τους top ευρωπαϊκούς προορισμούς, αυξάνει ξανά τον τουριστικό της φόρο. Από το 2012, οι επισκέπτες της καταλανικής πρωτεύουσας έπρεπε να πληρώσουν, τόσο τον περιφερειακό τουριστικό φόρο, όσο και μια επιπλέον επιβάρυνση σε όλη την πόλη. Την 1η Απριλίου 2023, οι δημοτικές αρχές αύξησαν το δημοτικό τέλος σε 2,75 ευρώ και αρχής γενομένης από 1ης Απριλίου 2024, το τέλος θα διαμορφωθεί στα 3,25 €.
Το αρμόδιο Υπουργείο δεσμεύτηκε ότι τα έσοδα θα χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση των υποδομών της πόλης, συμπεριλαμβανομένων βελτιώσεων σε δρόμους, υπηρεσίες λεωφορείων και κυλιόμενες σκάλες.
Αντίστοιχα η Βαλένθια θα εισαγάγει τουριστικό φόρο για ταξιδιώτες που διαμένουν σε όλους τους τύπους καταλυμάτων, συμπεριλαμβανομένων ξενοδοχείων, ξενώνων, διαμερισμάτων και κάμπινγκ. Επίσημα ονομάζεται Valencia Tax on Tourist Stays (IVET), θα τεθεί σε ισχύ το 2024, αν και δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη ακριβής ημερομηνία.
Οι επισκέπτες θα πρέπει να πληρώσουν μεταξύ 50 cents και 2 ευρώ ανά διανυκτέρευση, ανάλογα με το κατάλυμα που θα επιλέξουν, για μία έως και επτά διανυκτερεύσεις. Οι επιβάτες κρουαζιερόπλοιων θα πληρώνουν 1,50 € την ημέρα.
Το Olhão, μια πορτογαλική πόλη ψαράδων, αρκετά δημοφιλής στους τουρίστες, άρχισε να χρεώνει 2 ευρώ τη βραδιά σε όσους την επισκέπτονται το χρονικό διάστημα μεταξύ Απριλίου και Οκτωβρίου. Ο φόρος μειώνεται στο 1 ευρώ μεταξύ Νοεμβρίου και Μαρτίου. Δεν θα ισχύει για παιδιά κάτω των 16 ετών και θα περιοριστεί σε πέντε διανυκτερεύσεις – άρα μέγιστη χρέωση 10 € – ανά ταξίδι.
Το τέλος χρησιμοποιείται για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων του τουρισμού στην πόλη του Αλγκάρβε, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης της καθαριότητας και της ασφάλειας, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές.
Σε χρεώσεις προχωρά μέσα στο 2024 και το Μπαλί, το οποίο είναι γνωστό για τις παραλίες, τα νησιά και τον πνευματικό πολιτισμό του και ενδείκνυται για γαμήλιο ταξίδι.
Πιο συγκεκριμένα από τις 14 Φεβρουαρίου 2024, οι αφίξεις εξωτερικού και εσωτερικού θα πρέπει να καταβάλλουν τέλος 150.000 IDR (8,80 €), ποσό που πρέπει να πληρωθεί σε ειδικά περίπτερα στο διεθνές αεροδρόμιο Ngurah Rai του Μπαλί, με τις αρχές να υπόσχονται ότι η διαδικασία θα διαρκεί λιγότερο από 30 δευτερόλεπτα.
Εδώ τα έσοδα θα διατεθούν για έργα που «διατηρούν το περιβάλλον, τη φύση και τον πολιτισμό καθώς και τη βελτίωση της ποιότητας» του Μπαλί.
Στα χνάρια του Μπαλί θα βαδίσει από ότι φαίνεται και η Ταϊλάνδη. Ήδη από το 2022, φημολογούνταν ότι θα καθιερωθεί τουριστικός φόρος τον Ιούνιο του 2023, κάτι που τελικά δεν συνέβη. Από την πλευρά τους αεροπορικές εταιρείες αμφισβητούν το τέλος που θα κυμαίνεται κοντά στα 300 μπατ (8 €).
Στα της Γηραιάς Ηπείρου, ο τουριστικός φόρος της Βενετίας έχει γίνει αντικείμενο πολλών συζητήσεων και καθυστερήσεων. Η πόλη είναι μια από τις πιο υπερτουριστικές στην Ευρώπη, αναγκάζοντας τους ντόπιους να μην πατάνε πια στους πολυσύχναστους δρόμους του κέντρου.
Όπως ανακοινώθηκε, οι επισκέπτες θα πρέπει να πληρώσουν 5 € για να εισέλθουν τα Σαββατοκύριακα αιχμής και άλλες ημέρες μεταξύ Απριλίου και μέσα Ιουλίου. Το τέλος ημερήσιου ταξιδιού θα ισχύει κατά τις ώρες αιχμής (8.30 π.μ. – 4 μ.μ.), πράγμα που σημαίνει ότι οι επισκέπτες που έρχονται στη Βενετία για δείπνο ή μια συναυλία θα το γλιτώνουν.
Χώρες στις οποίες εφαρμόζεται ήδη το μέτρο
Στην Αυστρία πληρώνετε φόρο διανυκτέρευσης, ο οποίος ποικίλλει ανάλογα με την επαρχία στην οποία βρίσκεστε. Στη Βιέννη ή το Σάλτσμπουργκ, θα πληρώσετε επιπλέον 3,02% στον λογαριασμό του ξενοδοχείου ανά άτομο.
Ο τουριστικός φόρος στο Βέλγιο εφαρμόζεται και στα καταλύματα. Η χρέωση περιλαμβάνεται μερικές φορές στην τιμή του δωματίου του ξενοδοχείου, αλλά ορισμένοι διαχωρίζουν το κόστος και το καθιστούν μια επιπλέον χρέωση, επομένως πρέπει να ελέγξετε προσεκτικά τον λογαριασμό σας. Η Αμβέρσα και η Μπριζ χρεώνουν μια τιμή ανά δωμάτιο. Η τιμή στις Βρυξέλλες ποικίλλει ανάλογα με το μέγεθος και τη βαθμολογία του ξενοδοχείου. Το μέσο κόστος ανέρχεται σε περίπου 7,50€.
Στο Μπουτάν η ελάχιστη ημερήσια χρέωση για τους περισσότερους αλλοδαπούς είναι: 250 $ (,228 €) ανά άτομο ανά ημέρα κατά τη διάρκεια της υψηλής περιόδου και ελαφρώς μικρότερη στη χαμηλή περίοδο. Αλλά καλύπτει πολλά, όπως διαμονή, μεταφορά στη χώρα, οδηγό, φαγητό και τέλη εισόδου.
Στη Βουλγαρία το τέλος είναι πολύ χαμηλό και ποικίλλει ανάλογα με την περιοχή και την ταξινόμηση του ξενοδοχείου – έως περίπου 1,50 €.
Τουριστικοί φόροι στο κόστος του ξενοδοχείου ή τέλος αναχώρησης περιλαμβάνονται στα περισσότερα νησιά της Καραϊβικής και τα τέλη κυμαίνονται από 13 € στις Μπαχάμες έως 45 € στην Αντίγκουα και Μπαρμπούντα.
Στην Κροατία, η οποία αύξησε τον τουριστικό φόρο της το 2019, οι επισκέπτες πληρώνουν περίπου 10 kuna (1,33 €) ανά άτομο ανά διανυκτέρευση. Τα πράγματα είναι πιο οικονομικά στην Τσεχία, όπου ο φόρος είναι κάτω από 1 ευρώ και ισχύει αποκλειστικά για ενήλικες άνω των 18 ετών.
Στη Γαλλία εφαρμόζεται ένας «taxe de séjour» που προστίθεται στον λογαριασμό του ξενοδοχείου σας και ποικίλλει ανάλογα με την πόλη στην οποία βρίσκεστε. Οι τιμές κυμαίνονται από 0,20€ έως περίπου 4€ ανά άτομο, ανά διανυκτέρευση.
Η Γερμανία έχει αυτό που αποκαλούν «φόρο πολιτισμού», καθώς επίσης και «φόρο κλινών» σε πόλεις όπως η Φρανκφούρτη, το Αμβούργο και το Βερολίνο. Η χρέωση είναι περίπου 5% του λογαριασμού του ξενοδοχείου σας.
Τέλος σε ότι αφορά την Ελλάδα, ο τουριστικός φόρος εξαρτάται από τον αριθμό των αστεριών του ξενοδοχείου ή τον αριθμό των δωματίων που νοικιάζετε και φτάνει maximum τα 4 ευρώ. Εισήχθη από το ελληνικό Υπουργείο Τουρισμού για να βοηθήσει στη μείωση του χρέους της χώρας.
