Κίνα: Η οικονομία οδεύει προς «αδιέξοδο» και το Πεκίνο δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να το σταματήσει

Η ηγεσία της Κίνας βασίζεται σε μια αύξηση των εξαγωγών για να αναζωογονήσει την πτωτική ανάπτυξη, αλλά αυτές οι πολιτικές δεν θα βγάλουν τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο από το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται, δήλωσε μια κορυφαία μελετήτρια της Κίνας.

Η Anne Stevenson-Yang, συνιδρύτρια της J Capital Research και συγγραφέας του βιβλίου Wild Ride: A Short History of the Opening and Closing of the Chinese Economy, επεσήμανε τις αποτυχίες του Πεκίνου σε ένα άρθρο της στους New York Times το Σάββατο.

«Χρόνια ασταθών και ανεύθυνων πολιτικών, υπερβολικός έλεγχος από το Κομμουνιστικό Κόμμα και ανεκπλήρωτες υποσχέσεις για μεταρρυθμίσεις έχουν δημιουργήσει μια κινεζική οικονομία αδύναμης εγχώριας καταναλωτικής ζήτησης και επιβράδυνσης της ανάπτυξης», έγραψε. «Ο μόνος τρόπος που μπορούν να σκεφτούν οι ηγέτες της Κίνας για να βγουν από αυτή την ‘τρύπα’ είναι να επιστρέψουν στην ενίσχυση των εξαγωγών».

Το αποτέλεσμα θα είναι μεγαλύτερες εντάσεις με τους εμπορικούς εταίρους της Κίνας, καθώς τα φθηνά βιομηχανικά προϊόντα συνεχίζουν να κατακλύζουν τις αγορές, ενώ ο κινεζικός λαός θα γίνει πιο δυσαρεστημένος, οδηγώντας την κυβέρνηση στην υιοθέτηση ενός πιο κατασταλτικού στυλ ηγεσίας, προέβλεψε η Stevenson-Yang.

Η βασική αιτία των οικονομικών προβλημάτων της Κίνας είναι ο υπερβολικός έλεγχος του Κομμουνιστικού Κόμματος, ο οποίος δεν λέει να υποχωρήσει, ενώ οι στρατηγικές του που επικεντρώνονται στην προσθήκη περισσότερης βιομηχανικής ικανότητας είναι αντιπαραγωγικές. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι έχουν συστήσει στους Κινέζους ηγέτες να χαλαρώσουν τον έλεγχο του ιδιωτικού τομέα και να προωθήσουν περισσότερη κατανάλωση, κάτι που θα συνεπαγόταν τη μεταρρύθμιση της κυβέρνησης – «και αυτό είναι απαράδεκτο», προσθέτει η ερευνήτρια.

Οι διαδηλώσεις στην πλατεία Τιενανμέν το 1989 αντιπροσώπευαν μια ευκαιρία για τη φιλελευθεροποίηση της κυβέρνησης ως απάντηση στον διευρυνόμενο ιδιωτικό τομέα που προέκυψε από τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις που είχαν ξεκινήσει μια δεκαετία νωρίτερα. Αλλά αυτό θα αποδυνάμωνε την εξουσία του Κομμουνιστικού Κόμματος, επισημαίνει η Stevenson-Yang. «Αντίθετα, οι ηγέτες της Κίνας επέλεξαν να ανοίξουν πυρ κατά των διαδηλωτών, να ενισχύσουν περαιτέρω τον κομματικό έλεγχο και να προσκολληθούν στις κρατικές επενδύσεις για να τροφοδοτήσουν την οικονομία», είπε.

Τις δεκαετίες που ακολούθησαν, η ανάπτυξη της Κίνας με άξονα τις επενδύσεις μείωσε την κοινωνική δυσαρέσκεια, ενώ οι φθηνές εξαγωγές της κράτησαν τις τιμές χαμηλότερες στη Δύση. Εντωμεταξύ, το χρέος συσσωρεύτηκε σε όλη την Κίνα και οι νέες υποδομές και οι νέες κατοικίες παρέμειναν ανεπαρκώς αξιοποιημένες.

Τώρα, ο πρόεδρος Xi Jinping ξεμένει από επιλογές πολιτικής, προειδοποιεί η Stevenson-Yang, καθώς οι Κινέζοι καταναλωτές αρνούνται να αυξήσουν τις δαπάνες και οι εμπορικοί εταίροι της Κίνας θέτουν περισσότερα εμπόδια στις εξαγωγές της. Ενδεικτικά, η κυβέρνηση Biden είναι έτοιμη να επιβάλει αυστηρούς δασμούς σε μια σειρά κινεζικών προϊόντων. Ούτε η καινοτομία μπορεί να βοηθήσει, καθώς η οικονομία της Κίνας εξακολουθεί να βασίζεται κυρίως στην αναπαραγωγή των υπαρχουσών τεχνολογιών.

«Όλα αυτά σημαίνουν ότι η εποχή ‘μεταρρυθμίσεων και ανοίγματος’, που μεταμόρφωσε την Κίνα και γοήτευσε τον κόσμο από τότε που ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1970, έχει τελειώσει. Ο Μάο είπε κάποτε ότι σε έναν αβέβαιο κόσμο, οι Κινέζοι πρέπει ‘να σκάψουν βαθιά τούνελ, να αποθηκεύσουν σιτηρά παντού και να μην επιδιώξουν ποτέ την ηγεμονία».

Αλλά ένας κορυφαίος ειδικός για την Κίνα προειδοποιεί ότι μια αρνητική εικόνα της χώρας θα μπορούσε να οδηγήσει τις ΗΠΑ σε εφησυχασμό. «Ενώ η ανάπτυξή της έχει επιβραδυνθεί τα τελευταία χρόνια, η Κίνα είναι πιθανό να επεκταθεί με διπλάσιο ρυθμό από τις Ηνωμένες Πολιτείες τα επόμενα χρόνια», έγραψε ο Nicholas Lardy, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Peterson για τα Διεθνή Οικονομικά, στην επιθεώρηση Foreign Affairs.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Ο Γιώργος Σαραβέλος της Deutsche Bank στο Fortune Greece: Ήμασταν και παραμένουμε αισιόδοξοι για την Ελλάδα
• Επιτόκια: «Κλειδωμένη» η μείωση από την ΕΚΤ τον Ιούνιο, εκτός αν…
• Λοκομοτίβα της ελληνικής οικονομίας ο τουρισμός