Στουρνάρας: Οι προκλήσεις στο πλαίσιο εξυγίανσης των τραπεζών
Οι τράπεζες στην ΕΕ έχουν καταστεί πιο εξυγιάσιμες και, ως εκ τούτου, ασφαλέστερες αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να επαναπαυθούμε, σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, που εφιστά την προσοχή σε κρίσιμες μεταρρυθμίσεις.
Στην ομιλία του στο συνέδριο “Banking Resolution at Ten: Experiences and Open Issues” αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στα ατυχή γεγονότα του περασμένου έτους στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελβετία σημειώνοντας ότι το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στην επανεξέταση των περιπτώσεων αυτών, κατέληξε ότι οι πτωχεύσεις τραπεζών του 2023 υπογράμμισαν τα πλεονεκτήματα του διεθνούς πλαισίου εξυγίανσης. Ωστόσο, εντοπίστηκαν διάφορα θέματα στα οποία θα πρέπει να υπάρξουν βελτιώσεις τα οποία συνοψίζει στα εξής:
1-Αρχικά, ιδίως οι περιπτώσεις στις ΗΠΑ ανέδειξαν ότι το πλαίσιο θα πρέπει να είναι αρκετά ευέλικτο ώστε να επιτρέπει στις αρχές να λαμβάνουν μέτρα εξυγίανσης για την αντιμετώπιση της πτώχευσης μεσαίων ή ακόμη και μικρών τραπεζών.
2-Θα πρέπει να διασφαλίζεται η ευελιξία στη χρήση στρατηγικών εξυγίανσης για την αντιμετώπιση διαφορετικών σεναρίων, συμπεριλαμβανομένων των κρίσεων ρευστότητας. Στο πλαίσιο αυτό, ίσως χρειαστεί να εξεταστεί κατά πόσον τα εργαλεία μεταφοράς ή ένας συνδυασμός στρατηγικών μπορεί να είναι καταλληλότερος από την εφαρμογή του εργαλείου διάσωσης με ίδια μέσα (bail-in).
3-Η διασφάλιση επαρκούς ρευστότητας κατά την εξυγίανση είναι υψίστης σημασίας. Οι αρχές θα πρέπει να είναι έτοιμες να παράσχουν ρευστότητα, όπως συνέβη στις ΗΠΑ και την Ελβετία. Από την άλλη, οι αρχές εξυγίανσης και οι αρμόδιες εποπτικές αρχές θα πρέπει σε συνεργασία με τις τράπεζες για να διασφαλίσουν ότι οι τελευταίες μπορούν να κινητοποιούν γρήγορα εξασφαλίσεις όταν αυτό είναι αναγκαίο.
Οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Σημειώνεται ότι οι προτάσεις μεταρρύθμισης του ευρωπαϊκού πλαισίου διαχείρισης κρίσεων και ασφάλισης καταθέσεων (crisis management and deposit insurance framework) που κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Απρίλιο του 2023 συζητείται επί του παρόντος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο και υπόσχεται να εισαγάγει πολλές αναγκαίες βελτιώσεις, όπως με:
α. την επέκταση της εφαρμογής του πλαισίου εξυγίανσης στις μεσαίες ή μικρές τράπεζες
β. την υιοθέτηση της ενιαίας προνομιακής μεταχείρισης των καταθετών έναντι των άλλων πιστωτών στην κατάταξη των απαιτήσεων στην ειδική εκκαθάριση,
γ. την εναρμόνιση των προϋποθέσεων για τη χρηματοδότηση από τα συστήματα εγγύησης καταθέσεων προληπτικών και εναλλακτικών μέτρων που αποσκοπούν στη διασφάλιση της συνέχειας των δραστηριοτήτων μιας προβληματικής τράπεζας, ως εναλλακτική της απλής πτώχευσης της τράπεζας και στη συνέχεια της αποζημίωσης των καταθετών
δ. τη διασφάλιση, στο μέγιστο βαθμό, ίδιων συνθηκών μεταξύ των κρατών μελών στα σχετικά θέματα.
Σύμφωνα με τον διοικητή της ΤτΕ, πριν από τρεις εβδομάδες, στις 24 Απριλίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ολοκλήρωσε την πρώτη ανάγνωση των προτεινόμενων νομοθετικών κειμένων σχετικά με τη διαχείριση κρίσεων και την ασφάλιση των καταθέσεων. Τα κείμενα που ενέκρινε το Κοινοβούλιο δείχνουν την υποστήριξή του προς τη γενική κατεύθυνση που προτείνει η Επιτροπή, με κύρια διαφορά την πρότασή του για την υιοθέτηση δύο βαθμίδων έναντι ενιαίας βαθμίδας για τους καταθέτες στην κατάταξη των απαιτήσεων στην ειδική εκκαθάριση.
Τέλος, σημειώνει ότι οι υφιστάμενες προτάσεις της Επιτροπής εξακολουθούν να μην αντιμετωπίζουν το σημαντικότερο στοιχείο που λείπει από το πλαίσιο διαχείρισης κρίσεων των ευρωπαϊκών τραπεζών, τη δημιουργία του τρίτου πυλώνα της Τραπεζικής Ένωσης, του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εγγύησης Καταθέσεων (EDIS), το οποίο εξακολουθούν να μην υποστηρίζουν ορισμένα κράτη μέλη.
