BNP Paribas: Δεν δικαιολογεί πανηγυρισμούς η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας

Ανάκαμψη μεν, με αστερίσκους δε «βλέπει» για την ελληνική οικονομία, σύμφωνα με πρόσφατο report της, η γαλλική τράπεζα BNP Paribas.

Όπως επισημαίνει, η Ελλάδα αναμένεται να απολαύσει ξανά οικονομική ανάπτυξη το 2024, αλλά η δραστηριότητα έδειξε σημάδια επιβράδυνσης το δεύτερο εξάμηνο του 2023. Το πραγματικό ΑΕΠ παρέμεινε στάσιμο το τρίτο τρίμηνο του 2023 και η απασχόληση μειώθηκε μόλις κατά 0,5% σε τριμηνιαία βάση.

Παρότι η έντονη τουριστική δραστηριότητα, σε ένα πλαίσιο υψηλού πληθωρισμού, ενισχύει τα φορολογικά έσοδα, ο αντίκτυπός της στο πραγματικό ΑΕΠ είναι περιορισμένος. Η απότομη πτώση του ποσοστού ανεργίας (που είναι τώρα κάτω από το 10%), η δραστική βελτίωση των δημόσιων οικονομικών και η μείωση του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους μαρτυρούν τη σταθερή ανάκαμψη της χώρας, η οποία χαιρετίστηκε από τις αγορές των μετοχών και των ομολόγων και από την απότομη μείωση των spreads μεταξύ του ελληνικού δεκαετούς χρέους και του γερμανικού bund. 

Την ίδια στιγμή, η χώρα εξακολουθεί να παλεύει με μακροπρόθεσμες προκλήσεις εκ των οποίων κάποιες είναι δύσκολο να ξεπεραστούν» επισημαίνει η γαλλική τράπεζα.

Εξυγίανση

Σύμφωνα με την ΒNP Paribas, η ανάκαμψη της δραστηριότητας μετά την COVID-19 επέτρεψε στην ελληνική κυβέρνηση να συνδυάσει την οικονομική ανάπτυξη και τη δημοσιονομική εξυγίανση. 

Πράγματι, η χώρα φαίνεται να έχει ξεπεράσει τα διαδοχικά σοκ των τελευταίων χρόνων. Το γ’ τρίμηνο του 2023, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε πάνω από 6% εν σχέσει με το επίπεδο που καταγράφηκε το τελευταίο τρίμηνο του 2019. Μάλιστα, είναι διπλάσιο από αυτό της Ευρωζώνης (3,0%). 

Ωστόσο, το περασμένο καλοκαίρι το πραγματικό ΑΕΠ επιβράδυνε (0% το τρίτο τρίμηνο), λόγω της πτώσης της κατανάλωσης των νοικοκυριών (-0,4% τ.μ.) και των επενδύσεων (-1,8% τ.μ.). Πάντως, το 2024, η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να ωφεληθεί από την ανάκαμψη της αγοράς εργασίας και την πτώση του πληθωρισμού, ο οποίος, αφού κορυφώθηκε σε περισσότερο από 12% ετησίως το καλοκαίρι του 2022, υποχώρησε ξανά στο 3,5% τον Δεκέμβριο. 

Το δε ποσοστό ανεργίας μειώθηκε κάτω από 10% το περασμένο φθινόπωρο, υποχωρώντας στο 9,4% τον Νοέμβριο του 2023, που είναι το χαμηλότερο επίπεδο από τον Ιούνιο του 2009. Οι βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες τάσεις παραμένουν επομένως ενθαρρυντικές και η ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει πάνω από 2% το 2024, σύμφωνα και με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον Νοέμβριο του 2023.

Κίνδυνοι…

Ωστόσο, αυτή η ανάκαμψη είναι γεμάτη κινδύνους: μετά από μια μακρά φάση προσαρμογών, η οποία διήρκεσε σχεδόν οκτώ χρόνια (2009-2017), οι τιμές των ακινήτων στη χώρα αυξήθηκαν και πάλι απότομα, με τα αυξανόμενα επιτόκια να μην ανατρέπουν αυτή την τάση το 2023. 

Στην πραγματικότητα, συνέβη ακριβώς το αντίθετο, καθώς η αύξηση των τιμών των κατοικιών είναι πλέον η ταχύτερη στην Ευρωζώνη, φθάνοντας στο 12% σε ετήσια βάση το τρίτο τρίμηνο του 2023. Η Αθήνα έχει γίνει η ευρωπαϊκή πρωτεύουσα με τον υψηλότερο πληθωρισμό τιμών στα ακίνητα καθώς οι μέσες τιμές βρίσκονται μόλις 3% κάτω από το ιστορικό υψηλό του 2008. 

Εις απάντηση σε αυτό το φαινόμενο πέρυσι η κυβέρνηση αποφάσισε να αυστηροποιήσει τις απαιτήσεις επιλεξιμότητας για άδειες διαμονής για επενδυτική δραστηριότητα (γνωστές και ως «χρυσές βίζες»). Από τις αρχές Αυγούστου 2023, το όριο επένδυσης σε ακίνητα που απαιτείται για να πληρούν τις προϋποθέσεις για αυτές τις άδειες έχει διπλασιαστεί και ανέρχεται πλέον σε 500.000 ευρώ.

Ωστόσο, λέει η BNP Paribas, οι μακροπρόθεσμες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας  «γκριζάρουν» από τα δυσμενή δημογραφικά στοιχεία, το στάσιμο εργατικό δυναμικό και τα σχετικά χαμηλά ποσοστά επενδύσεων σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρωζώνης. 

Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλότερο από ό,τι ήταν λίγο πριν από την οικονομική κρίση του 2008 (σχεδόν 17% κάτω από το επίπεδο του 2007, σύμφωνα με τη Eurostat) και το χάσμα με τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ, που είχε διευρυνθεί κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής κρίσης δημόσιου χρέους, μειώθηκε. ελάχιστα το 2021 και το 2022.

Η δημοσιονομική εξυγίανση παραμένει προτεραιότητα

Σύμφωνα με τον γαλλικό οίκο, η βελτίωση των δημοσίων λογαριασμών υπήρξε αναμφίβολα μια από τις πιο αξιοσημείωτες. Η χώρα, αφού σημείωσε πρωτογενές έλλειμμα 10% του ΑΕΠ στο απόγειο της κρίσης στην Ευρωζώνη, κατέγραψε πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα 0,1% το 2022. 

Αυτό το πλεόνασμα αναμένεται να διευρυνθεί περαιτέρω το 2023: κατά τους πρώτους έντεκα μήνες του 2023, Το πρωτογενές πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης διαμορφώθηκε στα 6,3 δισ. ευρώ, έναντι 3,7 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο το 2022. Παρά την αύξηση των επιτοκίων, η ανάκαμψη στους λογαριασμούς του Δημοσίου θα μειώσει σημαντικά το δημόσιο χρέος. 

Ο δείκτης χρέους διαμορφώθηκε στο 167% του ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο του 2023 και αναμένεται περαιτέρω πτώση το 2024, υποστηριζόμενη από τις θετικές προοπτικές ανάπτυξης. Η ελληνική κυβέρνηση σκοπεύει επίσης να χρησιμοποιήσει ορισμένα από τα ταμειακά της αποθέματα για να αποπληρώσει προκαταβολικά σχεδόν 16 δισεκατομμύρια ευρώ του χρέους της προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).

Στον πολιτικό τομέα, αφού διατήρησε την απόλυτη πλειοψηφία του στην ελληνική Βουλή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και το κόμμα του η Νέα Δημοκρατία βγήκαν ενισχυμένοι από τις βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιουνίου. Ο Έλληνας πρωθυπουργός σκοπεύει να συνεχίσει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων με στόχο τη μείωση του δημόσιου χρέους. 

Παρά την απότομη πτώση τα τελευταία δύο χρόνια, ο δείκτης χρέους εξακολουθεί να είναι επί του παρόντος ο υψηλότερος στην Ευρώπη, ενώ το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) αποσύρεται σταδιακά από τις  ελληνικές τράπεζες.

Όλα αυτά τα μέτρα, στοχεύουν στην εξισορρόπηση των δημοσίων λογαριασμών και την απελευθέρωση της οικονομίας. Εύλογα δε καθησύχασαν τις αγορές και μείωσαν το ασφάλιστρο κινδύνου για τα ελληνικά κρατικά ομόλογα. Τα δεκαετή επιτόκια έχουν πέσει κάτω από τα ιταλικά επιτόκια από την περασμένη άνοιξη και η διαφορά μεταξύ των επιτοκίων της Ελλάδας και της Γερμανίας έχει περιοριστεί σε μόλις 100 μονάδες βάσης τον Ιανουάριο του 2024, καταλήγει η BNP Paribas. Αισιοδοξία μεν, συγκρατημένη δε… λοιπόν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Η τραγουδίστρια Karol G ανακηρύχθηκε Γυναίκα της Χρονιάς από το περιοδικό Billboard
• Το απροσδόκητο ποσό που «έπιασε» σε δημοπρασία λεμόνι 285 ετών