Επιτόκια vs Μέση Ανατολή: Πώς αντιμετωπίζουν οι αγορές την γεωπολιτική κρίση;

Στις αντιδράσεις των διεθνών αγορών απέναντι στην κρίση της Μέσης Ανατολής αναφέρεται δημοσίευμα του Reuters, σημειώνοντας πως το κλίμα παραμένει προς το παρόν αισιόδοξο λόγω των μεταβολών στην παραγωγή πετρελαίου και καθώς οι μειώσεις των παγκόσμιων επιτοκίων επισκιάζουν τη γεωπολιτική.

Το δημοσίευμα αναφέρει πως ο παγκόσμιος χρηματιστηριακός δείκτης MSCI απέχει μόλις 1% από τα υψηλά ρεκόρ της περασμένης εβδομάδας και οι τιμές του πετρελαίου, οι οποίες αυξήθηκαν κατά περίπου 5% μέσα σε 24 ώρες μετά την πυραυλική επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ, έχουν σταθεροποιηθεί γύρω από τα 75 δολάρια το βαρέλι που απέχουν πολύ από το να απειλούν.

Σίγουρα, μια μεγαλύτερη κλιμάκωση που θα διακόψει τις προμήθειες πετρελαίου από τη Μέση Ανατολή και θα κλονίσει την παγκόσμια οικονομία θα προκαλούσε μεγαλύτερη αντίδραση και το γεγονός ότι τα χρηματιστήρια βρίσκονται κοντά σε υψηλά ρεκόρ θα μπορούσε να τα καταστήσει ευάλωτα σε απότομες πτώσεις.

Όμως προς το παρόν οι αγορές έχουν αμβλυνθεί από την προοπτική μεγαλύτερης νομισματικής χαλάρωσης και από τον διευρυμένο ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών στην παραγωγή πετρελαίου, ο οποίος έχει αντισταθμίσει την κυριαρχία της Μέσης Ανατολής.

Ο λεγόμενος δείκτης φόβου της Wall Street, VIX, βρίσκεται σε ένα μέτριο επίπεδο γύρω στο 20, πολύ χαμηλότερα από το μετα-πανδημικό ανώτατο όριο πάνω από το 60 που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια της αναταραχής στην αγορά στις αρχές Αυγούστου, η οποία συνδέεται με την εκκαθάριση των παγκόσμιων carry trades.

«Όταν σκεφτόμαστε τον γεωπολιτικό κίνδυνο και τη μετάδοσή του στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων, αυτό που προφανώς θα έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο είναι αν δούμε αποτελέσματα που επηρεάζουν ουσιαστικά την ανάπτυξη ή τον πληθωρισμό» δήλωσε ο Μαρκ Ντάουντινγκ, επικεφαλής επενδύσεων της BlueBay Asset Management.

«Η κύρια ανησυχία ήταν πραγματικά μέσω του αντίκτυπου μετάδοσης στις τιμές του πετρελαίου. Αλλά ακόμη και εδώ, βρισκόμασταν σε μια κατάσταση όπου, αν μη τι άλλο, η τιμή του πετρελαίου είχε διολισθήσει».

Το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έγιναν μεγάλος παραγωγός πετρελαίου – μεγαλύτερος στον κόσμο τα τελευταία έξι χρόνια- έχει μειώσει την παγκόσμια ευαισθησία στις διαταραχές του εφοδιασμού της Μέσης Ανατολής, λένε οι αναλυτές.

Και οι ευρωπαϊκές ενεργειακές αγορές έχουν αναδιοργανωθεί μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία αποτέλεσε δραματικό παράδειγμα του πώς ένα κύμα τιμών ενέργειας μπορεί να ταράξει τις παγκόσμιες αγορές και οικονομίες.

«Η αυξανόμενη σημασία των ΗΠΑ θα έδειχνε ότι οι κίνδυνοι για τον ενεργειακό εφοδιασμό από την αύξηση των εντάσεων στη Μέση Ανατολή έχουν κάπως μετριαστεί» υποστήριξε η Κάθριν Νάις, επικεφαλής Ευρωπαία οικονομολόγος της PGIM Fixed Income.

Η διαφορά με το παρελθόν

Το 2022, όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, οι τιμές του πετρελαίου ξεπέρασαν τα 100 δολάρια και οι τιμές του φυσικού αερίου εκτινάχθηκαν, εξαπολύοντας ένα νέο κύμα πληθωρισμού που πίεσε τις κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια, οδηγώντας τις αποδόσεις των ομολόγων σε υψηλότερα επίπεδα, ιδίως στις ΗΠΑ, και, με τη σειρά του, ενισχύοντας το δολάριο.

Η κατάσταση σήμερα είναι διαφορετική. Οι κεντρικές τράπεζες βρίσκονται ήδη σε κατάσταση χαλάρωσης και ελπίζουν ότι οι ΗΠΑ θα αποφύγουν την ύφεση.

Η παγκόσμια οικονομία δεν είναι προετοιμασμένη για ένα πετρελαϊκό σοκ, δήλωσε ο Τρέβορ Γκρίθαμ, επικεφαλής του τμήματος πολλαπλών περιουσιακών στοιχείων της Royal London Asset Management, επειδή βρίσκεται σε ένα «ηπιότερο στάδιο του κύκλου»

Αυτό έρχεται σε αντίθεση με το 2022, «όταν συνέβη η Ουκρανία, ήσασταν ήδη σε εκείνη την περίοδο όπου μόλις αρχίζατε να έχετε πολύ υψηλούς αριθμούς πληθωρισμού», συμπλήρωσε.

Το σημερινό σκηνικό της ευκολότερης νομισματικής πολιτικής στηρίζει το επενδυτικό κλίμα, ακόμη και όταν οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή αυξάνονται.

Ο Τίλμαν Κολμπ, στρατηγικός αναλυτής αναδυόμενων αγορών της UBS Global Wealth Management, δήλωσε ότι ενώ τα τελευταία δύο χρόνια σημειώθηκαν σημαντικές εξελίξεις στην εγχώρια και διεθνή πολιτική, για τις αγορές, οι οικονομικές προοπτικές παραμένουν το κλειδί.

Εν τω μεταξύ, οι επενδυτές έπεσαν πάνω στις ανακοινώσεις των πολυαναμενόμενων μέτρων οικονομικής τόνωσης από την Κίνα, που έστειλαν τις κινεζικές μετοχές στα ύψη και έδωσαν ώθηση σε παγκόσμια περιουσιακά στοιχεία, από μετοχές πολυτελείας μέχρι βιομηχανικά μέταλλα και μεταλλωρύχους.

«Ο αντίκτυπος της Κίνας που παρείχε μια μεγάλη πολιτική τόνωσης την περασμένη εβδομάδα ήταν σχεδόν πιο σημαντικός παράγοντας όσον αφορά το τι σημαίνει για την παγκόσμια ζήτηση και την ανάπτυξη» σημείωσε ο Ντάουντινγκ της BlueBay.

Το ρίσκο

Φυσικά, ο δείκτης μπορεί να ταλαντευτεί πολύ γρήγορα και το ίδιο το πετρέλαιο παραμένει ο μηχανισμός μετάδοσης, εάν η γεωπολιτική αναζωπυρωθεί περαιτέρω.

Η Τίνα Φόρνταμ, ιδρύτρια και γεωπολιτική στρατηγικός σύμβουλος της Fordham Global Foresight, δήλωσε ότι παρακολουθεί για να δει αν το Ισραήλ θα στοχεύσει είτε τις ενεργειακές υποδομές είτε τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.

«Οποιοσδήποτε από αυτούς τους στόχους θα είχε αντίκτυπο στην αγορά. Εκεί που θα μπορούσε να γίνει πιο προβληματικό είναι, για παράδειγμα, αν η Ουκρανία στοχεύσει ταυτόχρονα τις ρωσικές ενεργειακές υποδομές».

Και με τις χρηματιστηριακές αγορές κοντά σε υψηλά ρεκόρ, υπάρχει περιθώριο για δραματικές πτώσεις, προειδοποιούν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής.

Η Τράπεζα της Αγγλίας δήλωσε την Τετάρτη ότι οι παγκόσμιες τιμές των περιουσιακών στοιχείων παραμένουν τεντωμένες και είναι ευάλωτες σε μεγάλη πτώση, καθώς οι επενδυτές ανησυχούν περισσότερο για τους γεωπολιτικούς κινδύνους.

Και για τον Άντριου Μπρέσλερ, διευθύνοντα σύμβουλο της Saxo UK, τα περιουσιακά στοιχεία είναι λανθασμένα αποτιμημένα δεδομένων των γεωπολιτικών κινδύνων, προσθέτοντας ότι οι δείκτες μεταβλητότητας, όπως ο VIX, θα έπρεπε να είναι υψηλότεροι.

«Είναι λίγο ανησυχητικό για μένα το πόσο απευαισθητοποιημένες είναι οι αγορές απέναντι στους γεωπολιτικούς κινδύνους», δήλωσε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Goldman Sachs: Ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή θα οδηγήσει την Ευρώπη σε μια νέα ενεργειακή κρίση τον χειμώνα
• UBS: Οι 4 λόγοι που η ελληνική οικονομία θα υπεραποδώσει το 2024 και το 2025 – Ποιοι είναι οι κίνδυνοι