“Business as usual” η διαδικασία υποχρεωτικής δημοσιοποίησης εκθέσεων βιωσιμότητας για τις κορυφαίες εταιρείες του κόσμου
Με την υποχρεωτική υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας να πλησιάζει, μια νέα έρευνα από την KPMG αναδεικνύει ότι οι μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως δρουν προληπτικά, με τις επιχειρήσεις που δημοσιεύουν ήδη δεδομένα για το ESG να αυξάνονται σημαντικά, συμπεριλαμβανομένων των στόχων μείωσης άνθρακα.
Μετά την πρώτη παρουσίασή της το 1993, η έκθεση για τη βιωσιμότητα “KPMG Survey of Sustainability Reporting” δημοσιεύεται κάθε δύο χρόνια, με την φετινή έκδοση να παρέχει ανάλυση των αναφορών βιωσιμότητας και ESG από 5.800 εταιρείες σε 58 χώρες και δικαιοδοσίες. Βασισμένη σε περισσότερα από 180.000 διαφορετικά δεδομένα συνδυασμένα σε ένα ενιαίο σύνολο, η έκθεση προσφέρει μια πραγματικά ολοκληρωμένη ανασκόπηση της τρέχουσας προόδου στην πληροφόρηση για το ESG από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κόσμου. Η ανάλυση περιλαμβάνει δεδομένα από τις “N100”, τις 100 κορυφαίες εταιρείες ανά χώρα ή περιφέρεια, και τις “G250”, τις 250 μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως βάσει εσόδων σύμφωνα με την κατάταξη Fortune 500 του 2023.
Τα ευρήματα της έρευνας “Survey of Sustainability Reporting 2024” της KPMG, αναδεικνύουν έξι βασικές τάσεις:
- Η υποβολή εκθέσεων σχετικά με τη βιωσιμότητα και ο καθορισμός στόχων εκπομπών άνθρακα έχουν πλέον ενσωματωθεί στην καθημερινή επιχειρηματική δραστηριότητα (business as usual). Τόσο οι εκθέσεις βιωσιμότητας όσο και οι στόχοι για τον άνθρακα έχουν υιοθετηθεί σχεδόν από όλες τις εταιρείες της παγκόσμιας ομάδας G250, καθώς και από τα τέσσερα πέμπτα των ομάδων των N100.
- Ορισμένες εταιρείες έχουν ήδη προχωρήσει σε αλλαγές ενόψει της μετάβασης στην υποχρεωτική δημοσιοποίηση πληροφοριών σχετικά με τη βιωσιμότητα στο πλαίσιο της Οδηγίας για την Υποβολή Εταιρικών Εκθέσεων για τη Βιωσιμότητα (CSRD) της ΕΕ. Η οδηγία αυτή εφαρμόζεται σε μια αρχική ομάδα εταιρειών για εκθέσεις που αφορούν τα οικονομικά έτη που λήγουν την 31η Δεκεμβρίου 2024, με ορισμένες να έχουν προθεσμία έως το 2029 για να δημοσιεύσουν την πρώτη τους έκθεση. Ωστόσο, κάποιες εταιρείες, κυρίως με έδρα ή δραστηριότητες στην Ευρώπη, ήδη προετοιμάζονται για την Οδηγία CSRD, για παράδειγμα με την αναφορά των ουσιαστικών θεμάτων σύμφωνα με τα πρότυπα ESRS. Σχεδόν οι μισές από τις ευρωπαϊκές εταιρείες που συμμετείχαν στην έρευνα ήδη προχωρούν σε δημοσιοποιήσεις χρησιμοποιώντας την Ταξινομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Η διπλή αξιολόγηση ουσιαστικότητας (“double materiality assessment”) που απαιτείται από την Οδηγία CSRD, χρησιμοποιείται πλέον από τις μισές από τις μεγαλύτερες εταιρείες. Σχεδόν τα τέσσερα πέμπτα των ομάδων G250 και N100 χρησιμοποιούν αξιολογήσεις ουσιαστικότητας (“materiality assessments”). Οι μεγαλύτερες εταιρείες G250 είναι πιο πιθανό να εφαρμόζουν διαδικασίες “διπλής ουσιαστικότητας, που αξιολογούν τόσο τις επιπτώσεις στην κοινωνία και το περιβάλλον όσο και το πώς αυτές επηρεάζουν τις οικονομικές τους επιδόσεις. Η διπλή αξιολόγηση ουσιαστικότητας αποτελεί την πληρέστερη μορφή αξιολόγησης ουσιαστικότητας και είναι απαραίτητη για τη συμμόρφωση με την Οδηγία CSRD της ΕΕ, επομένως ορισμένοι από αυτούς που την υιοθετούν είναι πιθανόν να προετοιμάζονται για την υποχρεωτική εφαρμογή της.
- Παρά τις κινήσεις προς την υποχρεωτική υποβολή εκθέσεων, εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ευρέως οι εθελοντικές κατευθυντήριες γραμμές και τα πρότυπα για την υποβολή εκθέσεων. Το GRI παραμένει το πιο δημοφιλές πρότυπο, καθώς το χρησιμοποιούν τα τρία τέταρτα των εταιρειών G250 και σχεδόν στο ίδιο υψηλό ποσοστό οι ομάδες των N100. Έχουν σημειωθεί μεγαλύτερες αυξήσεις στη χρήση των οδηγιών τόσο του Οργανισμού Λογιστικών Προτύπων για τη Βιωσιμότητα (SASB) όσο και των χρηματιστηρίων τα τελευταία δύο χρόνια, ξεκινώντας ωστόσο από χαμηλότερη βάση. Η υιοθέτηση ποικίλλει σημαντικά μεταξύ χωρών και περιοχών, με όλες τις εταιρείες που συμμετείχαν στην έρευνα στη Σαουδική Αραβία να χρησιμοποιούν τις κατευθυντήριες γραμμές για το χρηματιστήριο και τα δύο τρίτα των εταιρειών στην αμερικανική ήπειρο να χρησιμοποιούν αυτές του SASB.
- Η δημοσιοποίηση πληροφοριών για τη βιοποικιλότητα συνεχίζει να αυξάνεται. Περίπου οι μισές από τις ομάδες G250 και N100 δημοσιεύουν πλέον εκθέσεις για τη βιοποικιλότητα, σε σύγκριση με περίπου το ένα τέταρτο πριν από τέσσερα χρόνια, αν και η αύξηση επιβραδύνθηκε την τελευταία διετία. Ταυτόχρονα, έχουν μειωθεί οι σημαντικές διαφορές μεταξύ περιοχών ως προς τα ποσοστά υιοθέτησης που διαπιστώθηκαν πριν από δύο χρόνια, με τις εταιρείες στη Μέση Ανατολή και την Αφρική να πλησιάζουν τον παγκόσμιο μέσο όρο.
- Η υιοθέτηση των συστάσεων της ειδικής ομάδας του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για τη δημοσιοποίηση χρηματοοικονομικών πληροφοριών σχετικών με το κλίμα (TCFD) συνεχίζει να αυξάνεται. Σχεδόν τα τρία τέταρτα των εταιρειών G250 αναφέρουν κινδύνους για το κλίμα σύμφωνα με τις συστάσεις TCFD.
Ο Γιώργος Ηλιόπουλος, ESG Director, Advisory, KPMG στην Ελλάδα δήλωσε «Η μετάβαση στην υποχρεωτική δημοσιοποίηση εκθέσεων βιωσιμότητας στην Ευρώπη, αποτελεί μια καθοριστική στιγμή για τις επιχειρήσεις παγκοσμίως. Τα ευρήματα της φετινής έρευνας της KPMG δείχνουν ότι οι κορυφαίες εταιρείες όχι μόνο ανταποκρίνονται στις κανονιστικές απαιτήσεις, αλλά αναγνωρίζουν επίσης τη στρατηγική σημασία της βιωσιμότητας για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία τους. Είναι σαφές ότι η ενσωμάτωση στόχων και πρακτικών ESG γίνεται πλέον θεμέλιο της επιχειρηματικής δραστηριότητας, διασφαλίζοντας μεγαλύτερη διαφάνεια και δημιουργώντας προστιθέμενη αξία για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη»
Βρισκόμαστε παγκοσμίως αντιμέτωποι με πολύπλοκα κλιματικά, κοινωνικά και γεωπολιτικά ζητήματα και η αντιμετώπιση των προτεραιοτήτων ESG είναι πιο σημαντική από ποτέ. Τα τελευταία δύο χρόνια ορισμένες εταιρείες και επενδυτές έχουν χαλαρώσει και, σε ορισμένες περιπτώσεις, εγκαταλείψει τις δεσμεύσεις τους για το ESG. Ωστόσο, σύμφωνα με την έρευνα “Survey of Sustainability Reporting” της KPMG, οι μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως προωθούν κάποια τουλάχιστον σημεία της ατζέντας ESG, όπως ο καθορισμός στόχων μείωσης των εκπομπών άνθρακα.
Ο John McCalla-Leacy, Head of Global ESG στην KPMG International, αναφέρει «Τα ευρήματα της KPMG – και το γεγονός ότι υπάρχουν περισσότεροι ηγέτες βιωσιμότητας στις διοικητικές ομάδες σε σύγκριση με το παρελθόν – αποτελούν σαφή ένδειξη ότι σημειώνουμε ουσιαστική πρόοδο στην προσπάθειά μας για μεγαλύτερη διαφάνεια και θετικές εταιρικές δράσεις για την αντιμετώπιση των προκλήσεων στα θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης. Ολοένα και περισσότεροι επενδυτές σήμερα θεωρούν τα μη χρηματοοικονομικά εξίσου σημαντικά με τα χρηματοοικονομικά δεδομένα. Η κυρίαρχη άποψη σήμερα είναι ότι οι επιχειρήσεις που καταμετρούν και δημοσιοποιούν σαφείς και λεπτομερείς πληροφορίες για τους κινδύνους ESG είναι επίσης πιθανό να διαχειριστούν καλύτερα αυτούς τους κινδύνους και να δημιουργήσουν μεγαλύτερη μακροπρόθεσμη αξία.
Το 2025 προορίζεται να είναι χρονιά ορόσημο για την δημοσιοποίηση πληροφοριών βιωσιμότητας. Με βάση την έρευνα “Survey of Sustainability Reporting” φαίνεται ότι οι εταιρείες διαχειρίζονται τις προκλήσεις και προετοιμάζονται για τα νέα κανονιστικά και ρυθμιστικά πλαίσια. Σημειώνουμε αισθητή πρόοδο στη δημοσίευση εκθέσεων ESG, με τρόπο που υποστηρίζει τόσο τους βραχυπρόθεσμους όσο και τους μακροπρόθεσμους επιχειρηματικούς στόχους. Με τα δεδομένα που διαθέτουμε από χρόνια αναλύσεων, δημιουργούμε μια βάση τεκμηρίωσης που δείχνει πώς ένα ισχυρό οικοσύστημα πληροφόρησης για τη βιωσιμότητα βοηθά τις επιχειρήσεις όχι μόνο να καταγράψουν την πρόοδο στην υλοποίηση της στρατηγικής τους για το ESG, αλλά και να προσδώσουν αξία, ενώ παράλληλα κινητοποιούν τις κεφαλαιαγορές προκειμένου να υποστηρίξουν την ανάπτυξη ολοένα περισσότερων και πιο αναγκαίων λύσεων για τα πολυάριθμα περιβαλλοντικά και κοινωνικά ζητήματα που αντιμετωπίζουμε. Ο επιχειρηματικός κόσμος σημειώνει πρόοδο. Ας συνεχίσουμε έτσι».
Το ESG παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα μιας επιχείρησης, αλλά παρά την ξεκάθαρη πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια στην πληροφόρηση για το κλίμα, απαιτούνται περισσότερες ενέργειες, ιδιαίτερα στους τομείς Κοινωνία και Διακυβέρνηση. Οι εταιρείες εξακολουθούν να δυσκολεύονται να επιτύχουν μια ισορροπία στην πληροφόρηση για τη βιωσιμότητα, μεταξύ της έμφασης που δίνουν στην δημοσιοποίηση της προόδου τους και των ποιοτικών περιγραφών των επιπτώσεων στο περιβάλλον, την κοινωνία και την ίδια την επιχείρηση. Οι εταιρείες πρέπει να βρουν έναν συνεκτικό τρόπο να αναδεικνύουν και να αντιμετωπίζουν τόσο τις θετικές όσο και τις αρνητικές επιπτώσεις.
Ο Jan-Hendrik Gnändiger, Head of Global ESG Advisory στην KPMG International, σχολιάζει «Από την έρευνά μας προκύπτει ότι η υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας έχει γίνει μέρος του “business as usual” για σχεδόν όλες τις 250 μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως και τη πλειοψηφία των 100 κορυφαίων εταιρειών σε κάθε χώρα, περιοχή ή δικαιοδοσία. Τα τελευταία δύο χρόνια σημειώθηκαν επίσης σημαντικές αυξήσεις στο ποσοστό των εταιρειών που δημοσιεύουν στόχους μείωσης του άνθρακα σε επίπεδα ισοδύναμα με εκείνα των εκθέσεων βιωσιμότητας. Το ποσοστό των εταιρειών που δημοσιεύουν εκθέσεις για τη βιοποικιλότητα παραμένει χαμηλότερο, αλλά και αυτό έχει αυξηθεί από το 2022. Παρότι του χρόνου ορισμένες εταιρείες θα είναι υποχρεωμένες να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με τη βιωσιμότητα, σύμφωνα με την έρευνά μας, υπάρχουν άλλες εταιρείες που εθελοντικά ξεκινούν ή αυξάνουν τις προσπάθειές τους σε αυτόν τον τομέα. Έχουν πολύ καλούς λόγους για να το κάνουν, είτε για να προετοιμαστούν για τις υποχρεωτικές απαιτήσεις είτε για να προσφέρουν καλύτερη πληροφόρηση σε επενδυτές, πελάτες, εργαζομένους, ρυθμιστικές αρχές ή άλλους ενδιαφερόμενους».
Σχετικά με την έρευνα “Survey of Sustainability Reporting” της KPMG
Η παρούσα έρευνα βασίστηκε στην λεπτομερή εξέταση από επαγγελματίες που εκπροσωπούν 58 εταιρείες μέλη της KPMG των ετήσιων οικονομικών και ενοποιημένων εκθέσεων καθώς και των εκθέσεων ESG/βιωσιμότητας που δημοσιεύουν οι 100 μεγαλύτερες επιχειρήσεις στις χώρες, τις περιοχές και τις δικαιοδοσίες τους. Με δεδομένα από 5.800 επιχειρήσεις, η φετινή έρευνα είναι αντίστοιχη σε μέγεθος με αυτήν του 2022.
Αυτό την καθιστά μία από τις πιο ολοκληρωμένες στη σειρά των ερευνών που ξεκίνησαν να δημοσιεύονται το 1993. Για κάθε επιχείρηση, το προσωπικό μιας εταιρείας μέλους της KPMG εξέτασε την πιο πρόσφατη διαθέσιμη έκθεσή της, για να συγκεντρώσει έως και 52 στοιχεία δεδομένων χρησιμοποιώντας ένα τυποποιημένο ερωτηματολόγιο.
Οι απαντήσεις από κάθε χώρα, περιοχή και δικαιοδοσία συνδυάστηκαν σε ένα ενιαίο σύνολο δεδομένων με περισσότερα από 180.000 στοιχεία, τα οποία επιβεβαιώθηκαν και αναλύθηκαν για την παραγωγή των αποτελεσμάτων.
Η έκθεση αυτή επίσης αξιοποιεί την εξειδίκευση των ειδικών της KPMG παγκοσμίως μέσω συνεντεύξεων και άλλων πληροφοριών. Έχουμε αντλήσει στοιχεία κυρίως από εκθέσεις που δημοσιεύτηκαν μεταξύ 1ης Ιουλίου 2023 και 30ης Ιουνίου 2024. Εάν μια επιχείρηση δεν δημοσιοποίησε κάποια έκθεση κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, χρησιμοποιήσαμε εκθέσεις που δημοσιεύτηκαν από την 1η Ιουλίου 2022 το νωρίτερο.
Εάν μια θυγατρική εταιρεία δημοσιεύει εκθέσεις για τη βιωσιμότητα μόνο μέσω της μητρικής της ή εταιρείας του ομίλου, αξιοποιούμε το δίκτυο της KPMG και χρησιμοποιούμε τα αποτελέσματα της μητρικής εταιρείας και για τις θυγατρικές. Για παράδειγμα, σε περισσότερες από μία περιπτώσεις τα αποτελέσματα βιωσιμότητας ενός διεθνούς ομίλου τροφίμων και ποτών έχουν επίσης εφαρμοστεί σε ορισμένες από τις εθνικές θυγατρικές του.
Τα ευρήματα της έρευνας βασίζονται αποκλειστικά στην ανάλυση δημοσίως διαθέσιμων πληροφοριών. Δεν υποβλήθηκαν πληροφορίες απευθείας από τις επιχειρήσεις στην KPMG.
