Νέα επιδείνωση του οικονομικού κλίματος καταγράφει η έκθεση της ICAP

Κάμψη παρουσίασε ο δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP-CEO General Index) στο 3ο τρίμηνο του 2014 και διαμορφώθηκε στις 155 μονάδες έναντι 160 το προηγούμενο τρίμηνο, παραμένοντας ωστόσο σε υψηλότερα επίπεδα έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2013. Η πορεία του δείκτη καταγράφηκε από την τριμηνιαία έρευνα που διεξάγεται σε δείγμα 2.340 διευθυνόντων συμβούλων/γενικών διευθυντών των μεγαλύτερων ελληνικών επιχειρήσεων από την Εταιρία Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ) σε συνεργασία με την ICAP Group. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε την περίοδο 23/09/2014 έως 07/10/2014.

Η κάμψη του δείκτη αποτυπώνει, σύμφωνα με την έρευνα, την ανησυχία των CEOs για την ταχύτητα εφαρμογής των απαιτούμενων διαρθρωτικών αλλαγών σε αρκετούς τομείς της ελληνικής οικονομίας, σε μια περίοδο όπου η αποκλιμάκωση της ύφεσης είναι δεδομένη και η αναπτυξιακή προοπτική προϋποθέτει συνέχιση των μεταρρυθμίσεων ιδιαίτερα σε τομείς όπως η φορολογία, ο εξορθολογισμός των δαπανών του δημοσίου και οι αγορές αγαθών και εργασίας.

Η ανάλυση των αποτελεσμάτων ανά τάξη μεγέθους δείχνει κάμψη του δείκτη στις μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις και οριακή άνοδο στις πολύ μεγάλες. Η μείωση είναι υψηλότερη στις μικρές και μεσαίες έναντι οριακής μείωσης στις μεγάλες. Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης (ΕΑΣΕ-CEO Current Status Index) διαμορφώθηκε στις 147 μονάδες έναντι 148 το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ ο δείκτης προσδοκιών σημείωσε μεγαλύτερη πτώση στις 163 μονάδες έναντι 172 το προηγούμενο τρίμηνο.

Αναλυτικά, οι επιμέρους δείκτες καταγράφουν τις παρακάτω εξελίξεις για το 3ο τρίμηνο του 2014:

Όσον αφορά στους επιμέρους δείκτες ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης της χώρας σημείωσε πτώση και διαμορφώθηκε στις 231 μονάδες έναντι 237 το προηγούμενο τρίμηνο. Σημαντική ωστόσο διαφοροποίηση καταγράφεται μεταξύ των κλάδων. Στη βιομηχανία και το εμπόριο ο δείκτης μειώθηκε αισθητά, ενώ αντίθετα στις υπηρεσίες παρουσίασε οριακή άνοδο. Ο δείκτης οικονομικής κατάστασης της χώρας ένα έτος μετά σημείωσε νέα πτώση στις 207 μονάδες έναντι 225 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που εκτιμούν ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας θα είναι καλύτερη το επόμενο έτος μειώθηκε σε 47% έναντι 61% το προηγούμενο τρίμηνο.

Ο δείκτης της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις σημείωσε μικρή κάμψη στις 167 μονάδες έναντι 170 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που πιστεύουν ότι η τρέχουσα κατάσταση του κλάδου τους είναι καλύτερη έναντι του περασμένου έτους μειώθηκε σε 28% (έναντι 30% το προηγούμενο τρίμηνο). Οι CEOs των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών διαφοροποιούνται από τις υπόλοιπες εκφράζοντας σε ποσοστό 35% την εκτίμησή τους ότι η τρέχουσα κατάσταση στον κλάδο τους είναι καλύτερη σε σχέση με ένα έτος πριν. Ο δείκτης προσδοκιών για την οικονομική κατάσταση του κλάδου δραστηριοποίησης μειώθηκε στις 183 μονάδες έναντι 195 το προηγούμενο τρίμηνο. Οι CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων διαφοροποιούνται έναντι των υπολοίπων αφού σε ποσοστό 60% θεωρούν ότι σε έναν χρόνο οι κλάδοι που δραστηριοποιούνται θα είναι σε καλύτερη οικονομική κατάσταση σε σχέση με την τωρινή.

Το θετικό κλίμα που επικρατεί μεταξύ των CEOs σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων που διοικούν οδήγησε σε μικρή αύξηση του δείκτη στις 129 μονάδες. Οι CEOs των βιομηχανικών επιχειρήσεων δηλώνουν σε ποσοστό 61% (έναντι 55% του συνόλου) ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση των εταιριών τους είναι καλύτερη σε σχέση με ένα έτος πριν. Αντίθετα, ο δείκτης προσδοκιών των CEOs για την οικονομική κατάσταση της εταιρίας τους το επόμενο έτος παρουσίασε πτώση μετά από αρκετά τρίμηνα ανοδικής πορείας. Ο δείκτης σημείωσε πτώση στις 152 μονάδες έναντι 159 το προηγούμενο τρίμηνο. Ωστόσο οι CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων διαφοροποιούνται έναντι των υπολοίπων αφού σε ποσοστό 75% πιστεύουν ότι η μελλοντική πορεία των επιχειρήσεων που διοικούν θα είναι καλύτερη από την τρέχουσα.

Ο δείκτης τρεχουσών δαπανών για επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκε στις 119 μονάδες έναντι 113 το προηγούμενο τρίμηνο. Οι CEOs των βιομηχανικών επιχειρήσεων δήλωσαν σε ποσοστό 36%, που είναι υψηλότερο έναντι των υπολοίπων τομέων για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο, ότι η τρέχουσα επενδυτική δαπάνη των επιχειρήσεων που διοικούν είναι υψηλότερη σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Ο δείκτης επενδυτικών προσδοκιών σημείωσε μικρή πτώση και διαμορφώθηκε στις 139 μονάδες έναντι 141 το προηγούμενο τρίμηνο. Οι CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων διαφοροποιούνται αισθητά έναντι των υπολοίπων αφού σε ποσοστό 52% δηλώνουν ότι η επενδυτική δαπάνη στις επιχειρήσεις που διοικούν θα είναι υψηλότερη τον επόμενο χρόνο.

Ο δείκτης τρέχουσας απασχόλησης μετά από αρκετά τρίμηνα ανοδικής πορείας παρουσίασε πτώση και διαμορφώθηκε στις 91 μονάδες έναντι 95 το προηγούμενο τρίμηνο. Σημαντική είναι η μείωση του δείκτη στις εμπορικές επιχειρήσεις έναντι των βιομηχανιών και των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών όπου ο δείκτης σημείωσε μικρή άνοδο. Ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης σημείωσε νέα πτώση και διαμορφώθηκε στις 134 μονάδες έναντι 140 το προηγούμενο τρίμηνο. Οι προσδοκίες των CEOs πολύ μεγάλων επιχειρήσεων διαφοροποιούνται έναντι των λοιπών μεγεθών δηλώνοντας σε ποσοστό 50% ότι το επόμενο έτος η απασχόληση στις εταιρίες που διοικούν θα είναι αυξημένη.

Εκτός των βασικών ερωτήσεων που υποβάλλονται κάθε τρίμηνο στους CEOs, ζητήθηκε επιπλέον η γνώμη τους για τους παράγοντες που θα επιδράσουν καθοριστικά στην αύξηση των ελληνικών εξαγωγών.

Ποσοστό 43% των CEOs θεωρούν ότι η αύξηση των καινοτομικών προϊόντων είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας και με μικρή διαφορά ακολουθεί η πρόσβαση στη χρηματοδότηση (39% των CEOs). Αντίθετα μόνο 18% θεωρούν ως πιο σημαντικό παράγοντα τις μεταβολές στη ζήτηση των χωρών προορισμού των ελληνικών προϊόντων.

Ποσοστό 44% των CEOs υποστηρίζουν ότι ο τομέας του προγράμματος προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας που έχει τα μεγαλύτερα περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης είναι η φορολογική μεταρρύθμιση. Με μικρή διαφορά ακολουθεί ο εξορθολογισμός και η περαιτέρω μείωση των δαπανών του δημοσίου που επιλέχθηκε από το 39% των CEOs, ενώ μόνο 17% πιστεύουν ότι οι διαρθρωτικές αλλαγές στις αγορές αγαθών και εργασίας έχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης.

Αξιόλογες είναι οι διαφοροποιήσεις στις απαντήσεις των CEOs σχετικά με τη φορολογική μεταρρύθμιση. Ένας στους δύο CEOs των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων δηλώνει ότι ο τομέας της φορολογίας έχει τα μεγαλύτερα περιθώρια βελτίωσης, ποσοστό που μειώνεται σε 35% στις μεγάλες και πολύ μεγάλες επιχειρήσεις.