IRIS: Το εθνικό μας σύστημα άμεσων πληρωμών πριν το ψηφιακό ευρώ
Η υποχρεωτική εφαρμογή του IRIS που προωθείται στο σύνολο της αγοράς ανάγει το μοντέλο άμεσων πληρωμών σε εθνικό σύστημα συναλλαγών καθώς αφενός θα είναι βασικό μέσο πληρωμών για τους καταναλωτές και αφετέρου θα αποτελέσει σημαντικό εργαλείο για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.
Ειδικότερα, επιπλέον της υποχρεωτικής χρήσης του μοντέλου από το σύνολο της αγοράς, πέραν των αυτοαπασχολούμενων και ελεύθερων επαγγελματιών που είναι σήμερα υπόχρεοι, προωθείται η επέκταση του ορίου συναλλαγών στα 1.000 ευρώ από 500 ευρώ σήμερα και η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με το σύστημα IRIS. Έτσι, όταν θα γίνεται μια άμεση πληρωμή θα εκδίδεται και απόδειξη.
Με την υιοθέτηση των παραπάνω μέσα στο α’ τρίμηνο του 2025 η Ελλάδα εναρμονίζεται νωρίτερα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 2024/886, που προβλέπει την καθολική επέκταση της δυνατότητας άμεσων πληρωμών έως τον Οκτώβριο του 2025. Ο κανονισμός στοχεύει σε χαμηλότερες χρεώσεις για τις μεταφορές χρημάτων και μείωση τυχόν υπερβολικής εξάρτησης του ευρωσυστήματος από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και υποδομές τρίτων χωρών. Ο κανονισμός για τις άμεσες πληρωμές επιτρέπει στους πολίτες να μεταφέρουν χρήματα εντός δέκα δευτερολέπτων σε οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, ακόμη και εκτός των εργάσιμων ωρών, όχι μόνον εντός της ίδιας χώρας αλλά και σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών, όπως οι τράπεζες, που εκτελούν συνήθεις μεταφορές πίστωσης σε ευρώ, θα υποχρεούνται να προσφέρουν υπηρεσίες αποστολής και λήψης άμεσων πληρωμών σε ευρώ ενώ οι χρεώσεις (εάν υπάρχουν) δεν πρέπει να είναι υψηλότερες από τις χρεώσεις που επιβάλλονται για τις συνήθεις μεταφορές πίστωσης.
O Αντώνης Σαμαράς και η «έκτη αίσθηση»
18/11/2024Στην Ελλάδα, με βάση το υφιστάμενο καθεστώς είναι δωρεάν οι μεταφορές χρημάτων έως 500 ευρώ την ημέρα για πληρωμές σε καταστήματα.
Σημειώνεται επίσης ότι το σύστημα IRIS έχουν ήδη εγκαταστήσει πάνω από 550 χιλ. επαγγελματίες και οι συναλλαγές ξεπερνούν το μισό εκατ., με αυξητική τάση. Υπενθυμίζεται εξάλλου, ότι η ΔΙΑΣ επεξεργάστηκε πέρυσι 406 εκατ. συναλλαγές, αξίας 450 δισ. ευρώ επιβεβαιώνοντας τη δυναμική των άμεσων πληρωμών. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η εταιρεία στο α’ εξάμηνο, με την παρουσίαση των οικονομικών της αποτελεσμάτων, σχεδόν το 60% των διατραπεζικών μεταφορών κεφαλαίων εκτελούνται πλέον άμεσα και το ποσοστό των άμεσων πληρωμών ανέρχεται σε 17% επί του συνόλου των μεταφορών πίστωσης, προσεγγίζοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, σε σύγκριση με ποσοστό, ύψους 2% το 2020. Οι πληρωμές IRIS (IRIS P2P, IRIS P2B) ηγούνται, αντιπροσωπεύοντας το 68% των άμεσων πληρωμών, με 80 φορές περισσότερες συναλλαγές τον Ιανουάριο-Μάιο 2024 σε σύγκριση με την αντίστοιχη πεντάμηνη περίοδο το 2020.
Με βάση τα παραπάνω, φαίνεται ότι το κοινό εξοικειώνεται γρήγορα με τις άμεσες πληρωμές. Καθώς το μερίδιό τους φτάνει πλέον το 20% του συνόλου των διατραπεζικών πληρωμών, η τάση δείχνει ότι ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες αναζητούν όλο και περισσότερο την καινοτομία στις μορφές χρήματος που χρησιμοποιούν. Πρακτικά, όπως ανέφερε πρόσφατα σε εκδήλωση στο Νομισματικό Μουσείο ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, το ψηφιακό ευρώ, όταν εκδοθεί, δεν έχει κάποιο λόγο να μην τύχει αποδοχής ως ένα σύγχρονο και αξιόπιστο μέσο πληρωμών.
