Μισθοί στην Ευρώπη: Γιατί η Ελλάδα έχει την τελευταία θέση στην αγοραστική δύναμη
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ ποιες χώρες πληρώνουν τους καλύτερους μισθούς στην Ευρώπη; Ή πώς συγκρίνεται ο μισθός σας με τους άλλους μισθούς στην ΕΕ; Με το κόστος ζωής να διαφέρει σημαντικά, πώς συγκρίνεται ο μισθός σας όταν προσαρμόζεται με βάση τα πρότυπα αγοραστικής δύναμης;
Υπάρχουν διάφοροι δείκτες για τη σύγκριση μισθών και αποδοχών, αλλά ο νέος υπολογισμός της Eurostat, ο μέσος ετήσιος προσαρμοσμένος μισθός πλήρους απασχόλησης ανά εργαζόμενο, ξεχωρίζει ως ιδιαίτερα χρήσιμος. Υπολογίζεται από τον μέσο ετήσιο μικτό μισθό για εργασία πλήρους απασχόλησης.
Σύμφωνα με την Eurostat, το 2023 ο μέσος ετήσιος προσαρμοσμένος μισθός πλήρους απασχόλησης ανά εργαζόμενο κυμαινόταν από 13.503 € στη Βουλγαρία έως 81.064 € στο Λουξεμβούργο, με τον μέσο όρο της ΕΕ να φτάνει τα 37.863 €.
Εννέα κράτη μέλη ανέφεραν μισθούς πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, ενώ 17 χώρες βρέθηκαν κάτω από αυτόν. Η Ολλανδία δεν περιλαμβάνεται στα δεδομένα λόγω διαφορών στη μεθοδολογία.
Εκτός από το Λουξεμβούργο, ο προσαρμοσμένος μέσος μισθός ήταν πάνω από 50.000 € σε πέντε ακόμη χώρες: Δανία (67.604 €), Ιρλανδία (58.679 €), Βέλγιο (57.989 €), Αυστρία (54.508 €) και Γερμανία (50.988 €).
Η Φινλανδία, η Σουηδία και η Γαλλία κατατάσσονται επίσης πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Στην κατώτερη θέση, η Βουλγαρία ακολουθείται από την Ουγγαρία (16.895 €), την Ελλάδα (17.013 €), τη Ρουμανία (17.739 €), την Πολωνία (18.054 €) και τη Σλοβακία (19.001 €), όλες με ετήσιους μισθούς κάτω από 20.000 €.
Η Ιταλία και η Ισπανία βρίσκονται κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ, με ετήσιους μισθούς περίπου 32.500 €.
Πώς μεταβάλλονται οι ανισότητες με βάση την αγοραστική δύναμη;
Οι μέσοι μισθοί με βάση το πρότυπο αγοραστικής δύναμης (PPS) παρέχουν μια δικαιότερη σύγκριση, καθώς το κόστος ζωής, ιδιαίτερα τα έξοδα στέγασης, διαφέρει σημαντικά μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών.
Η ισοτιμία αγοραστικής δύναμης (PPP) «εξαλείφει την επίδραση των διαφορών επιπέδου τιμών μεταξύ χωρών». Το PPS είναι «μια τεχνητή νομισματική μονάδα», όπου μία μονάδα PPS μπορεί θεωρητικά να αγοράσει την ίδια ποσότητα αγαθών και υπηρεσιών σε κάθε χώρα.
Εξετάζοντας τον μέσο ετήσιο προσαρμοσμένο μισθό πλήρους απασχόλησης ανά εργαζόμενο σε PPS, τα κενά είναι σημαντικά μικρότερα σε σχέση με τα ονομαστικά στοιχεία. Ωστόσο, παραμένουν ουσιαστικές διαφορές στην ΕΕ. Για παράδειγμα, σε ονομαστικούς όρους, ο υψηλότερος μέσος μισθός ήταν έξι φορές μεγαλύτερος από τον χαμηλότερο, ενώ αυτή η αναλογία μειώνεται σε 2,5 φορές όταν προσαρμόζεται με βάση το PPS.
Η Ελλάδα στην τελευταία θέση στο PPS
Ο μέσος ετήσιος προσαρμοσμένος μισθός πλήρους απασχόλησης ανά εργαζόμενο, μετρούμενος σε PPS, κυμαινόταν από 20.525 στην Ελλάδα έως 53.745 στο Λουξεμβούργο. Σε ονομαστικούς όρους, η Ελλάδα κατέλαβε την τρίτη θέση από το τέλος, αλλά είχε τη χειρότερη θέση στο PPS.
Σε αυτόν τον δείκτη, μόνο επτά χώρες ξεπέρασαν τον μέσο όρο της ΕΕ. Εκτός από το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο, η Δανία, η Γερμανία και η Αυστρία ανέφεραν μισθούς πάνω από 45.000 PPS.
Η Ιρλανδία και η Γαλλία ήταν οι άλλες δύο χώρες πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, με μισθούς σε PPS 41.581 και 39.110 αντίστοιχα.
Η Ιταλία είχε τον χαμηλότερο μισθό μεταξύ των «Big Four» της ΕΕ, με 33.723 PPS, ενώ η Ισπανία κατέγραψε ελαφρώς υψηλότερο αριθμό, 35.774 PPS, και οι δύο κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Κύριες τάσεις στους ευρωπαϊκούς μέσους μισθούς
Αναλύοντας τόσο τους ονομαστικούς όσο και τους μισθούς σε PPS, προκύπτουν τα εξής βασικά ευρήματα:
Οι χώρες της Βόρειας και Δυτικής Ευρώπης ηγούνται σταθερά στους μέσους μισθούς, αλλά το πλεονέκτημά τους μειώνεται στις κατατάξεις προσαρμοσμένες με το PPS.
Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης βελτιώνονται ελαφρώς στο PPS, αλλά οι μέσοι μισθοί παραμένουν σημαντικά χαμηλότεροι από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Η Νότια Ευρώπη υστερεί και στους δύο δείκτες, με χαμηλούς μισθούς και περιορισμένη αγοραστική δύναμη.
Πώς άλλαξαν οι μέσοι μισθοί από το 2022 στο 2023;
Μεταξύ των 26 χωρών της ΕΕ, ο μέσος ετήσιος προσαρμοσμένος μισθός πλήρους απασχόλησης ανά εργαζόμενο μειώθηκε μόνο στη Σουηδία μεταξύ 2022 και 2023. Στη Σουηδία, ο μέσος μισθός μειώθηκε κατά 1.817 €, σημειώνοντας πτώση 4%. Ωστόσο, αυτή η μείωση οφείλεται στη μετατροπή της σουηδικής κορώνας σε ευρώ. Σε τοπικό νόμισμα, οι μισθοί αυξήθηκαν ελαφρώς.
Στην ΕΕ, οι μισθοί αυξήθηκαν κατά 2.225 € ή 6%. Σε ονομαστικούς όρους, το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο και η Ιρλανδία κατέγραψαν τις υψηλότερες αυξήσεις, με καθεμία να ξεπερνά τα 4.000 €, ενώ οι μέσοι μισθοί στη Μάλτα, την Ελλάδα και την Ιταλία αυξήθηκαν κατά λιγότερο από 1.000 €.
Αναλύοντας τις αλλαγές σε ποσοστά, η Ρουμανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Λετονία και η Κροατία σημείωσαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις, με μέσους μισθούς να αυξάνονται πάνω από 15%.
Αντίθετα, οι αυξήσεις ήταν κάτω από 5% στη Μάλτα, την Ιταλία, την Ελλάδα, τη Δανία, τη Φινλανδία και την Κύπρο.
Αρκετός μισθός για αξιοπρεπή διαβίωση στην ΕΕ
Η Eurostat ξεκίνησε να υπολογίζει τους «μέσους προσαρμοσμένους μισθούς πλήρους απασχόλησης ανά εργαζόμενο» μετά την υιοθέτηση της Οδηγίας Μπλε Κάρτας το 2021. Αυτή η μέτρηση χρησιμεύει ως κατώφλι για τη χορήγηση αδειών εργασίας σε εξειδικευμένους εργαζόμενους σε εθνικό επίπεδο.
Σύμφωνα με τη Eurostat: «Στην πράξη, ο δείκτης αντιπροσωπεύει έναν μισθό επαρκή για αξιοπρεπή διαβίωση σε ένα κράτος μέλος».
Ο μισθός προσαρμόζεται μετατρέποντας τους μερικούς μισθούς σε μικτούς μισθούς πλήρους απασχόλησης. Η μερική απασχόληση παραμένει σημαντική τάση στην Ευρώπη. Το 2023, το 17% των εργαζομένων ηλικίας 20-64 στην ΕΕ εργάστηκε μερικώς, σύμφωνα με τη Eurostat. Αυτό το ποσοστό ήταν ακόμη υψηλότερο σε ορισμένες χώρες, όπως η Γερμανία (29%) και η Ολλανδία (39%).
