Τα «άκουσε» για τα καλά η Γαλλία στο Eurogroup
Η αποτυχία της χώρας να μειώσει τα ελλείμματά της επισκίασε την άτυπη συνεδρίαση.
Σκληρές επικρίσεις αντιμετώπισε η Γαλλία από τους εταίρους της στο Eurogroup διότι δεν θα τηρήσει την προθεσμία για να επαναφέρει τα δημοσιονομικά της σε τάξη παρά την παράταση που της είχε δοθεί, την ώρα που τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης πασχίζουν να βγάλουν την ευρωπαϊκή οικονομία από το τέλμα στο οποίο έχει περιέλθει χωρίς να αναιρέσουν την στρατηγική που εφάρμοσαν για την αντιμετώπιση της κρίσης, ανέφεραν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Το Παρίσι, ενθαρρυμένο από το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) μοιάζει να απομακρύνεται από την αυστηρή προσήλωση στις πολιτικές λιτότητας, ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι δεν θα επαναφέρει το δημοσιονομικό έλλειμμά του εντός του ορίου που προβλέπει το Δημοσιονομικό Σύμφωνο της ΕΕ (το 3% του ΑΕΠ της) πριν από το 2017, παρά την παράταση της προθεσμίας που είχε εξασφαλίσει ως το 2015. Το γεγονός αντιμετωπίστηκε σχεδόν σαν προσβολή από πολλούς υπουργούς Οικονομικών κρατών-μελών της Ευρωζώνης, ιδίως μετά τις οδυνηρές περικοπές που έκαναν πολλές κυβερνήσεις για να μειώσουν τα διογκωμένα ελλείμματά τους και να ανακτήσουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών.
«Η Γαλλία άκουσε τα εξ αμάξης», είπε ένας αξιωματούχος. Ένας δεύτερος είπε ότι ουδείς επιτέθηκε άμεσα στον ίδιο τον υπουργό Οικονομίας της Γαλλίας Μισέλ Σαπέν, πάντως «οι (άλλοι) υπουργοί (Οικονομικών) ήταν πολύ δυσαρεστημένοι» όσον αφορά τη συγκεκριμένη εξέλιξη.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, ο οποίος συμμετείχε στις εργασίες του συμβουλίου, είπε ότι οι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ πρέπει να συνεχίσουν να τηρούνται ενώ ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο Ολλανδός πρόεδρος του Eurogroup, επισήμανε ότι οι κανόνες αυτοί είναι η «άγκυρα» που εξασφαλίζει την «εμπιστοσύνη» στην ΕΕ.
Ο αυστηρότερος έλεγχος των δημοσιονομικών των κρατών-μελών της Ευρωζώνης συμπεριλαμβάνεται στις βαθιές αλλαγές που προωθήθηκαν για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους. Θεωρητικά, ο στόχος είναι να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να επαναληφθεί το φαινόμενο των ανεξέλεγκτων δαπανών από τις κυβερνήσεις που φόρτωσαν τεράστια χρέη στα κράτη. Παρά το γεγονός πως όλο και περισσότεροι οικονομολόγοι αμφισβητούν το κατά πόσον είναι σώφρον να περιστέλλονται οι κρατικές δαπάνες σε μια περίοδο ύφεσης ή ασθενούς ανάπτυξης, από την κυβέρνηση της Γαλλίας -της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης- αναμενόταν να δώσει το καλό παράδειγμα και να επιδείξει δημοσιονομική πειθαρχία.
Η ανακοίνωση του Παρισιού εξόργισε πολλούς από τους υπουργούς διότι ο ρυθμός ανάπτυξης της Γαλλίας ήταν στην πραγματικότητα ταχύτερος από αυτόν που προέβλεπε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το 2013: αντί για ύφεση (-0,1%) καταγράφηκε οριακή ανάπτυξη (0,3%).
Οι χώρες της ΕΕ αντιμετωπίζουν πλέον τον κίνδυνο να τους επιβάλλονται βαριά πρόστιμα αν παραβιάζουν τους δημοσιονομικούς κανόνες, αλλά με δεδομένο το ιστορικό χαμηλό της δημοτικότητας του Γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ και το πόσο εύθραυστη θεωρείται η κυβέρνησή του, το πιθανότερο είναι πως οι εταίροι της Γαλλίας θα αποφύγουν να κινήσουν οποιαδήποτε διαδικασία. Ο Σαπέν αποπειράθηκε να υποβαθμίσει το θέμα και υποστήριξε πως οι εντάσεις σχετικά με αυτό ήταν ελάχιστες.
«Επιδιώκουμε να έχουμε έναν διάλογο με την Κομισιόν και με τους εταίρους μας ώστε να βρεθεί μια λύση. Αυτό που με κατέπληξε σήμερα ήταν πως όλοι είχαν αυτή την προσέγγιση, ότι όλοι ήθελαν να βρούμε μια λύση», είπε ο Σαπέν στους δημοσιογράφους.
Το Παρίσι ηγείται των προσπαθειών να προωθηθεί μια πιο ευέλικτη ερμηνεία των κανόνων που θεσπίστηκαν με το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, μαζί με τη Ρώμη. Γαλλία και Ιταλία θέλουν να λαμβάνονται υπόψη οι προσπάθειές τους να προωθήσουν μεταρρυθμίσεις και να τονώσουν την ανάπτυξη. Αλλά πολλοί αξιωματούχοι κρατών μελών της Ευρωζώνης αντιτείνουν πως η Γαλλία δεν έχει κάνει παρά ελάχιστα σε ό,τι αφορά τις μεταρρυθμίσεις αφότου της δόθηκε περισσότερος χρόνος για να μειώσει το έλλειμμά της, τον Ιούνιο του 2013.
Τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης οφείλουν πλέον να υποβάλουν τους προϋπολογισμούς τους για έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι υπουργοί Οικονομικών θα συνεδριάσουν τον Νοέμβριο για να συζητήσουν πώς θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της Γαλλίας.
Η εξέλιξη αυτή επισκίασε σε μεγάλο βαθμό το συμβούλιο του Μιλάνου, που είχε σκοπό να συζητηθούν τρόποι επανεκκίνησης της οικονομίας της ευρωζώνης, η οποία περιήλθε ξανά σε τέλμα το β΄ τρίμηνο και υπάρχει κίνδυνος να ολισθήσει ξανά σε ύφεση, την τρίτη κατά σειράν από το 2008.
Οι επενδύσεις είναι η λέξη που λένε οι περισσότεροι υπουργοί, που τονίζουν επίσης την ανάγκη να αναληφθεί δράση για να προωθηθούν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και εξυπνότερες μέθοδοι διάθεσης των δημοσίων κεφαλαίων. Γενικά αναγνωρίζεται ότι τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια και τα προγράμματα αγοράς αξιογράφων από την ΕΚΤ δεν αρκούν για να λύσουν το πρόβλημα στην ευρωζώνη.
Ο πρόεδρος της επόμενης Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ζητεί να καταρτιστεί ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα επενδύσεων ύψους 300 δισ. ευρώ για να αναζωογονηθεί η οικονομία στην ΕΕ. Οι επενδύσεις στην Ευρωζώνη το 2013 ήταν κατά 15% χαμηλότερες από αυτές που καταγράφονταν πριν ενσκήψει η κρίση χρέους της Ευρωζώνης το 2010, σύμφωνα με ένα κοινό γαλλογερμανικό έγγραφο επί του οποίου έγινε συζήτηση στο Μιλάνο.
Ο Γιούρκι Κατάινεν, ο οποίος θα επιβλέπει μεταξύ άλλων τις πολιτικές για την ανάπτυξη στη νέα Κομισιόν, προσπάθησε να τηρήσει μια ισορροπία. Οι κυβερνήσεις πρέπει να μεταβάλουν τον τρόπο που δαπανούν το δημόσιο χρήμα, είπε, και να το διοχετεύουν όπου είναι πιο σίγουρο πως θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και θα υπάρξει ανάπτυξη: σε δημόσια έργα, στην έρευνα και την ανάπτυξη, στην καινοτομία. «Χωρίς μεταρρυθμίσεις δεν θα έχουμε ανάπτυξη. Καμιά χώρα δεν έχει ανοσία στις προκλήσεις που εγείρονται».
Οι μεταρρυθμίσεις όμως θα χρειαστούν χρόνο και με την ανεργία στην Ευρωζώνη να βρίσκεται πολύ κοντά στο ιστορικό της υψηλό, οι υπουργοί αναζητούν πιο γρήγορους τρόπους να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, ιδίως για τους νέους. Μία από τις ιδέες που εξετάζονται είναι να δημιουργηθεί μια ενιαία ευρωπαϊκή χρηματαγορά από την οποία οι μικρού και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις θα μπορούν να αντλούν κεφάλαια, σύμφωνα με ένα έγγραφο που θα συζητηθεί στο Ecofin. Σκοπός της ιδέας αυτής είναι να μειωθεί η εξάρτηση των επιχειρήσεων από τις τράπεζες με την δημιουργία τρόπων χρηματοδότησης σαν αυτούς π0υ εφαρμόζονται στις ΗΠΑ.
Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (συχνά με ≤10 υπαλλήλους) συνεισφέρουν τις δύο στις τρεις θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα στην ΕΕ, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κομισιόν. Το να τους δοθεί βοήθεια για να αναπτυχθούν είναι κρίσιμο για να μειωθεί η ανεργία.
Για τον Ντράγκι, οι επενδύσεις είναι «μια από τις βαρύτερες απώλειες της κρίσης», καθώς από το 2008, έχουν συρρικνωθεί κατά 20%. «Δεν θα δούμε μια βιώσιμη ανάκαμψη της οικονομίας αν δεν αλλάξει αυτό», είπε.
Ο Κατάινεν έγραψε πριν από το Συμβούλιο στην εφημερίδα The Wall Street Journal ότι «οι χώρες με μεγάλα πλεονάσματα τρεχουσών συναλλαγών πρέπει να επενδύσουν περισσότερο».
Ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είπε ότι οι επενδύσεις έχουν κεφαλαιώδη σημασία, αλλά επέμεινε στην ανάγκη να γίνονται ταυτόχρονα με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τις περικοπές δαπανών. Ο Χανς Γεργκ Σέλινγκ, ο υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας, εξέφρασε μια θέση ταυτόσημη με την πάγια τοποθέτηση του Βερολίνου: «η ανάπτυξη είναι πάντοτε καλή, αλλά όχι χάρη σε νέα χρέη», είπε.
Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι έγραψε στο Twitter ότι αντί να παραδίδει «μαθήματα» λιτότητας, η ΕΕ θα όφειλε να εγκρίνει το ταχύτερο το πακέτο επενδύσεων που ζητεί ο Γιούνκερ.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Γαλλικό Πρακτορείο, Γερμανικό Πρακτορείο, Reuters
Διαβάστε ακόμη:
