Τεχνητή νοημοσύνη και μεγάλες προσδοκίες
Του Παναγιώτη Κακολύρη*
Η ιδιαίτερη σχέση του ανθρώπου με τις μηχανές είναι ένα ζήτημα που απασχολεί την ανθρωπότητα ήδη από την πρώτη βιομηχανική επανάσταση τον 18ο αιώνα. Από τότε, κάθε φορά, η ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη φοβίζει, προβληματίζει, δημιουργεί νέες ευκαιρίες, ανάγκες και προκλήσεις.
Οι Λουδίτες των αρχών του 19ου αιώνα, μπροστά στον κίνδυνο να χάσουν τη δουλειά τους από τους ηλεκτροκίνητους αργαλειούς στο Νότινγκαμ της Βρετανίας επιδόθηκαν σ ένα αντάρτικο καταστροφής των μηχανών πλεξίματος. Ήταν ο φόβος, η άγνοια αλλά και μια θολή πραγματικότητα που δημιούργησε η νέα τεχνολογία αλλά και οργιώδης φαντασία ως προς τις τερατώδεις διαστάσεις που αυτή θα αποκτούσε.
Έτσι και στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, παρά την προηγούμενη εμπειρία μας, η αλματώδης τεχνολογική πορεία δημιουργεί αντίστοιχες επιφυλάξεις που ευτυχώς δεν έχουν οδηγήσει σε συγκεντρώσεις του εξαγριωμένου πλήθους έξω από data centers. Παρά ταύτα, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται ότι μένουν πίσω από τις εξελίξεις ενώ άλλοι διαμορφώνουν υπερβολικές προσδοκίες από την τεχνολογία, οι οποίες φαίνεται να διαψεύδονται στο ορατό μέλλον.
Δεν φτάνουμε σε έναν κόσμο απόλυτου αυτοματισμού όπου θα δουλεύουν μόνο οι αλγόριθμοι και τα ρομπότ και οι άνθρωποι θα απολαμβάνουμε ξαπλωμένοι στις παραλίες την υπεραξία που θα δημιουργούν οι μηχανές. Ούτε βεβαίως οδεύουμε και στη δυστοπία της κυριαρχίας των μηχανών έναντι του ανθρώπου. Ο άνθρωπος παραμένει στο επίκεντρο και της τεχνολογίας και της ανάπτυξης. Παραμένει ρυθμιστής της πορείας και σε καμία περίπτωση δεν βγαίνει από την εξίσωση. Αλλάζει ρόλους, αξιοποιεί νέα εργαλεία, αποκτά περισσότερες ευκαιρίες και δυνατότητες.
Όμως για να συμβούν όλα αυτά χρειάζεται διαρκής εκπαίδευση στα νέα δεδομένα, όπως ήταν το συμπέρασμα της πρόσφατης συζήτησης που κάναμε στο πλαίσιο της ΔΕΘ και του Growthfund Agora, που διοργάνωσε το Υπεραμείο με τη συμμετοχή της Υφυπουργού Εσωτερικών Βιβής Χαραλαμπογιάννη, του Νίκου Μηλαπίδης, Γενικού Γραμματέα Εργασιακών Σχέσεων, της Πέγκυ Βελλιώτου, Partner στην KPMG του Γιώργου Νικολετάκη, Διευθύνοντος Συμβούλου της 100 Mentors και της Ναταλίας Θεοδούλου, Deputy Director People Transformation του Υπερταμείου.
Χρειάζεται εκπαίδευση στο νέο ψηφιακό περιβάλλον, εξοικείωση με τις νέες δυνατότητες που δημιουργούνται, αλλά κυρίως μια νέα κουλτούρα ευελιξίας και περιέργειας. Διότι με δεδομένο ότι η γνώση πλέον αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς, δεν έχει νόημα μόνο η στιγμιαία κατάκτησή της, αλλά η δυνατότητα διαρκούς επιδίωξής της. Γι αυτό και έχει σημασία να εμφυσήσουμε σε εργαζόμενους και εταιρείες την έννοια της διαρκούς περιέργειας που μας πηγαίνει συνεχώς ένα βήμα μπροστά σε μια εποχή ανοικτών οριζόντων.
Συνεπώς, η επένδυση των επιχειρήσεων στην τεχνολογία δεν αρκεί. Χρειάζεται ακόμα μεγαλύτερη επένδυση στον άνθρωπο. Στην αξιοποίηση της ανθρώπινης ευφυίας που αποτελεί καταλύτη της όποιας τεχνολογικής ανάπτυξης. Επένδυση στην ανθρώπινη ευζωία που οφείλει να είναι προτεραιότητα και σκοπός της εξελικτικής τεχνολογικής πορείας.
H συνύπαρξη ανθρώπου και μηχανών θα είναι μια μεγάλη πρόκληση την επόμενη περίοδο, προϋποθέτει ρεαλισμό και προσαρμοστικότητα εξ ου και οι εταιρικές ομάδες οφείλουμε να είμαστε διαρκώς ευαισθητοποιημένοι και εκπαιδευμένοι στο ραγδαία μεταβαλλόμενο ψηφιακό περιβάλλον μας.
Ο Παναγιώτης Κακολύρης είναι COO της SOCIALDOO και Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Πολιτικών Ιδρυμάτων στις Βρυξέλλες.
