Ταμείο Ανάκαμψης: Αναζητούνται βέλτιστες πρακτικές για επιτάχυνση
Περιορίζονται τα χρονικά περιθώρια και αυξάνεται η πίεση για τα ορόσημα και την υλοποίηση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), με αποτέλεσμα να δρομολογούνται αλλαγές και αυτοματοποίηση των διαδικασιών με στόχο την επιτάχυνση.
Η εμπειρία από τις κατώτερες των προσδοκιών επιδόσεις προγραμμάτων, όπως για τον ψηφιακό μετασχηματισμό αλλά και την αγροδιατροφή, καθώς και οι παρατηρήσεις των συμβούλων που συνεργάζονται με κρατικές υπηρεσίες και επιχειρήσεις προκειμένου να αξιοποιηθούν τα χρηματοδοτικά εργαλεία, υποδεικνύει αλλαγές. Στην τελική ευθεία για την απορρόφηση των κονδυλίων του ΤΑΑ, μπορεί να υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι αλλά ο περιορισμένος χρόνος για την αξιοποίηση τους αναδύει κινδύνους.
Οι αλλαγές στις διαδικασίες που δρομολογούνται για την ταχύτερη απορρόφηση ΤΑΑ και ΕΣΠΑ, μεταξύ άλλων είναι:
-Στο εξής οποιαδήποτε πρόσκληση δημοσιεύεται θα υποστηρίζεται από έτοιμο πληροφοριακό σύστημα, με τις απαραίτητες διαλειτουργικότητες αλλά και οδηγό αξιολόγησης. Στόχος είναι η καλύτερη ενημέρωση και η αποφυγή ενστάσεων σε δεύτερο χρόνο.
-Υιοθετείται το μοντέλο της συγκριτικής αξιολόγησης για το πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα και δίνεται έμφαση στα αντικειμενικά κριτήρια, ήτοι ύπαρξη ιδιωτικής συμμετοχής και ωριμότητα του σχεδίου.
-Ενόψει του νέου κύκλου της δράσης “ερευνώ-καινοτομώ” θεσπίζεται μοριοδότηση για τις προτάσεις με πατέντες και μάλιστα με νέα αναθεωρημένη βαθμολογική κλίμακα μέχρι 15 ενώ οι επιχειρήσεις που έχουν ήδη πατέντα θα βαθμολογούνται με 0,5 ή 1 μόριο. Στις προτάσεις το πλαφόν πατεντών είναι 5 για τις επιχειρήσεις ενώ δεν θα υπάρχει πλαφόν για προτάσεις πανεπιστημιακών φορέων.
-Η υστέρηση στα ψηφιακά έργα οδηγεί σε αλλαγές που αφορούν στο πληροφοριακό σύστημα ώστε να υποδέχεται εξ’ αρχής όλα τα στοιχεία, τα οποία μέχρι πρότινος ζητούνταν εκ των υστέρων από τους δυνητικούς δικαιούχους. Επίσης δεν θα ζητούνται συμπληρωματικά στοιχεία και δεν θα γίνονται δεκτές αλλαγές προκειμένου να μην χάνεται χρόνος.
Η υστέρηση στα ψηφιακά έργα και τα νέα προγράμματα
Tα παραπάνω έγιναν γνωστά στη γενική συνέλευση του Συνδέσμου Εταιρειών Συμβούλων Μάνατζμεντ Ελλάδας (ΣΕΣΜΑ). Όπως εξήγησε ο Γ. Ζερβός, Ειδικός Γραμματέας Προγραμμάτων Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ταμείου Συνοχής, στις δύο πρώτες δράσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την πράσινη μετάβαση ακολουθήθηκε το μοντέλο του First In First Out, δηλαδή η πρόσκληση δεν είχε προθεσμία υποβολής, αλλά κάθε αίτηση ικανοποιούνταν με σειρά προτεραιότητας. Στα ψηφιακά έργα, με έναν προϋπολογισμό 300 εκατ. ευρώ, οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί είναι περιορισμένες. Στην πράσινη μετάβαση όμως, με προϋπολογισμό 800 εκατ. ευρώ, μετά από 20-25 ημέρες στις Περιφέρειες Αττικής και Νοτίου Αιγαίου εξαντλήθηκε το διαθέσιμο budget και εδώ και 4 μήνες έχει καλυφθεί όλη η επικράτεια. Οπότε, πλέον προκρίνεται το μοντέλο της συγκριτικής αξιολόγησης για το πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα.
Τα νέα προγράμματα
Σύμφωνα με τα όσα ανέφεραν στην ανοιχτή συνέλευση του ΣΕΣΜΑ στελέχη από τα αρμόδια υπουργεία, μετά την ολοκλήρωση της υποβολής αιτήσεων στα ψηφιακά έργα στις 22 Μαρτίου αναμένεται η τελευταία πρόσκληση με το εναπομείναν budget στο πλαίσιο του προγράμματος Ανταγωνιστικότητα 2021-2027. Είναι πιθανό να σχεδιαστεί πρόγραμμα αποκλειστικά για μικρομεσαίες επιχειρήσεις ή/και μόνο για startups, κάτι που μένει να ξεκαθαρίσει μέσα στους επόμενους μήνες.
Επίσης, στο τέλος Μαρτίου αναμένεται η πρόσκληση για το πρόγραμμα “ερευνώ – καινοτομώ”. Σημειώνεται ότι τα δύο προηγούμενα έργα του προγράμματος Ανταγωνιστικότητα “ερευνώ, δημιουργώ, καινοτομώ” ήταν της τάξης των 500 εκατ. ευρώ και κλείνουν μέχρι τέλος Ιουνίου με προβλέψεις για καλά σκορ απορρόφησης. Προέκυψαν ωστόσο δυσλειτουργίες στις προσκλήσεις και στην υλοποίηση, οι οποίες επιχειρείται να εξαλειφθούν στα νέα έργα της ΓΓΕΚ. Σύμφωνα με τον Α. Κυριαζή, Γενικό Γραμματέα Έρευνας και Καινοτομίας, οι μεγάλες καθυστερήσεις που υπάρχουν και σχετίζονται με ενστάσεις δεν θα είναι εύκολο να αντιμετωπιστούν. Ωστόσο προωθούνται αλλαγές στο πληροφοριακό σύστημα για αυτοματοποίηση των διαδικασιών.
Προς υπογραφή βαίνουν επίσης υπουργικές αποφάσεις για επέκταση των δράσεων που αφορούν επενδυτικά σχέδια για εφοδιαστική αλυσίδα και μεταποίηση, καθώς και τουρισμό. Αναμένεται η προκήρυξη 2 κύκλων για μεταποίηση και επενδύσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και τα logistics και 2 κύκλων για τουριστικές επενδύσεις. Είναι σε εξέλιξη συζήτηση μεταξύ υπουργείου Ανάπτυξης και υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών με στόχο αύξηση των διαθέσιμων πόρων στο διπλάσιο, από 150 σε 300 εκατ. ευρώ για μεταποίηση και logistics και αντιστοίχως στον τουρισμό.
Προτεραιότητα πάντως, σύμφωνα με την Β. Λοΐζου, Γενική Γραμματέα Ιδιωτικών Επενδύσεων, είναι ο σχεδιασμός για ένα νέο καθεστώς μεγάλων επενδύσεων που θα αφορά πάλι στη μεταποίηση, τομείς της βιομηχανίας με στρατηγική σημασία για την ελληνική οικονομία όπως κρίσιμες πρώτες ύλες, κυκλική οικονομία και βιομηχανία τροφίμων σε συνδυασμό με προώθηση της καινοτομίας μέσω συνεργασιών.
Σημειώνεται ότι η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα μέσα στους επόμενους μήνες θα ανακοινώσει το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ, με προϋπολογισμό δανείων στα 2,2 δισ. ευρώ. Θα παρέχει δάνεια, σε συνεργασία με τις ελληνικές τράπεζες, με ευνοϊκούς όρους καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα επιχειρήσεων συμπεριλαμβανομένων νεοσύστατων.
Εντωμεταξύ, σύμφωνα με τον Σ. Ασθενίδη, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Κοινωνίας της Πληροφορίας Μ.Α.Ε., αναμένεται η υπογραφή μεγάλων συμφωνιών πλαίσιο για συμβουλευτικές υπηρεσίες στο πλαίσιο του ΤΑΑ σε ότι αφορά τα έργα πληροφορικής αλλά και τα μεγάλα έργα ψηφιοποιήσεων με την προσδοκία να τρέξει λίγο πιο γρήγορα η διαδικασία.
Στη δράση ενίσχυσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων για ψηφιακό μετασχηματισμό που χρηματοδοτείται από το ΤΑΑ με δημόσια δαπάνη 200 εκατ. ευρώ υποβλήθηκαν 570 αιτήσεις, με επιτυχούσες 377, που αντιστοιχούν σε δημόσια δαπάνη 144,5 εκατ. ευρώ. Σήμερα είναι σε εξέλιξη η φάση αξιολόγησης και αναμένονται μέσα στον επόμενο μήνα οι αποφάσεις ένταξης.
Η ανάγκη συνεργασίας για το στοίχημα
Εν κατακλείδι, για να πετύχουμε τους στόχους στο χρονοδιάγραμμα του ΤΑΑ απαιτείται επιτάχυνση από τις υπηρεσίες του κράτους, τις τράπεζες, τους συμβούλους και στα δύο σκέλη του προγράμματος: δάνεια και grants. Από την πλευρά του ο ΣΕΣΜΑ, που εκπροσωπεί τόσο τις μεγάλες ελεγκτικές εταιρείες όπως PwC, KPMG, EY, Deloitte, Accenture, Grant Thornton όσο και μικρομεσαίες εταιρείες συμβούλων με πιστοποιημένα στελέχη, προσφέρεται να συνεργαστεί πιο στενά με την κυβέρνηση προκειμένου να προωθηθούν οι βέλτιστες πρακτικές στον σχεδιασμό και στις διαδικασίες που απαιτούνται, από την σύνταξη των προσκλήσεων μέχρι τη δημοσίευση των προκηρύξεων. Ο Ν. Παπαθανάσης, Αν. Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών δηλώνει ότι κυβέρνηση εμπιστεύεται τον ιδιωτικό τομέα, που μαζί με τον επιτελικό ρόλο της Πολιτείας μπορεί να τρέξει πολύ πιο γρήγορα σημαντικά έργα όπως η διαχείριση χρηματοδοτικών εργαλείων και η τοποθέτηση στην οικονομία, με τον σωστό τρόπο, ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων. “Είμαστε εδώ για να μας αξιοποιήσετε προκειμένου να κάνουμε τα πράγματα σωστά, αποτελεσματικά και κυρίως έγκαιρα”, τόνισε η Κ. Χριστίδου, Πρόεδρος ΔΣ ΣΕΣΜΑ, στη γενική συνέλευση των μελών του συνδέσμου.
