Η ανθρωπιστική χρηματοδότηση καταρρέει: Τι σημαίνει αυτό για τις φτωχές χώρες;
Είναι μια απλή αλλά σκληρή εξίσωση: Ο αριθμός των ανθρώπων που πεινούν ή αντιμετωπίζουν δυσκολίες παγκοσμίως αυξάνεται, ενώ τα ποσά που συνεισφέρουν τα πλουσιότερα κράτη του κόσμου για να τους βοηθήσουν μειώνονται.
Το αποτέλεσμα: Τα Ηνωμένα Έθνη αναφέρουν ότι, στην καλύτερη περίπτωση, θα καταφέρουν να συγκεντρώσουν χρήματα για να βοηθήσουν περίπου το 60% από τα 307 εκατομμύρια ανθρώπους που προβλέπουν ότι θα χρειαστούν ανθρωπιστική βοήθεια το επόμενο έτος. Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον 117 εκατομμύρια άνθρωποι δεν θα λάβουν τρόφιμα ή άλλη βοήθεια το 2025.
Επιπλέον, τα Ηνωμένα Έθνη θα κλείσουν το 2024 έχοντας συγκεντρώσει μόνο το 46% των 49,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων που είχαν ζητήσει για ανθρωπιστική βοήθεια παγκοσμίως, σύμφωνα με τα δικά τους στοιχεία. Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που ο οργανισμός συγκεντρώνει λιγότερο από το μισό των απαιτούμενων χρημάτων. Αυτή η έλλειψη έχει αναγκάσει τις ανθρωπιστικές οργανώσεις να πάρουν επώδυνες αποφάσεις, όπως η μείωση των μερίδων τροφής για τους πεινασμένους και η περικοπή του αριθμού των ανθρώπων που δικαιούνται βοήθεια.
Οι συνέπειες είναι εμφανείς σε μέρη όπως η Συρία, όπου το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP), ο κύριος διανομέας τροφίμων του ΟΗΕ, τάιζε 6 εκατομμύρια ανθρώπους. Με βάση τις προβλέψεις για τις δωρεές, το WFP περιόρισε τον στόχο του σε περίπου 1 εκατομμύριο άτομα, σύμφωνα με τη Rania Dagash-Kamara, βοηθό εκτελεστική διευθύντρια του WFP για συνεργασίες και συγκέντρωση πόρων. “Αυτή τη στιγμή παίρνουμε από τους πεινασμένους για να ταΐσουμε τους λιμοκτονούντες,” δήλωσε η ίδια.
Οι αξιωματούχοι του ΟΗΕ βλέπουν λίγους λόγους αισιοδοξίας, εν μέσω συγκρούσεων, πολιτικής αστάθειας και ακραίων καιρικών φαινομένων, τα οποία τροφοδοτούν την πείνα. “Αναγκαστήκαμε να περιορίσουμε τις εκκλήσεις μας στις πιο άμεσες ανάγκες,” δήλωσε ο Tom Fletcher, αναπληρωτής γενικός γραμματέας του ΟΗΕ για ανθρωπιστικές υποθέσεις και συντονιστής έκτακτης βοήθειας.
Οικονομικές πιέσεις και πολιτικές μετατοπίσεις
Οι οικονομικές πιέσεις και οι αλλαγές στην εσωτερική πολιτική επηρεάζουν τις αποφάσεις των πλουσίων χωρών σχετικά με το πού και πόσα θα δώσουν. Η Γερμανία, ένας από τους μεγαλύτερους δωρητές του ΟΗΕ, μείωσε κατά 500 εκατομμύρια δολάρια τη χρηματοδότηση από το 2023 στο 2024 και προτείνει περικοπή 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων για το 2025.
Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις παρακολουθούν με ενδιαφέρον τις προτάσεις του νέου προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump, ο οποίος αναλαμβάνει τη δεύτερη θητεία του τον Ιανουάριο. Κατά την πρώτη του θητεία, ο Trump προσπάθησε να μειώσει τη χρηματοδότηση ανθρωπιστικής βοήθειας, και έχει επιλέξει συμβούλους που υποστηρίζουν περικοπές στη διεθνή βοήθεια.
Συγκέντρωση πλούτου και άνισες συνεισφορές
Το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπιστικής χρηματοδότησης προέρχεται από τρεις μόνο πλούσιους δωρητές: τις ΗΠΑ, τη Γερμανία και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Από το 2020 έως το 2024, αυτοί οι τρεις παρείχαν το 58% των 170 δισεκατομμυρίων δολαρίων που καταγράφηκαν από τον ΟΗΕ ως απάντηση σε κρίσεις. Ωστόσο, χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία και η Ινδία συνεισέφεραν συνολικά λιγότερο από 1% την ίδια περίοδο.
Ο πρώην επικεφαλής ανθρωπιστικών υποθέσεων του ΟΗΕ, Jan Egeland, χαρακτήρισε “παράλογο” το γεγονός ότι χώρες όπως η Νορβηγία, με μικρό οικονομικό μέγεθος, είναι μεταξύ των κορυφαίων δωρητών, ενώ χώρες με τεράστια οικονομία, όπως η Κίνα και η Ινδία, συνεισφέρουν ελάχιστα. “Πώς γίνεται να μην υπάρχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη βοήθεια παιδιών που λιμοκτονούν;”
Περιορισμοί και καθυστερήσεις
Όταν η βοήθεια φτάνει, συχνά συνοδεύεται από όρους ή καθυστερεί, δυσχεραίνοντας την ευελιξία των ανθρωπιστικών οργανώσεων. Αυτή η έλλειψη χρηματοδότησης και ευελιξίας, μαζί με τις προκλήσεις στις εμπόλεμες ζώνες, περιορίζει τις προσπάθειες για παροχή βοήθειας στους λιμοκτονούντες.
Η έλλειψη χρηματοδότησης και η ανεπαρκής ανταπόκριση στις ανάγκες επιδεινώνουν την κρίση, αφήνοντας εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς τη βοήθεια που χρειάζονται για να επιβιώσουν.
