Ηχηρή προειδοποίηση από ΕΚΤ: Η Ευρωζώνη κινδυνεύει με νέα κρίση χρέους
Με νέα κρίση χρέους αν δεν ενισχυθεί η ανάπτυξη, δεν μειωθεί το δημόσιο χρέος και δεν αντιμετωπιστεί η “πολιτική αβεβαιότητα” κινδυνεύει η Ευρωζώνη, προειδοποίησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Ειδικότερα, στην ετήσια Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη 20/11, η ΕΚΤ εξέφρασε τους φόβους της για την πιθανή επιστροφή των «ανησυχιών εκ μέρους της αγοράς για τη βιωσιμότητα του κρατικού χρέους». Υπογράμμισε τα «υψηλά επίπεδα χρέους και ελλειμμάτων προϋπολογισμού», τη χαμηλή ανάπτυξη και τις αβεβαιότητες που προκαλούν πρόσφατες «εκλογικές αναμετρήσεις σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, ιδίως στη Γαλλία».
Τα spreads μεταξύ των γαλλικών και γερμανικών δεκαετών κρατικών ομολόγων —ένας δείκτης ανησυχίας των επενδυτών— έφτασαν τις 0,78 ποσοστιαίες μονάδες αυτόν τον μήνα, κοντά στο υψηλό 12ετίας, που καταγράφηκε πριν από τις θερινές βουλευτικές εκλογές.
«Οι αντίξοες συνθήκες σε ό,τι αφορά την οικονομική ανάπτυξη, όπως η χαμηλή παραγωγικότητα, αυξάνουν τις πιθανότητες τα υψηλά επίπεδα χρέους και τα ελλείμματα να αναζωπυρώσουν τις ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του χρέους» προειδοποίησε η ΕΚΤ την Τετάρτη.
Ωστόσο, τα spreads στις αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων έναντι του γερμανικού χρέους βρίσκονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από ό,τι κατά την κρίση χρέους της Ευρωζώνης.
Υπενθυμίζεται πως, κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης, που ξεκίνησε πριν από περισσότερο από μια δεκαετία, η Ελλάδα απέφυγε οριακά τη χρεοκοπία, με τις ανησυχίες, τότε, για τη χρηματοπιστωτική της σταθερότητα να προκαλούν αναταραχές στις αγορές. Η κατάσταση εξομαλύνθηκε μόνο όταν ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, δεσμεύτηκε να κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να αποτρέψει την κατάρρευση της Ευρωζώνης.
Εστίαση στους κινδύνους
Η Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της ΕΚΤ, λόγω της φύσης της, εστιάζει στους κινδύνους που αντιμετωπίζει η Ευρωζώνη, αλλά αυτήν τη φορά οι προειδοποιήσεις για τους δημοσιονομικούς κινδύνους είναι πιο έντονες από προηγούμενες.
Η ΕΚΤ ανέφερε ότι τα ασφάλιστρα κινδύνου κρατικού χρέους θα μπορούσαν να αυξηθούν λόγω μακροοικονομικών και χρηματοπιστωτικών σοκ, επισημαίνοντας τις «ασθενείς» οικονομικές βάσεις σε αρκετά κράτη-μέλη και την ανάγκη αναχρηματοδότησης του δημόσιου χρέους με υψηλότερα επιτόκια.
Πρόσθεσε ότι ο συνδυασμός χαμηλής ανάπτυξης και υψηλού κρατικού χρέους στη νομισματική ένωση των 20 χωρών μπορεί να δυσχεράνει τη χρηματοδότηση των αμυντικών δαπανών και των επενδύσεων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Ως ένδειξη των ασθενών προοπτικών ανάπτυξης της περιοχής, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μείωσε την περασμένη εβδομάδα την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη της Ευρωζώνης το 2025 στο 1,3% και προειδοποίησε ότι η περιοχή θα συνεχίσει να μένει πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η ΕΚΤ ανησυχεί επίσης ότι οι αγορές μετοχών και ομολόγων είναι εκτεθειμένες σε κινδύνους «απότομων προσαρμογών», κάνοντας λόγο για «υψηλές αποτιμήσεις και συγκέντρωση κινδύνου», που έχουν ήδη οδηγήσει σε «έντονη αύξηση της μεταβλητότητας».
Πρόσθεσε δε ότι «οι πρόσφατες διορθώσεις στις αγορές δεν έχουν εξαλείψει τις ανησυχίες για την υπερτίμηση των χρηματιστηρίων ή την πιθανότητα δημιουργίας φούσκας στις τιμές περιουσιακών στοιχείων που συνδέονται με την τεχνητή νοημοσύνη».
Σε ενδεχόμενη οικονομική ύφεση, οι ισολογισμοί των τραπεζών θα μπορούσαν επίσης να δεχτούν πλήγμα, καθώς οι καταναλωτές και οι εταιρείες της Ευρωζώνης ήδη αντιμετωπίζουν δυσκολίες λόγω των υψηλών επιτοκίων, σημείωσε η ΕΚΤ. Η απειλή υψηλότερων ζημιών στην αγορά εμπορικών ακινήτων «θα μπορούσε να είναι σημαντική για μεμονωμένες τράπεζες και επενδυτικά κεφάλαια», πρόσθεσε.
