Ελληνική οικονομία: Το διπλό στοίχημα σε επενδύσεις και φοροδιαφυγή
Ένα διπλό στοίχημα καλείται να κερδίσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης με βάση τον προϋπολογισμό του 2025, το οποίο συνοψίζεται σε: απορρόφηση των ευρωπαϊκών πόρων ΕΣΠΑ και Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και μείωση της φοροδιαφυγής.
Έτσι υπολογίζεται να περιοριστεί το επενδυτικό κενό αλλά και το κενό ΦΠΑ ώστε να δημιουργηθεί χώρος για τυχόν παροχές και φοροελαφρύνσεις.
Εξάλλου, σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού το 2025 προβλέπεται ότι τα έσοδα από φόρους θα φθάσουν στα 69,2 δισ. ευρώ από 66,3 δισ. ευρώ το 2024. Δεν έχουν προβλεφθεί επιπλέον έσοδα από τον περαιτέρω περιορισμό της φοροδιαφυγής, συνεπώς όποια πρόοδος υπάρξει με τις παρεμβάσεις που θα εφαρμοστούν το επόμενο έτος, θα οδηγήσει σε υπεραπόδοση του προϋπολογισμού. Πάντως σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τα ετήσια έσοδα από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής υπολογίζονται γύρω στα 2 με 2,5 δισ. ευρώ μέχρι το 2027.
Στοίχημα η απορρόφηση των κοινοτικών πόρων
Αναφορικά με τις επενδύσεις, αναμένεται να αυξηθούν κατά 6,7% το 2024 και 8,4% το 2025 σύμφωνα με τον προϋπολογισμό ενώ το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα ξεπεράσει τα 14,1 δισ. ευρώ το 2025 και τα 15 δισ. ευρώ το 2026, από 13,1 δισ. ευρώ το 2024
Ειδικότερα, για το 2024, οι επενδυτικές δαπάνες εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 17,4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, κυρίως λόγω της αύξησης των δαπανών για τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς και για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής. Υπενθυμίζεται ότι ο προϋπολογισμός δημοσίων επενδύσεων του 2024 προέβλεπε όριο δαπανών συνολικού ύψους 8,5 δισ. ευρώ και 3,6 δισ. ευρώ για έργα χρηματοδοτούμενα από το ΤΑΑ. Τον Σεπτέμβριο 2024 ψηφίστηκε συμπληρωματικός προϋπολογισμός ύψους 900 εκατ. ευρώ, με στόχο αφενός την επιτάχυνση των πληρωμών των έργων υποδομών και των έργων αποκατάστασης, μετά από τις καταστροφικές πλημμύρες του προηγούμενου έτους και αφετέρου την ολοκλήρωση της αποπληρωμής υποχρεώσεων της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου (ΕΣΠΑ 2014 – 2020) καθώς και την επιτάχυνση εκτέλεσης έργων της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου 2021 – 2027. Έτσι οι επενδυτικές δαπάνες φτάνουν στα 13,1 δισ. ευρώ.
Για το 2025 προβλέπεται διάθεση πόρων άνω των 14 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 11,35 δισ. ευρώ αφορούν κοινοτικούς πόρους και 2,75 δισ. ευρώ εθνικούς πόρους. Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται η εντατικοποίηση της απορρόφησης των δράσεων του ΕΣΠΑ 2021 – 2027 λαμβανομένου υπόψη ότι μετά το πέρας της προγραμματικής περιόδου 2014 – 2020, το κυριότερο μέρος των προβλεπόμενων πόρων για το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων αφορά στο ΕΣΠΑ 2021 – 2027. Επιπλέον, σημαντικό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσει και το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ) για την προγραμματική περίοδο 2021 – 2025, με τη δαπάνη για το 2025 να υπολογίζεται σε 2,75 δισ. ευρώ.
Επίσης, από το δανειακό σκέλος του ΤΑΑ αναμένεται εντός του 2025 να εκταμιευθούν προς τα πιστωτικά ιδρύματα 5,4 δισ. ευρώ. Σημαντικό μέρος αυτών αφορά στο πρόγραμμα «ΣΠΙΤΙ μου ΙΙ» με πόρους 1 δισ. ευρώ από το ΤΑΑ και επιπλέον 1 δισ. ευρώ από τα πιστωτικά ιδρύματα καθώς και στο πρόγραμμα «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου» με πόρους ύψους 400 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 300 εκατ. ευρώ προέρχονται από το ΤΑΑ.
