Κάμαλα Χάρις ή Ντόναλντ Τραμπ; Τι «ψηφίζει» η οικονομία της Ευρώπης στις αμερικανικές εκλογές;

Στις προσδοκίες της ευρωπαϊκής οικονομίας ενόψει των αμερικανικών προεδρικών εκλογών της 5ης Νοεμβρίου αναφέρεται τη Δευτέρα ανάλυση του Reuters, προσπαθώντας να χαρτογραφήσει τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει για τη Γηραία Ήπειρο νίκη της υποψήφιας των Δημοκρατικών, Κάμαλα Χάρις ή του αντιπάλου της και υποψηφίου των Ρεπουμπλικάνων, Ντόναλτ Τραμπ.

Τα μέτρα κατά της Κίνας αποτελούν ένα σπάνιο πεδίο διακομματικής συμφωνίας στην προεκλογική εκστρατεία των ΗΠΑ. Για την οικονομία της Ευρώπης, η οποία βασίζεται στις εξαγωγές, αυτό εγείρει το ερώτημα κατά πόσον μπορεί να συνεχίσει να ισορροπεί τους εμπορικούς δεσμούς τόσο με τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και με την Κίνα.

«Όποιος κι αν είναι ο νικητής των αμερικανικών εκλογών, δεν είναι σαφές αν η Ευρώπη μπορεί να συνεχίσει να επωφελείται από την ανάπτυξη των ΗΠΑ χωρίς να μειώσει η ίδια το εμπόριο με την Κίνα», δήλωσε ο Ζακ Μάιερς από τη think tank Centre for European Reform (CER).

«Και οι δύο υποψήφιοι των ΗΠΑ έχουν την ίδια κατεύθυνση,  ο Τραμπ είναι λιγότερο προβλέψιμος και ίσως πρόθυμος να είναι πιο συγκρουσιακός με την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Για την ASML, τη μεγαλύτερη τεχνολογική εταιρεία της Ευρώπης και μεγάλο «παίχτη» εξοπλισμού κατασκευής μικροτσίπ υψηλής τεχνολογίας, ο κίνδυνος παράπλευρης απώλειας από τις προσπάθειες των ΗΠΑ να «περιορίσουν» την Κίνα είναι πάρα πολύ πραγματικός. Ήδη αντιμετωπίζει απαγορεύσεις εξαγωγών για τα μισά προϊόντα της στην Κίνα μετά από μια εκστρατεία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.

«Υπάρχει ισχυρή βούληση στις ΗΠΑ να επιδιώξουν περισσότερους περιορισμούς, νομίζω ότι είναι πολύ σαφές και είναι κάτι που είναι διακομματικό», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της ASML Κριστόφ Φουκέ σε συνέδριο τον περασμένο μήνα «Και έτσι νομίζω ότι ό,τι κι αν συμβεί τον Νοέμβριο, αυτό θα παραμείνει».

Το ήμισυ της παραγωγής της Ευρώπης προέρχεται από το εμπόριο, ποσοστό διπλάσιο από αυτό των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ οι 30 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στη μεταποίηση της περιοχής – έναντι μόλις 13 εκατομμυρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες – σημαίνουν ότι είναι ιδιαίτερα ευάλωτη σε οτιδήποτε περιορίζει το εμπόριο.

Περισσότεροι δασμοί;

Η υποστήριξη του ελεύθερου εμπορίου στην Ουάσιγκτον έχει εξατμιστεί την τελευταία δεκαετία. Ο Τζο Μπάιντεν επέλεξε να μην καταργήσει τους άμεσους δασμούς που επιβλήθηκαν κατά την πρώτη προεδρία του Τραμπ και πρόσθεσε τη δική του εστίαση στις αμερικανικές θέσεις εργασίας με τον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA).

Ενώ η Χάρις θεωρείται ότι ακολουθεί έναν δρόμο παρόμοιο με τον Μπάιντεν, ο Τραμπ έχει απειλήσει να προχωρήσει περισσότερο με οριζόντιους δασμούς 10-20% σε όλες τις εισαγωγές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Ευρώπης, με την οποία η Αμερική εξακολουθεί να έχει ετήσιες εμπορικές συναλλαγές αξίας άνω του ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ.

Οι Ισπανοί ελαιοπαραγωγοί είδαν τις εξαγωγές τους προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, που κάποτε ήταν η κύρια εξωτερική τους αγορά, να υποχωρούν κατά 70% μετά την επιβολή δασμών από τον Τραμπ το 2018, οι οποίοι παραμένουν σε ισχύ παρά τις αποφάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) εναντίον τους.

«Αν ο Τραμπ κερδίσει, αυτό θα μπορούσε να γίνει χειρότερο και πιστεύουμε ότι θα είναι δύσκολο να επιλυθεί αυτό χωρίς πίεση από την Ευρώπη», δήλωσε στο Reuters ο Αντόνιο ντε Μόρα, επικεφαλής της ASEMESA, του φορέα που εκπροσωπεί τους εξαγωγείς ελιάς της Ισπανίας.

Για τις ευρωπαϊκές εταιρείες με παρουσία στις ΗΠΑ, η πρόσθετη αβεβαιότητα είναι αν ο Τραμπ θα τηρήσει τις υποσχέσεις του για κατάργηση των επιδοτήσεων του Μπάιντεν για την πράσινη ενέργεια.

Η γερμανική εταιρεία μηχανημάτων Trumpf, η οποία απασχολεί 2.000 υπαλλήλους στις ΗΠΑ και προμηθεύει εξοπλισμό για μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων και ηλιακά συστήματα, δήλωσε στο Reuters ότι δεν επεκτείνει τις δραστηριότητες αυτές στις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω της αβεβαιότητας για το αποτέλεσμα των εκλογών.

Ανησυχία για την ανάπτυξη

Οι αμερικανικές εκλογές θα μπορούσαν επίσης να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στους αμυντικούς προϋπολογισμούς των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων που αγωνίζονται με επίπεδα χρέους διογκωμένα από τις δαπάνες ανάκαμψης μετά την πανδημία.

Και πάλι, το ερώτημα είναι περισσότερο θέμα χρόνου παρά προορισμού. Η Χάρις αναμένεται να συνεχίσει τις πιέσεις των ΗΠΑ προς την Ευρώπη να αναλάβει μεγαλύτερο μέρος του λογαριασμού για την περιφερειακή ασφάλεια, ενώ η έλλειψη σαφήνειας γύρω από τη δέσμευση του Τραμπ στην Ουκρανία ανεβάζει σημαντικά την ανησυχία.

«Κατά την άποψή μας, μια προεδρία Τραμπ αυξάνει τον κίνδυνο ότι οι δαπάνες πρέπει να αυξηθούν νωρίτερα, ενώ μια προεδρία Χάρις μπορεί να δώσει στην Ευρώπη περισσότερο χρόνο», ανέφεραν οι αναλυτές της UBS σε σημείωμά τους.

Έτσι, ενώ μια προεδρία Χάρις θα μπορούσε να έχει ελάχιστα μετρήσιμο αντίκτυπο στην οικονομία της Ευρώπης, οι αρνητικοί κίνδυνοι μιας δεύτερης θητείας Τραμπ είναι σαφώς απτοί.

Οι οικονομολόγοι της Goldman Sachs εκτιμούν ότι αν ο Τραμπ προχωρούσε με τους δασμούς του, η άμεση επίδρασή τους συν την εμπορική αβεβαιότητα που θα δημιουργούσαν θα μπορούσε να μειώσει την παραγωγή στις 20 χώρες της Ευρωζώνης κατά μία ποσοστιαία μονάδα – περισσότερο από την αδύναμη ανάπτυξη 0,8% που προβλέπεται να πετύχουν φέτος.

Τα όποια οφέλη από την οικονομική ανάπτυξη θα μπορούσαν να προκύψουν αν η υποχώρηση της δέσμευσης των ΗΠΑ στην Ουκρανία ανάγκαζε την Ευρώπη να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες, θα ακυρώνονταν από το πλήγμα που θα δεχόταν η περιφερειακή οικονομία από τον γεωπολιτικό κίνδυνο που θα προέκυπτε, σημείωσαν.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συστήσει ομάδα αξιωματούχων κεκλεισμένων των θυρών για να μελετήσει πώς θα επηρεαστεί η ΕΕ από το εκλογικό αποτέλεσμαΑλλά τα όποια πολιτικά συμπεράσματα βγάλουν θα πρέπει να εξασφαλίσουν τη συναίνεση της ΕΕ – η οποία, όπως έδειξαν οι διαιρέσεις του μπλοκ σχετικά με το πώς θα αντιμετωπιστούν οι κινεζικές εισαγωγές ηλεκτρικών οχημάτων, μπορεί να είναι άπιαστη.

Οι φιλοευρωπαίοι αισιόδοξοι υποστηρίζουν ότι οι αμερικανικές εκλογές -ιδιαίτερα σε περίπτωση νίκης του Τραμπ- θα μπορούσαν να έχουν ένα ευεργετικό σοκαριστικό αποτέλεσμα που θα ωθούσε επιτέλους την περιοχή να υιοθετήσει το είδος των βαθιών μεταρρυθμίσεων που πρότεινε ο πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι τον περασμένο μήνα.

«Η προοπτική πιο τεταμένων διατλαντικών σχέσεων θα πρέπει να ενθαρρύνει την ΕΕ να αντιμετωπίσει τους λόγους για τους οποίους το οικονομικό της μέγεθος έχει συρρικνωθεί σε σχέση με την οικονομία των ΗΠΑ», σημειώνει η CER.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• «Καμπανάκι» S&P: Γιατί προβλέπει περισσότερες χρεοκοπίες κρατών την επόμενη δεκαετία
• Γιατί ο Γουόρεν Μπάφετ εμμένει στην απλότητα: Μάθημα… λιτότητας από τον τρισεκατομμυριούχο