BRICS: Ο δρόμος προς την πολυπολικότητα, η Ρωσία και το… δολάριο
Από την τροχιά που θα διαγράψουν οι χώρες μέλη του οργανισμού BRICS, την προεδρία του οποίου έχει η Ρωσία, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό η πορεία η οποία θα τροχοδρομηθεί σε σχέση με την αναδυόμενη πολυπολική πραγματικότητα.
Σύμφωνα με τον διπλωματικό επιτετραμμένο της Ρωσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες Anatoly Antonov, φιλοδοξία των BRICS είναι να ξεπεραστούν οι όποιες διαφορές υπάρχουν σε σχέση με τις γεωπολιτικές προοπτικές ενός εκάστου και να υπάρξει μια κοινή ατζέντα.
«Το 2024 είναι έτος ορόσημο για την εξωτερική πολιτική της Ρωσικής Ομοσπονδίας», δήλωσε ο Ρώσος πρεσβευτής Anatoly Antonov στο Newsweek, προσθέτοντας: «Παρά τις επίμονες προσπάθειες μιας σειράς από κράτη να απομονώσουν τη χώρα μας ή, τουλάχιστον, να την παρουσιάσουν αποκλεισμένη, de facto η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Η πορεία της διεθνούς κοινότητας προς τη γνήσια πολυπολικότητα κερδίζει δυναμική.
Και η Ρωσία δεν είναι ένας απλός μάρτυρας αυτών των τάσεων, αλλά ενεργός συμμετέχων σε αυτήν την τόσο αναγκαία διαδικασία».
Σύμφωνα με το αμερικανικό Newsweek, ο οργανισμός των BRICS ιδρύθηκε πριν από 15 χρόνια ως BRIC. Μεταξύ των ιδρυτών ήταν η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία και η Κίνα, με τη Νότια Αφρική να προσχωρεί το 2010.
Και ενώ στην αρχή οι συμμετέχοντες σε αυτή την ιδιότυπη συμμαχία επικεντρώθηκαν σε μεγάλο βαθμό στις οικονομικές υποθέσεις, εσχάτως έχουν αποκτήσει γεωπολιτικό βάθος. Φέτος, που η Ρωσία ανέλαβε την εκ περιτροπής προεδρία του μπλοκ υπό το έμβλημα της «Ενίσχυσης της Πολυμέρειας για Δίκαιη Παγκόσμια Ανάπτυξη και Ασφάλεια», οι BRICS δέχτηκαν πέντε νέα μέλη (Αίγυπτος, Αιθιοπία, Ιράν, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα).
Σημειώνεται πως επρόκειτο να προσχωρήσει και η Αργεντινή, αλλά ακύρωσε την ένταξή της μετά τις εκλογές που οδήγησαν σε μια σημαντική πολιτική αλλαγή στο εσωτερικό.
Με τη Ρωσία να προετοιμάζεται να φιλοξενήσει την επόμενη σύνοδο κορυφής BRICS στο Καζέν τον ερχόμενο Οκτώβριο, αυξανόμενος κατάλογος χωρών -σχεδόν τρεις δωδεκάδες σύμφωνα με την εκτίμηση του Antonov- έχουν εκδηλώσει έντονο ενδιαφέρον να γίνουν εταίροι του μπλοκ. Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με τον Ρώσο διπλωμάτη, στόχος της Μόσχας «είναι να ενισχύσει τον ρόλο των BRICS για τις χώρες που επιδιώκουν να ακολουθήσουν μια ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική:
Δηλαδή, για όσους δεν θέλουν να ζουν υπό τις επιταγές κάποιου άλλου και φιλοδοξούν να έχουν φιλικές σχέσεις με τον υπόλοιπο κόσμο, να συναλλάσσονται και να αλληλεπιδρούν επί ίσοις όροις, αλλά για αυτούς εκ των οποίων οι θεμελιώδεις αρχές της ομάδας – κυριαρχική ισότητα, αμοιβαία και συναινετική εκτίμηση των συμφερόντων, επιθυμία να διαμορφωθεί ένα δίκαιο μοντέλο παγκόσμιων αγορών, αναζήτηση συλλογικών απαντήσεων στις τρέχουσες προκλήσεις- δεν είναι κενά γράμματα» είπε ο Antonov.
Ωστόσο, το πιο αξιοσημείωτο είναι ότι οι BRICS έχουν βάλει στόχο να μειώσουν την επιρροή του δολαρίου στο παγκόσμιο εμπόριο και να δημιουργήσουν νέους μηχανισμούς αναπτυξιακής βοήθειας σε χώρες που αναζητούν μια εναλλακτική λύση έναντι δυτικών ιδρυμάτων όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα.
Μεταξύ των πιο σημαντικών εργαλείων από αυτή την άποψη είναι η Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα BRICS, με έδρα τη Σαγκάη και υπό την ηγεσία της πρώην προέδρου της Βραζιλίας Dilma Roussef.
Μέσω αυτού του πολυμερούς χρηματοπιστωτικού ιδρύματος και των προσπαθειών να δοθεί έμφαση στο εμπόριο μεταξύ των μελών που χρησιμοποιούν εθνικά νομίσματα, οι BRICS έχουν βάλει στόχο να αντιμετωπίσουν προκλήσεις όπως το υψηλό κόστος συναλλαγών, οι οποίες σχετίζονται με ένα περιβάλλον κυριαρχούμενο από το δολάριο ΗΠΑ.
«Ακόμη και πολιτικά συνδεδεμένοι εμπειρογνώμονες αναγνωρίζουν το de facto μονοπώλιο της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής υποδομής» είπε ο Antonov, συμπληρώνοντας: «Μια τέτοια κατάσταση δεν συμβάλλει με κανέναν τρόπο στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Και το πιο σημαντικό, υπονομεύει τη δική της αξιοπιστία δημιουργώντας νέες κρίσεις και εμποδίζοντας την πραγματική αποαποικιοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας.
Το status quo σύμφωνα με το οποίο μερικές χώρες αισθάνονται πως έχουν το δικαίωμα να υπαγορεύουν τη βούλησή τους σε άλλες, απειλώντας τες πως θα διακόψουν την πρόσβασή τους στις παγκόσμιες οικονομικές διαδικασίες, θα κατάσχουν τα περιουσιακά τους στοιχεία και θα καταστρέψουν [την] ευημερία των απλών πολιτών είναι θεμελιωδώς λανθασμένη και δεν συνάδει με τις επικρατούσες τάσεις.
Η συντριπτική πλειονότητα των κρατών έχουν συνειδητοποιήσει πόσο βλαβερές είναι τέτοιου είδους προσεγγίσεις». Ως εκ τούτου, ο Antonov υποστήριξε ότι η Ρωσία και οι εταίροι της «παραμένουν πλήρως αφοσιωμένοι στην ένωση των πόρων τους για τον σχεδιασμό νέων χρηματοοικονομικών μέσων, ανεξάρτητα από τις πολιτικές τάσεις στην Ουάσιγκτον, τις Βρυξέλλες ή το Λονδίνο, όπου οι αρχές είναι έτοιμες να παραμελήσουν τις εθνικές νομοθετικές διατάξεις και τα αξιώματα του διεθνούς δικαίου για να τιμωρήσουν τους ανεπαρκώς πιστούς εταίρους.
«Είναι απαράδεκτο όταν το χρέος των αναπτυσσόμενων χωρών ή μάλλον, η ικανότητά τους να ξεφύγουν από την παγίδα του χρέους στην οποία έχουν πέσει να είναι εδώ και δεκαετίες στο έλεος των κεντρικών τραπεζών των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης» είπε.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
