Κομισιόν: Το «πράσινο φως» στο Μεσοπρόθεσμο και οι παρατηρήσεις
Οι κίνδυνοι για τις οικονομικές προοπτικές της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια σχετίζονται κυρίως με την εξωτερική ζήτηση και τις γεωπολιτικές εντάσεις, σύμφωνα με την έκθεση για την 5η μετα-μνημονιακή αξιολόγηση της οικονομίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που επιβεβαιώνει την αναπτυξιακή δυναμική και τη βιωσιμότητα του χρέους εστιάζοντας τις παρατηρήσεις της στις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου και στα κόκκινα δάνεια.
Όπως σημειώνεται στην έκθεση, μια πιο αργή από την αναμενόμενη οικονομική ανάκαμψη στις χώρες της Ευρωζώνης μπορεί να σηματοδοτήσει μείωση του τουρισμού και των εξαγωγών ενώ ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία μπορεί να φέρει πρόσθετες πιέσεις στις τιμές της ενέργειας αυξάνοντας την αβεβαιότητα. Αυτοί οι κίνδυνοι επηρεάζουν το εξωτερικό ισοζύγιο και κατά συνέπεια τον πληθωρισμό και την αύξηση του ΑΕΠ. Επίσης, δεδομένου του μεγάλου μεγέθους του ελληνικού προγράμματος του Ταμείου Ανάκαμψης ένας άλλος κίνδυνος συνδέεται με τη διαχείριση της μετάβασης σε μετα-ΤΑΑ περιβάλλον που μπορεί να επηρεάσει την οικονομική ανάπτυξη μετά το 2026.
Σχετικά με τις τράπεζες αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι η συνεχιζόμενη κερδοφορία συνέβαλε στη βελτίωση της ευρωστίας του τραπεζικού τομέα ενώ συνεχίζεται η εκκαθάριση του χρέους, παρόλο που αντιμετωπίζει ορισμένες δυσκολίες.
Το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) αυξήθηκε οριακά το πρώτο εξάμηνο του 2024. Ο τραπεζικός επόπτης SSM ζήτησε αναταξινόμηση των ανεξόφλητων δανείων που καλύπτονται από κρατικές εγγυήσεις ως μη εξυπηρετούμενα δάνεια προκαλώντας αύξησή τους κατά 1,15 δισ. ευρώ το α’ τρίμηνο του 2024. Για πολλά τέτοια επιχειρηματικά δάνεια εκκρεμούν δικαστικές διαδικασίες και ο χρόνος των πληρωμών παραμένει αβέβαιος. Ως αποτέλεσμα, ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών αυξήθηκε από 6,7% τον Δεκέμβριο του 2023 σε 7,5% τον Μάρτιο του 2024, αλλά μειώθηκε ξανά στο 6,9% τον Ιούνιο του 2024. Παρά την τελευταία αυτή βελτίωση, ο δείκτης παραμένει ο υψηλότερος στην ΕΕ.
Η κυβέρνηση σχεδιάζει να επεκτείνει το πρόγραμμα Ηρακλής που συνέβαλε καθοριστικά στη δραστική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιώντας τιτλοποιήσεις, με κρατικές εγγυήσεις και πρόθεση να αυξήσει το κονδύλι κατά 1 δισ. ευρώ (σε 3 δισ. ευρώ κρατικών εγγυήσεων), με επέκταση έως τον Ιούνιο του 2025 και με την επιφύλαξη έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Συνολικά, εννέα τιτλοποιήσεις προγραμματίζονται (τρεις ζητήθηκαν στο προηγούμενο καθεστώς). Οι προγραμματισμένες τιτλοποιήσεις θα μειώσουν σημαντικά τον δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων, σύμφωνα με την έκθεση, ενώ ο αντίκτυπος στις συστημικές τράπεζες έχει ήδη καταγραφεί.
Αναφορά γίνεται επίσης στα νομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι servicers και στην καθυστέρηση της σύστασης του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων.
Πάντως ειδική μνεία γίνεται στην κερδοφορία, τη φερεγγυότητα και την υψηλή ρευστότητα των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.
Σημειώνεται τέλος ότι η Ελλάδα είναι μία από τις 20 χώρες που έλαβαν έγκριση του Μεσοπρόθεσμου Σχεδίου και μία από τις 8 χώρες των οποίων τα σχέδια προϋπολογισμού (Draft Budgetary Plans) αξιολογήθηκαν θετικά τόσο ως προς τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου όσο και στα πλαίσια τήρησης των ανώτατων ορίων δαπανών.
