Απομνημονεύματα Μέρκελ: Τα σχόλια και οι αποκαλύψεις για Παπανδρέου, Σαμαρά και Τσίπρα
Τα απομνημονεύματα της Άνγκελα Μέρκελ, με τίτλο «Ελευθερία: Αναμνήσεις 1954-2021», αποκαλύπτουν κρίσιμες στιγμές της δεκαετούς δημοσιονομικής περιπέτειας της Ελλάδας. Κυκλοφορώντας σε 30 χώρες, το βιβλίο φωτίζει τις σχέσεις της πρώην καγκελαρίου με τους Έλληνες πρωθυπουργούς, Γιώργο Παπανδρέου, Αντώνη Σαμαρά και Αλέξη Τσίπρα, μέσα από τη δική της οπτική.
Η αντίθεση με τον Γιώργο Παπανδρέου
Στις πρώτες στιγμές της κρίσης, η συνεργασία με τον Γιώργο Παπανδρέου αποδείχθηκε δύσκολη. Η Μέρκελ περιγράφει έναν πρωθυπουργό χωρίς ξεκάθαρο σχέδιο δράσης: «Τον ρώτησα ευθέως, ‘Εσύ τι θέλεις;’ και απάντησε πως δεν ήθελε τίποτα, ενώ η Ελλάδα βρισκόταν σε τραγική κατάσταση». Η καθυστέρηση στην παρουσίαση σχεδίου για τη δημοσιονομική σταθεροποίηση επέτεινε την αβεβαιότητα. Σε έναν διάλογο γεμάτο ένταση, περιγράφει τη δυσκολία τους να συνεννοηθούν ακόμη και με τη βοήθεια διερμηνέων.
Η κριτική για την κυβέρνηση Σαμαρά
Η κυβέρνηση Σαμαρά, αν και ομοϊδεάτισσα πολιτικά, δεν φαίνεται να ανταποκρίθηκε στις απαιτήσεις της εποχής. Η Μέρκελ σημειώνει ότι ο Αντώνης Σαμαράς «απέτυχε να εφαρμόσει πλήρως τις μεταρρυθμίσεις του δεύτερου προγράμματος διάσωσης», ενώ η οργή για τα μέτρα λιτότητας οδήγησε σε πολιτική αστάθεια.
Ο Αλέξης Τσίπρας και το δραματικό καλοκαίρι του 2015
Οι αναφορές στον Αλέξη Τσίπρα είναι πιο εκτενείς, με τη Μέρκελ να περιγράφει έναν ηγέτη με αφοπλιστικό χαμόγελο και έντονη διάθεση συνεργασίας. Από την πρώτη τους συνάντηση στο Βερολίνο μέχρι τις δραματικές διαπραγματεύσεις του καλοκαιριού του 2015, η καγκελάριος εντυπωσιάζεται από την προσέγγισή του: «Ήταν ανοιχτός στη συνεργασία και ήθελε να χαράξει τον δρόμο του σε άγνωστα εδάφη».
Η στρατηγική του Τσίπρα πριν από το δημοψήφισμα περιγράφεται ως «καλά προσχεδιασμένη», προκαλώντας αιφνιδιασμό στους Ευρωπαίους ηγέτες. Η Μέρκελ θυμάται τη στιγμή που ανακοίνωσε τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, αφήνοντας εκείνη και τον Φρανσουά Ολάντ άφωνους. Παρόλα αυτά, στις τελικές διαπραγματεύσεις, η ελληνική αντιπροσωπεία παρουσίασε μια σοβαρή ομάδα εμπειρογνωμόνων, καταλήγοντας σε συμφωνία που εξασφάλισε χρηματοδότηση και μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα.
Στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουλίου 2015, η συμφωνία για το τρίτο μνημόνιο επισφράγισε τη σταθεροποίηση της χώρας. Το 2019, σε ένα δείπνο με θαλασσινά στον Πειραιά, η Μέρκελ και ο Τσίπρας ανασκόπησαν τα γεγονότα. «Ο Τσίπρας εξήγησε πως έπρεπε να δείξει στον λαό ότι είχε εξαντλήσει κάθε περιθώριο για να απαλλαγεί από την τρόικα», σημειώνει η καγκελάριος.
