Μετά τον πόλεμο με τη Χαμάς οι υπερορθόδοξοι Εβραίοι είναι το νέο μέτωπο του Νετανιάχου
Η ισραηλινή κυβέρνηση δίνει μάχη με το χρόνο για να βρει έναν συμβιβασμό και για να καταθέσει τη θέση της στο Ανώτατο Δικαστήριο αναφορικά με τη στράτευση των υπερορθοδόξων Εβραίων, ένα ακανθώδες ζήτημα για τον κυβερνητικό συνασπισμό του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, που έγινε αποδέκτης πολυάρθιμων προσφυγών που ζητούσαν άμεση στράτευση των υπερορθοδόξων, ώστε να γίνουν σεβαστοί οι νόμοι περί ισότητας μεταξύ των πολιτών, έδωσε στην κυβέρνηση προθεσμία εως την Τετάρτη για να υποβάλει μια αναλυτική πρόταση νομοσχεδίου.
Στο Ισραήλ, η στρατιωτική θητεία για όλους και όλες τους Ισραηλινούς και τις Ισραηλινές είναι υποχρεωτική, αλλά οι υπερορθόδοξοι Εβραίοι («χαρεντίμ» στα εβραϊκά) μπορούν να αποφύγουν τη στράτευση αν αφιερώσουν τον χρόνο τους στη μελέτη ιερών κειμένων του Ιουδαϊσμού. Αυτή η εξαίρεση καθιερώθηκε από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948 και δεν έχει αρθεί ποτέ έκτοτε.
Δεδομένης της ευαισθησίας αυτού του ζητήματος που άνοιξε ξανά ένα βαθύ ρήγμα στη χώρα, ο κυβερνητικός συνασπισμός υπό την ηγεσία του Νετανιάχου δεν έχει καταλήξει σε συμφωνία λόγω των αντιρρήσεων που προβάλλουν υπερορθόδοξα κόμματα που συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό και δεν θέλουν καν να ακούν συζήτηση για το ζήτημα στράτευσης.
Το αίτημα της κυβέρνησης για να λάβει επιπλέον χρόνο για να υποβάλει την απάντησή της στο Ανώτατο Δικαστήριο, φαίνεται να δείχνει ότι τα εμπλεκόμενα μέρη επιδιώκουν να βρουν συμβιβασμό.
Η γενική εισαγγελέας Γκαλί Μπαχαράβ – Μιάρα, ο ρόλος της οποίας είναι να συμβουλεύει την κυβέρνηση για νομικά ζητήματα και να την εκπροσωπεί ενώπιον δικαστηρίων, τάραξε τα λιμνάζοντα νερά χθες το βράδυ, ανακοινώνοντας ότι η κυβέρνηση θα έχει υποχρέωση να προχωρήσει στη στράτευση των υπερορθοδόξων από την 1η Απριλίου λόγω νομικού κενού.
Σε μια περίοδο που το Ισραήλ βρίσκεται για σχεδόν έξι μήνες σε πόλεμο εναντίον της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, αυτή η εξαίρεση των υπερορθοδόξων επικρίνεται όλο και περισσότερο στην κοινωνία, ένα τμήμα της οποίας πιστεύει ότι οι υπερορθόδοξοι Εβραίοι πρέπει, όπως οι άλλοι, να προσφέρουν στη στήριξη της ασφάλειας της χώρας και να υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία.
Ο κυβερνητικός συνασπισμός Νετανιάχου βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη συμμαχία με τα δύο μεγάλα υπερορθόδοξα κόμματα, το Σας και “Ενοποιημένος Ιουδαϊσμός της Τορά”, που αντιτίθενται σθεναρά στη στρατολόγηση των χαρεντίμ. Μια ενδεχόμενη αποχώρηση των κομμάτων αυτών από την κυβέρνηση θα προκαλούσε την πτώση του κυβερνητικού συνασπισμού.
Τον Μάιο του 2023, η κυβέρνηση ψήφισε έναν άνευ προηγουμένου σε ύψος προϋπολογισμό σχεδόν ενός δισεκατομμυρίου ευρώ (3,7 δισεκατομμύρια σέκελ) για τα ταλμουδικά σχολεία (γιεσιβότ).
Τα τελευταία στήριξαν το αμφιλεγόμενο σχέδιο δικαστικής μεταρρύθμισης του Νετανιάχου με αντάλλαγμα την υποστήριξή του σε ένα νομοσχέδιο που επρόκειτο να συζητηθεί στη Βουλή πριν από τον πόλεμο για τη συνέχιση της αναβολής στράτευσης για τους υπερορθόδοξους.
Ωστόσο, στα τέλη Φεβρουαρίου, ο υπουργός Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ αψήφησε τον πρωθυπουργό ανακοινώνοντας μια μεταρρύθμιση της στρατιωτικής θητείας με στόχο τη συμπερίληψη των χαρεντίμ και απαίτησε από ολόκληρη την κυβέρνηση να υποστηρίξει τη μεταρρύθμιση αυτή.
Η στρατιωτική θητεία (32 μήνες για τους άνδρες και δύο χρόνια για τις γυναίκες) είναι υποχρεωτική για τους νέους και τις νέες Ισραηλινούς και Ισραηλινές, αλλά σχεδόν όλοι οι υπερορθόδοξοι εξαιρούνται από τη στρατιωτική θητεία, χάρη σε μια συμφωνία που προσφέρει στους νέους άνδρες που φοιτούν με πλήρες ωράριο σε σχολεία Ταλμούδ τη δυνατότητα να αναβάλουν τη στρατιωτική τους θητεία κάθε χρόνο. Οι νεαρές θρησκευόμενες γυναίκες εξαιρούνται αυτομάτως.
Οι υπερορθόδοξοι συγκροτούν περίπου το 14% του εβραϊκού πληθυσμού του Ισραήλ, σύμφωνα με το Ισραηλινό Ινστιτούτο Δημοκρατίας (IDI), ή σχεδόν 1,3 εκατομμύρια άτομα.
Περίπου 66.000 υπερορθόδοξοι άνδρες στρατεύσιμης ηλικίας επωφελούνται από αυτή την αναβολή, σύμφωνα με στοιχεία του στρατού.
Οι περισσότεροι χαρεντίμ απαιτούν να διατηρηθεί αυτή η απαλλαγή για όλους τους μαθητές, θεωρώντας τον στρατό ασύμβατο με τις αξίες τους.
